Vôn-ga bắt nguồn từ vùng đất cao (228 mét so với mực nước biển) Van-đai phía bắc uốn lượn chảy qua rất nhiều thành phố lớn, thị xã và thị trấn; lướt qua nhiều cánh đồng lúa mì, khoai tây, nho - táo - lê thẳng cánh cò bay; khi thì xuyên qua các cánh rừng xanh bạt ngàn hay giữa các dãy núi thấp có thảm cây xanh bao phủ quanh năm. Cuối cùng Vôn-ga đổ ra biển Ca-xpi - một biển hồ nội địa rộng hơn 371 nghìn km2 mà các nước cùng 'tắm' chung là Nga, Ca-dắc-xtan, Tuốc-mê-ni-xtan, A-déc-bai-dan và I-ran. Bây giờ mời bạn ngồi lên chiếc du thuyền 'Nôvgôrôd' để ngắm cảnh đất nước Nga trong chuyến du ngoạn dài hơn ba nghìn cây số, bắt đầu từ cửa sông trên biển Ca-xpi phía nam cho tới đầu nguồn con sông ở phía bắc.
Ðầu tiên là thành phố A-xtra-khan, thủ phủ của tỉnh miền duyên hải nước Nga. Hai bên bờ sông, bạn có thể ngắm nhìn những tòa lâu đài cổ, nhà thờ, cung điện của vua chúa vùng này từ thế kỷ 14 - 15 mà nay vẫn còn được lưu giữ. Tuy nhiên lý thú nhất có lẽ là khi ra khỏi thành phố để ngắm nhìn những cánh đồng lúa bao la bát ngát mầu xanh, đặc biệt là những đồng lúa nước như ở Việt Nam. Rồi còn tận mắt nhìn cảnh đánh cá sông nước lợ của ngư dân, có cá chép A-xtra-khan ngon nổi tiếng...
Khoảng hơn 400 km nữa bạn sẽ tới thành phố Vôn-ga-grát có bề dày về những sự kiện lịch sử nước Nga và Liên bang Xô-viết trước đây. Vôn-ga-grát (từ 1925 đến 1961 có tên Xta-lin-grát) là một trong 14 thành phố Anh hùng của Liên Xô trong cuộc chiến tranh Vệ quốc vĩ đại của nhân dân Liên xô. Nhân dân thành phố đã xây dựng lại thành phố mới, hiện đại trên đống tro tàn do quân phát-xít Hít-le xâm lược gây ra. Ngày nay nó là trung tâm văn hóa - kinh tế - khoa học của cả một vùng miền nam nước Nga. Từ đây tới thành phố Xa-ra-tốp rồi tới thị trấn Mác, dòng sông phình rộng ra thành một hồ chứa nước, dài 540 km, nơi rộng nhất tới 17 km. Giữa mênh mông sông nước, du khách mặc sức ngắm cảnh trời mây trong xanh, ruộng đồng bát ngát vô tận và cả những cánh rừng bạch dương ngút ngàn. Vào mùa hè nhiệt độ từ 20 đến 30 độ C, ai ai cũng sẽ cảm thấy sảng khoái, nhất là khi tàu dừng lại để du khách xuống nước tha hồ bơi lội.
Rời Xa-ra-tốp, dòng sông vẫn phình to dần ra nhưng nước vẫn hiền hòa trong xanh giữa đôi bờ xanh ngát lúa mì - ngô - khoai tây - hoa quả - rau xanh phía hữu ngạn và những cánh rừng bạch dương và rừng cây ôn đới ngút ngàn phía tả ngạn. Ðến thành phố lớn Xa-ma-ra, Vôn-ga uốn lượn quanh chân một vùng đồi núi xanh tươi tới thành phố U-li-a-nốp quê hương của Lê-nin, rồi tới thành phố Ka-dan - thủ phủ của nước cộng hòa tự trị Tatarxtan. Suốt hơn 500 km này Vôn-ga lại phình ra thành một hồ chứa nước vĩ đại, có nơi rộng tới 27 km, chứa tới 56 km khối nước 'đủ dùng' quanh năm cho nhà máy thủy điện mang tên Lê-nin có công suất 2.300 mêgaoát. Cũng như nhiều hồ khác, hồ chứa nước này còn 'tắm mát' cho cả một vùng nông nghiệp rộng lớn nơi đây.
Nhưng lý thú nhất có lẽ là lúc tàu từ từ 'leo lên' các 'bậc thang' của dòng nước trong các âu thuyền (âu tàu) để vượt qua các đập chắn sông của các nhà máy thủy điện.
Qua khỏi thành phố - thủ phủ Ka-dan, dòng Vôn-ga chuyển hướng qua tây bắc để tới các thành phố lớn tiếp theo: Trê-bốc-xan, Goóc-ki, Kô-xtrô-ma, Y-a-rô-xláp, Ka-li-nin... Tất cả các thành phố lớn mà Vôn-ga đi qua đều là những trung tâm văn hóa - kinh tế - khoa học của các tỉnh miền trung đất nước Nga. Nhà thờ, thánh đường, đền đài, cung điện, nhà hát, trường đại học, cung văn hóa, công viên, vườn hoa... mỗi nơi một vẻ, mang bản sắc văn hóa dân tộc của các cộng đồng dân tộc trong Liên bang Nga.
Nhờ những kênh đào lớn mà Vôn-ga được coi là dòng sông nối thông với các biển A-dốp và biển Ðen ở phía nam, biển Ban-tích và biển Trắng ở phía bắc cũng như biển hồ nội địa Ca-xpi - nơi nó đổ xuống. Người Nga gọi Vôn-ga là 'con sông nối thông năm biển'. Tuy nhiên, ngoài giá trị tiềm tàng về kinh tế, Vôn-ga còn là dòng nước trong xanh cho những ai yêu thích ngao du đường dài trên sông nước.
