Bề bộn việc từ hội nghị cuối năm Hội nhà văn

Có nhiều thông tin và chia sẻ đáng suy ngẫm qua hội nghị tổng kết năm 2025 của Hội Nhà văn Việt Nam, đặt trong mối liên kết của Hội với Mặt trận Tổ quốc Việt Nam và Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch… - những đoàn thể, cơ quan quản lý nhà nước có khả năng sát cánh với Hội nhiều hơn.

Nhà xuất bản Hội Nhà văn đã trở thành một địa chỉ tổ chức nhiều sự kiện văn hóa, nghệ thuật. Ảnh: ANH QUÂN
Nhà xuất bản Hội Nhà văn đã trở thành một địa chỉ tổ chức nhiều sự kiện văn hóa, nghệ thuật. Ảnh: ANH QUÂN

Và nếu được như vậy, thì có thể kỳ vọng hơn vào việc hoạt động Hội sẽ được chăm lo tốt hơn.

Đó là việc ông Trần Hướng Dương, Phó Cục trưởng Nghệ thuật biểu diễn cho biết, Nghị định về khuyến khích và phát triển văn học sắp trở nên hiện thực. Với hai quy trình lớn về tổ chức và hỗ trợ các hoạt động văn học, sẽ có hai nguồn lực từ ngân sách Nhà nước và các đoàn thể văn học nghệ thuật. Nghị định tương lai sẽ chú trọng các hoạt động hỗ trợ sáng tác, dịch thuật, quảng bá văn học… Như vậy, nếu những đầu việc này được làm tốt, sẽ có thể thỏa mãn được nỗi mòn mỏi bao năm qua của Hội, đặc biệt ở mảng dịch văn học Việt ra nước ngoài. Theo Chủ tịch Hội - nhà thơ Nguyễn Quang Thiều, Hội từng đề xuất lên trên việc dịch 100 tác phẩm văn học Việt Nam tiêu biểu nhưng không nhận được câu trả lời.

Nhưng ao ước và những tồn tại trong hoạt động hội nghề còn ngổn ngang hơn thế, bên cạnh những thành quả. Trong hội nghị diễn ra ngày 21/12 vừa rồi, một số ý kiến đã trao đổi mạnh bạo. Theo PGS, TS Cao Thị Hồng, Ủy viên Hội đồng lý luận phê bình của Hội, cần phải làm truyền thông cho tốt, giúp xã hội biết được các nhà văn đã, đang làm được rất nhiều việc với nhiều sáng tác, công trình gắn với đời sống đất nước. Các địa phương hoàn toàn có thể cung cấp thông tin để các cá nhân thạo nghề ở khắp nơi kết nối nhau thực hiện các sản phẩm truyền thông. Cũng theo bà, cần nâng cao hơn tiếng nói của lý luận phê bình trong việc xét giải thưởng của Hội. Còn theo nhận xét của TS, nhà thơ Mai Bá Ấn ở Đà Nẵng (trước thuộc địa bàn Quảng Nam) thì có hiện tượng hội viên Hội Nhà văn Việt Nam ở cơ sở kém gắn kết với hội văn học nghệ thuật địa phương. Theo nhà văn Trịnh Bích Ngân, Ủy viên thường vụ của Hội, Chủ tịch Hội Nhà văn TP Hồ Chí Minh, thì cần xây dựng “barem” chấm nhuận bút cho thơ, văn và nâng cao lên, bởi “văn học thiệt thòi lắm” so với các lĩnh vực khác như sân khấu, điện ảnh… TS Đinh Văn Thuần, Phó Vụ trưởng Vụ văn hóa văn nghệ - Ban Tuyên giáo và Dân vận Trung ương tham dự hội nghị cũng đề xuất Hội nghiên cứu có hình thức hỗ trợ bản thảo đầu tay của các tác giả viết văn trẻ. Còn theo nhà thơ Nguyễn Quang Thiều và một số ý kiến đồng tình, thì tới đây sẽ có nghiên cứu cả quy chế khai trừ hội viên đối với những trường hợp như phạm pháp, chống lại Đảng, Nhà nước, đi ngược lại quyền lợi chính đáng cũng như bài xích, công kích Hội một cách vô lối…

Trong bối cảnh có những đổi thay về mô hình quản lý, lãnh đạo, chuyển biến về cấp hoạt động cũng như tính chất phối hợp giữa tổ chức Hội với các cơ quan, đoàn thể trung ương, việc đổi mới hoạt động hội, sáng tạo những phương thức mới, đầu tư và hỗ trợ có trọng tâm, trọng điểm… đang là mong muốn của nhiều hội viên Hội Nhà văn Việt Nam.