Nỗi niềm phụ nữ
Là phụ nữ, chắc hẳn ai cũng thấu hiểu nỗi vất vả của đôi tay mẹ đã từng chai sạn như thế nào khi ngày ngày phải lau nhà với miếng giẻ thô ráp. Và đó cũng chính là điều thôi thúc Joy Mangano - một bà mẹ đơn thân với ba người con, dành hết tuổi trẻ của mình để phát minh ra cây lau nhà tự vắt.
Dù nếm trải không biết bao nhiêu lần thất bại, Joy (dịch sang tiếng Việt là “niềm vui”) không chỉ tạo ra phép màu thay đổi cuộc đời mình mà còn đem đến món quà đầy ý nghĩa, giúp vơi đi vất vả cho hàng triệu phụ nữ trên thế giới.
Sinh năm 1956 trong một gia đình trung lưu ở New York, Joy là một cô gái thông minh, ham tìm tòi khám phá từ khi còn rất trẻ. Điều này đã giúp bà tốt nghiệp trung học sớm hơn một năm với tấm bằng danh dự. Tại trường Đại học Page, Joy gặp Anthony Miranne, người sau này trở thành chồng bà, và cũng rất nhanh sau khi tốt nghiệp, họ kết hôn rồi có ba người con.
Thế nhưng, những kỷ niệm tuyệt đẹp ấy nhanh chóng kết thúc. Joy sớm trở thành một bà mẹ đơn thân, ly dị chồng, với một gia đình “không thể phức tạp hơn”, một công việc bấp bênh và luôn trong tình trạng túng thiếu. Một mình bà phải cáng đáng mọi thứ, từ ông chồng đã ly dị nhưng lại vẫn sống nhờ trong tầng hầm cho đến lũ con cái nheo nhóc, từ bà mẹ bị trầm cảm cho đến một ông bố có chút tiền nhưng đào hoa, từ người bà già yếu cho đến bà chị cùng cha khác mẹ nanh nọc.
Sau một thời gian vật lộn nuôi sống gần chục miệng ăn trong nhà bằng công việc nhận đặt vé máy bay và phục vụ bàn, Joy mất việc. Cuộc sống trở nên không lối thoát, cho đến một ngày kia, bà chợt nảy ra một ý tưởng thú vị khi phải thu dọn những mảnh vỡ của ly rượu vang trên sàn. Cô bé ham thích sáng tạo ngày nào đã trở lại. Bà lên ý tưởng sản xuất một cây chổi lau nhà “chưa từng có”, ấy là cây chổi có khả năng tự vắt, với đầu chổi có khả năng tháo rời mang đi giặt.
Dù chưa cầm trên tay cây lau nhà khi thành hình, nhưng Joy đã mơ về một dụng cụ mang tính “cách mạng”, giúp đỡ chị em phụ nữ trong công việc nhà. Đặt tên cây lau là Miracle Mop (Chổi lau Thần kỳ), bà muốn cây lau nhà phải được làm từ bông, đầu chổi có thể tách ra và tống vào máy giặt mà không cần phải động tay vào. So với chiếc giẻ lau cáu bẩn, xù xì, thì có bà nội trợ nào lại không yêu thích cây chổi lau kỳ diệu này?
Gian nan khởi nghiệp
Ý tưởng thiết kế cây lau nhà là quá rõ ràng. Nhưng con đường kinh doanh đưa sản phẩm đến người tiêu dùng thì không. Joy hiểu rằng bà phải cần nhiều hơn chỉ là nguyên vật liệu và những lời quảng cáo về những tiện ích của cây chổi này.
Những ai đã có thâm niên “lăn lộn” với việc kinh doanh đều hiểu: Thương trường là chiến trường. Đặc biệt đối với Joy, việc kinh doanh còn trở nên khốc liệt hơn, khi bà phải đối mặt với hàng loạt những bất công, định kiến đè nặng lên các nữ doanh nhân lúc bấy giờ.
Không chỉ thiếu kinh nghiệm hay nguồn vốn, Joy còn phải đấu tranh trên con đường sự nghiệp mà nam giới là kẻ thống trị - những kẻ muốn lợi dụng vẻ ngoài của người phụ nữ để bán hàng, thay vì sử dụng trí óc, sự sáng tạo và tài năng.
Sau mọi nỗ lực đến vắt kiệt sức lực bản thân, Joy vẫn thất bại vì chưa thể “chạm” đến trái tim của khách hàng. Với lời gợi ý của người chồng cũ, Joy chợt nhận ra: Quảng cáo trên truyền hình mới chính là “cây cầu” sẽ đưa “đứa con” của mình đến với công chúng. Điều đó đã thôi thúc bà nội trợ ba con đứng trước máy quay, tương tác với khán giả và nói về phát minh mà đánh đổi bằng tất cả tiền bạc và bao nhiêu nước mắt. Thậm chí, khi bị người đứng đầu công ty truyền hình cáp yêu cầu ăn mặc hở hang, hoặc chấp nhận nhường chỗ cho những cô người mẫu nóng bỏng khác để quảng cáo sản phẩm, Joy tỏ ra cương quyết với lập trường của mình: “Tôi không biết về các biểu đồ và đường thẳng hoặc kinh doanh. Nhưng tôi biết về cái giẻ lau này!”.
Chính tuyên ngôn này đã đưa Joy trở thành một hiện tượng chưa từng có tiền lệ, ở lĩnh vực đến lúc đó chỉ dành cho các ngôi sao, người mẫu và diễn giả chuyên nghiệp.
Nhân rộng niềm vui
Trong một buổi quảng cáo, công ty đề nghị Joy mặc một bộ trang phục bóng bẩy đang thịnh hành lúc bấy giờ. Tuy nhiên, vào những phút cuối trước khi ghi hình, bà lại quay trở lại trong chiếc áo sơ mi đơn giản, quần tây đen và mái tóc xõa tự nhiên. “Đây là tôi! Tôi muốn ghi hình chính bản thân tôi!” - Joy khẳng định.
Đó là một quyết định hoàn toàn đúng đắn. Hơn 18 nghìn cây lau nhà Miracle Mop được đặt mua sau lần phát sóng đầu tiên của chương trình ấy. Còn gì đáng tin cậy hơn về chất lượng sản phẩm khi được chính “mẹ đẻ” của nó trực tiếp sử dụng và hướng dẫn ngay trên sóng truyền hình trực tiếp.
Công việc kinh doanh thuận lợi, Joy tiếp tục phát triển thêm nhiều sản phẩm đồ gia dụng khác, và cho đến nay bà đã sở hữu 100 bằng sáng chế khác nhau. Bà là một tượng đài của ngành bán hàng trên truyền hình Mỹ, cũng là người bán hàng thành công nhất trong lịch sử HSN (một chương trình như thế), với doanh số hằng năm lên đến 150 triệu USD. Tính đến năm 2015, giá trị tài sản của Joy đã đạt 50 triệu USD.
Sau này, khi đã trở thành Chủ tịch của công ty sản xuất đồ nội thất và đồ dùng trong gia đình Ingenious Designs LLC, và quen mặt với các bà mẹ Mỹ từ những năm 1990, Joy vẫn tỏ ra khiêm nhường khi nói về những thành tựu của mình trong việc giải phóng sức lao động của phụ nữ.
“Mỗi sáng thức dậy, tôi lại nghĩ: “Mình có thể làm gì để giúp đỡ người khác?”. Tất cả chúng ta đều nợ thế giới một điều gì đó, và đó cũng là điều tôi trăn trở mỗi khi bắt tay thiết kế sản phẩm”, bà chia sẻ. Với người phụ nữ này, chiếc cây lau nhà không hẳn là công cụ đấu tranh đòi nữ quyền, mà đầu tiên, là niềm vui nhỏ bé mà bà mang đến cho mọi người.
