1/Việc tìm kiếm, đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ văn nghệ sĩ trẻ tài năng ở Tây Nguyên nói chung, Đắk Lắk nói riêng là bài toán khó chưa tìm được đáp số hay.
Với sự bùng nổ của internet và các cách thức truyền thông mới, trong khi nhiều bạn trẻ trên cả nước đã nổi lên như những hiện tượng âm nhạc, văn học, sân khấu, biểu diễn thì tại vùng Tây Nguyên, không khí sáng tạo văn học, nghệ thuật trong những người trẻ lại có sự trầm lắng một cách đáng suy nghĩ. Một số những gương mặt nổi bật, ở chuyên ngành văn học như H’Siêu Byă, H’Xíu H’Mok (Đắk Lắk), Đào Thu Hà (Đắk Nông); về mỹ thuật có Y’Buih Niê Kdăm, Y’Luê (Đắk Lắk), Mai Quý Ngọc, Nguyễn Văn Chung, Nguyễn Vinh (Gia Lai); nhiếp ảnh có Vũ Duy Thành (Đắk Lắk), Ngô Minh Phương (Đắk Nông)… xuất hiện và đạt được những dấu ấn nhất định. Mặc dù vậy, lực lượng trẻ chưa tạo nên được làn sóng mạnh mẽ của vùng đất vốn giàu văn hóa, bản sắc này.
Sáng tạo đòi hỏi nhiều yếu tố với người sáng tác trẻ: năng khiếu, niềm đam mê, điều kiện, sự dấn thân không mệt mỏi. Trong khi sự nghiệp văn học nghệ thuật thì khó khăn, vất vả, nhiều chông gai, thử thách. Nhiều người đã gác lại đam mê văn chương, thơ phú, nhạc họa, không ít người trẻ vừa chớm chạm ngưỡng cửa văn học, nghệ thuật đã rút lui rất sớm.
2/Các Hội văn học nghệ thuật tại Tây Nguyên nói chung, Hội văn học nghệ thuật Đắk Lắk hoạch định ra sao để phát hiện, bồi dưỡng, phát triển đội ngũ sáng tác trẻ? Việc động viên, tạo mọi điều kiện tốt nhất để người trẻ bộc lộ năng khiếu, tiếp cận gần hơn với những người có chuyên môn, tâm huyết với văn học, nghệ thuật được thực hiện thế nào? Đó là câu hỏi rất rộng mà văn học, nghệ thuật Đắk Lắk suốt 30 năm qua, đã mở 20 lớp bồi dưỡng, trại sáng tác thiếu nhi Hạ xanh, Hương rừng với vài trăm lượt học sinh tham gia, vẫn đang tìm câu trả lời.
Đã có kế hoạch hàng năm đối với việc bồi dưỡng học sinh có năng khiếu viết văn, kiên trì tìm kiếm, bồi dưỡng người sáng tác trẻ, nhất là bạn trẻ người dân tộc thiểu số. Tại các lớp bồi dưỡng sáng tác văn học, Hội Đắk Lắk cũng mời các văn nghệ sĩ uy tín trong và ngoài tỉnh hướng dẫn, đọc bài các em. Tại các triển lãm ảnh, mỹ thuật, Hội động viên các bạn trẻ yêu thích tham gia, hỗ trợ và nối kết để các bạn có thêm cơ hội tiếp xúc về chuyên môn với những họa sĩ, nghệ sĩ gạo cội… Thế nhưng số người trẻ có năng khiếu, tài năng, đi đường dài và trở thành văn nghệ sĩ chỉ đếm trên đầu ngón tay. Phải khẳng định rằng, tự bản thân mỗi người trẻ có tài năng văn học, nghệ thuật là một cây non tràn trề nhựa sống. Họ đều phải tự vận động, tự nỗ lực. Nhưng nếu sự nỗ lực chật vật ấy được giúp đỡ kịp thời và có chiến lược thì có thể họ sẽ tỏa sáng đúng lúc.
3/Công tác bồi dưỡng, định hướng phải được phối hợp giữa Hội văn học nghệ thuật tỉnh, gia đình, nhà trường để quan tâm đến nhiều tài năng trẻ ở mọi chuyên ngành như văn học, sân khấu, mỹ thuật, nhiếp ảnh, múa, âm nhạc… Cần có chương trình, kế hoạch phát hiện, bồi dưỡng tùy vào đặc trưng của chuyên ngành. Hội văn học nghệ thuật các tỉnh cần mở rộng tiêu chí và sân chơi để các tài năng trẻ dễ dàng tiếp cận. Cần thay đổi quan điểm Hội chỉ dành cho những người có chuyên môn cao, sâu.
Bên cạnh đó, cần tổ chức các câu lạc bộ văn học nghệ thuật trẻ đa dạng, phong phú gồm sinh hoạt trực tiếp và trực tuyến. Đồng thời kết hợp ứng dụng các nền tảng công nghệ tin học mới như Facebook, Fanpage, YouTube, Tik-Tok để thu hút giới trẻ, kích thích tinh thần sáng tạo của các em. Cũng phải kiên nhẫn và hướng dẫn các em viết, sáng tác, tạo điều kiện tốt nhất để tác phẩm đến với công chúng đúng khả năng.
Hội văn học nghệ thuật các tỉnh Tây Nguyên cần chú trọng hơn việc tìm kiếm, bồi dưỡng lực lượng học sinh, sinh viên người dân tộc thiểu số tại các trường dân tộc nội trú, các trại sáng tác cấp huyện, cấp trường, đơn vị cơ sở để phát huy bản sắc địa phương, vùng miền, sự đa sắc thái các dân tộc Tây Nguyên trong tác phẩm của họ. Song song đó, có định hướng đúng đắn về nội dung, phương thức hoạt động, đặc biệt tạo nhiều hơn sân chơi cho người trẻ ở nhiều lĩnh vực như trại sáng tác, lớp bồi dưỡng cho mọi chuyên ngành văn học, âm nhạc, mỹ thuật…; thường xuyên mở lớp tập huấn, bồi dưỡng tại các vùng, miền với việc đa dạng chuyên ngành, đa dạng kênh giới thiệu người tham gia.
Kỳ vọng tương lai không xa, văn học, nghệ thuật vùng Tây Nguyên nói chung, Đắk Lắk nói riêng sẽ có những khởi sắc, cả về lực lượng và tác phẩm nghệ thuật, đóng góp chung cho sự phát triển văn học, nghệ thuật của đất nước.
