Lo thiếu nơi sạc điện
Thời gian vừa qua, nhiều hộ dân, nhất là người dân ở một số chung cư tỏ ra lo lắng trước thông tin xe máy sử dụng xăng sẽ bị hạn chế lưu thông, trong khi thực tế đang rất thiếu trạm sạc điện, thiếu nơi gửi xe điện. Thậm chí, Ban quản lý chung cư HH Linh Đàm (phường Hoàng Liệt) còn phát hành văn bản chấm dứt nhận gửi xe máy điện, xe đạp điện tại tầng hầm, cho thấy nỗi lo của người dân và ban quản lý các tòa chung cư là có cơ sở. Đại diện một số ban quản lý chung cư cho rằng: Tầng hầm chung cư chưa có thiết kế cho sạc xe điện, nhưng cư dân vẫn tự để xe, cắm sạc. Thậm chí nhiều người còn kéo dây, chia, nối ổ cắm để sạc. Nếu số lượng xe máy, xe đạp điện tăng lên nhanh sẽ gây mất an toàn phòng cháy, chữa cháy. Còn anh Lê Hải Long (phường Hoàng Liệt) tâm tư: “Việc chuyển đổi là cần thiết, song người dân phải được tạo điều kiện trong quá trình sạc điện, gửi xe. Làm sao trạm sạc phải được bố trí hợp lý, tiện cho người dân sử dụng”.
Theo Sở Xây dựng Hà Nội, hiện thành phố có khoảng 1.000 trụ sạc, trong đó phần lớn tập trung ở khu trung tâm và chưa đáp ứng tốt nhu cầu của người dân. Trước thực trạng này, Phó Giám đốc Sở Xây dựng Hà Nội Đào Việt Long chia sẻ: Thành phố đang phải đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Thứ nhất là vấn đề hạ tầng trạm sạc còn hạn chế. Hiện chưa có quy chuẩn chung về trạm sạc, đầu sạc, khiến việc sử dụng chung trạm sạc giữa các hãng xe còn khó khăn. Thứ hai, chưa có quy hoạch tổng thể về mạng lưới điện và hạ tầng trạm sạc, đặc biệt là trong khu vực nội đô.
Cũng theo lãnh đạo Sở Xây dựng Hà Nội, việc xã hội hóa đầu tư hạ tầng trạm sạc còn thiếu khung pháp lý cụ thể về quản lý và giá dịch vụ. Đồng thời, còn tồn tại tâm lý e ngại về độ bền, phạm vi hoạt động của xe điện.
Nhằm tránh tình trạng nơi thừa, nơi thiếu như thực tế đang diễn ra, nhiều chuyên gia cho rằng: Cần có một cơ quan chủ trì, phối hợp với 126 xã, phường của thành phố để rà soát, xác định vị trí, diện tích và nguồn gốc đất, phục vụ chuyển đổi mục đích sử dụng để quy hoạch, bố trí xây dựng trạm sạc. Liên quan vấn đề nguồn điện, đại diện Tổng công ty Điện lực Hà Nội cho biết: Với năng lực hiện tại, ngành điện bảo đảm cung ứng đủ điện để phục vụ cho quá trình chuyển đổi năng lượng của ngành giao thông vận tải. Tuy nhiên giai đoạn 2026-2030, do nhu cầu lớn nên phải xác định rõ số lượng trạm sạc cần xây dựng hằng năm, theo từng loại công suất, để bảo đảm điều phối điện hiệu quả.
Bố trí trạm sạc khoa học, tiện lợi
Để bảo đảm xu hướng phát triển xanh bền vững, theo nhiều chuyên gia, nên luật hóa hạ tầng trạm sạc. TS Khương Kim Tạo, nguyên Phó Chánh Văn phòng Ủy ban An toàn giao thông quốc gia kiến nghị: Ngoài quy hoạch trạm sạc tập trung, Hà Nội cần nghiên cứu quy định xây dựng các trạm sạc bắt buộc tại các chung cư mới. Việc xây dựng trạm sạc cần đồng bộ với đường tải điện và bố trí ở vị trí hợp lý, nhằm bảo đảm an toàn và thuận tiện. “Khi phát triển xe máy điện, người dân có thể sạc tại nhà. Tuy nhiên, nhà sản xuất cần hướng dẫn chi tiết, thậm chí cử người đến tận nơi kiểm tra, hướng dẫn lắp đặt đầu sạc điện”, TS Tạo nhấn mạnh.
Chia sẻ bài học của một số quốc gia trên thế giới, TS, KTS Ngô Trung Hải, Phó Chủ tịch Hội quy hoạch phát triển đô thị Việt Nam, kiến nghị: Trung Quốc cấm sạc xe điện tại khu vực công cộng trong không gian kín, bao gồm tầng hầm. Việt Nam cũng nên quản lý xe điện theo cách tách biệt hoàn toàn nguy cơ cháy nổ ra khỏi không gian sinh hoạt. Theo đó, nên xây dựng các khu vực trạm sạc lớn ngoài trời cũng như các điểm đổi pin để phục vụ người dân.
Muốn “xanh” hóa phương tiện giao thông, hạ tầng phải đi trước. Theo nhiều chuyên gia, phải xây dựng những “vành đai năng lượng”, trong đó nguồn điện phải bảo đảm, trở thành “mạch máu” tiếp năng lượng cho các xe điện ■
Phó Chủ tịch Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội Nguyễn Mạnh Quyền đã giao Sở Xây dựng chủ trì rà soát tổng thể các quy định, tiêu chuẩn và quy chuẩn liên quan trạm sạc. Việc phát triển trạm sạc phải bảo đảm sự thống nhất trên toàn địa bàn. Các doanh nghiệp khi có nhu cầu triển khai trạm sạc phải phối hợp Sở Xây dựng để cập nhật các trạm đủ điều kiện, loại bỏ trạm không đủ điều kiện; từ đó sớm hoàn thành quy hoạch trạm sạc.