Theo The Straits Times, phiên tòa do Thẩm phán Collin Lawrence, Tòa thượng thẩm Malaysia chủ trì tại Thủ đô Kuala Lumpur. Trong phiên tòa, Công tố viên trưởng Gopal Sri Ram khẳng định cựu Thủ tướng Malaysia đã lợi dụng chức vụ để gây ảnh hưởng nhằm trục lợi cá nhân hàng trăm triệu USD từ Quỹ 1MDB để mua bất động sản, kim cương, tranh của đại danh họa Pablo Picasso… cũng như che giấu hành vi sai trái của mình.
Ông Sri Ram cũng cho rằng, việc xét xử nên tập trung vào mối quan hệ giữa cựu Thủ tướng Najib và doanh nhân Malaysia đang bỏ trốn Low Taek Jho, tư vấn viên không chính thức của Quỹ 1MDB. Doanh nhân kể trên cũng bị cáo buộc là đã sử dụng tới hàng triệu USD tiền công quỹ để mua bất động sản ở quận Manhattan (Mỹ) và tiệc tùng với những người nổi tiếng. Theo Công tố viên Sri Ram, cựu Thủ tướng Najib đã cấu kết với doanh nhân này và hai người “hành động như một”.
Trong phiên tòa vừa qua, sáu nhân chứng đã được yêu cầu trình diện, trong đó có các viên chức đến từ Văn phòng Thủ tướng và Ban Giải quyết các vấn đề nghị sĩ Quốc hội Malaysia. Kết thúc phiên xét xử, ông Najib đối mặt tới 42 cáo buộc trong đó bao gồm 21 cáo buộc rửa tiền, bốn cáo buộc lạm dụng quyền lực, trong đó có cáo buộc nhận gần 550 triệu USD từ nước ngoài vào tài khoản riêng.
Ông Najib Razak, 66 tuổi, đã có tới chín năm cầm quyền tại Malaysia cho tới cuộc tổng tuyển cử vào tháng 5-2018, khi liên minh Mặt trận Quốc gia (BN) của ông thất bại trước liên minh Hy vọng (PH) đối lập của đương kim Thủ tướng Mahathir Mohamad. Ngay sau khi mất ghế, ông Najib đã bị bắt và bị cáo buộc hàng chục tội danh liên quan Quỹ 1MDB. Cựu Thủ tướng của Malaysia hiện được tại ngoại sau khi đóng tiền bảo lãnh. Cho tới nay, ông Najib vẫn luôn phủ nhận mọi cáo buộc, khẳng định chúng mang động cơ chính trị chống lại ông. Ông cũng tuyên bố “bị những người liên quan hoạt động điều hành quỹ lừa gạt”.
Theo Malay Mail, phiên tòa vừa qua là phiên xét xử thứ hai mà ông Najib phải đối mặt và dự kiến sẽ phải ra tòa lần ba. Tổng cộng có 12 cuộc điều tra liên quan việc Quỹ 1MDB bị thất thoát tới 4,5 tỷ USD đang diễn ra tại 12 quốc gia. Bộ Tư pháp Mỹ gần đây cũng buộc tội hai cựu nhân viên ngân hàng Goldman Sachs âm mưu rửa tiền từ Quỹ 1MDB. Trước đó, Singapore cũng mở cuộc điều tra hệ thống tài chính nước này do nghi ngờ liên quan bê bối Quỹ 1MDB. Sau thời gian điều tra, một chủ ngân hàng Thụy Sĩ và ba chủ ngân hàng tư nhân Singapore đã bị bắt giữ.
Phiên tòa xét xử lớn nhất đối với cựu Thủ tướng Najib Razak nằm trong nỗ lực chống tham nhũng của Chính phủ Thủ tướng Mahathir Mohamad. Năm 2018, ông Mahathir đã giành chiến thắng trong cuộc tổng tuyển cử, một phần vì đã cam kết điều tra, làm rõ và truy cứu trách nhiệm những bên liên quan các sai phạm của Quỹ 1MDB. Đầu năm nay, Thủ tướng Mahathir cũng công bố kế hoạch 5 năm nhằm tăng cường kiểm soát tham nhũng ở các cơ quan chính phủ. Kế hoạch này bao gồm những thay đổi sâu rộng đối với quy trình bổ nhiệm các chức vụ chủ chốt, quy định các nhà lập pháp và các bộ trưởng phải công khai tài sản và ban hành các đạo luật mới quy định đối với việc tài trợ chính trị và vận động hành lang.
Kể từ khi ông Mahathir lên nắm quyền và áp dụng những biện pháp mạnh tay, công cuộc chống tham nhũng của Chính phủ Malaysia đã thu được những kết quả tích cực. Dù phiên tòa xét xử cựu Thủ tướng Najib được nhận định sẽ kéo dài vì mức độ phức tạp của vụ án, song giới phân tích cho rằng diễn biến mới đây liên quan Quỹ 1MDB đã thể hiện rõ thông điệp cứng rắn loại bỏ tham nhũng từ chính phủ đương nhiệm của Malaysia.
