Khi lái xe say xỉn
Ðã có biết bao hậu quả đau lòng do TNGT thương tâm mà nguyên nhân từ rượu, bia gây ra. Tại phiên tòa xét xử ngày 29-8 vừa qua, bị cáo Nguyễn Huy Tùng, nguyên tiếp viên hàng không chỉ biết cúi đầu hối lỗi. Rời quán bar trên đường Trần Duy Hưng lúc hai giờ sáng, Tùng lái xe Toyota Yaris BKS 29A-095.01 về nhà đâm vào xe máy BKS 30H-27313 làm hai chiến sĩ CSCÐ tử vong. Mức án bốn năm tù giam TAND thành phố Hà Nội tuyên phạt là giá đắt cho một lần nhậu xỉn lái xe.
Trường hợp khác. Hai năm trước, lái xe ô-tô BKS 21H-1946 chở 48 thầy, trò Trường Chu Văn An, xã An Bình, Văn Yên (Yên Bái) đi thăm Ðền Hùng, trên đường trở về đến địa phận xã Tiêu Sơn, Ðoan Hùng (Phú Thọ), do say rượu, không làm chủ tay lái, chạy lấn đường đâm trực diện xe khách BKS 21H-2012 ngược chiều, gây tai nạn thảm khốc, làm sáu người chết và 61 người bị thương.
Ðó chỉ là một vài minh chứng điển hình. Thậm chí, nhiều người điều khiển xe say rượu đã tự gây tai nạn cho chính mình. Những cảnh ham vui, quá chén đi xe máy đã bỏ mạng trên đường hay mang thương tật suốt đời vẫn liên tiếp diễn ra, thường vào buổi trưa hoặc sau 20 giờ hằng ngày, khi cuộc nhậu tàn. Mặc dù Luật Giao thông, Bộ luật Hình sự, Nghị định 34/CP nghiêm cấm và xử phạt nặng các trường hợp lái xe ô-tô, xe máy trong máu hoặc hơi thở có nồng độ cồn vượt quá mức quy định nhưng nhiều người vẫn phớt lờ.
Xử phạt: muối bỏ bể
Trong Tháng ATGT, các hoạt động tuyên truyền góp phần nâng cao nhận thức cho nhân dân về hiểm họa lạm dụng rượu, bia khi điều khiển phương tiện giao thông. Tuy nhiên, thói quen vẫn... khó bỏ. Theo Cục CSGT, trong tháng 8, cả nước xử lý hơn 5.000 trường hợp vi phạm nồng độ cồn khi tham gia giao thông và trong nửa đầu tháng 9, số trường hợp xử phạt ở Hà Nội là gần 1.000, Vĩnh Phúc 230, Hải Dương 48, Bắc Ninh 22... So với thực tế diễn ra cho thấy, kết quả này chỉ là "muối bỏ bể". Ở thành phố, thị xã, các quán nhậu mọc lên như nấm, hầu hết khách nhậu tự lái xe về nhà còn tại các đám cưới vùng thôn quê, mọi người vẫn hồ hởi cụng ly chúc tụng và hồn nhiên trở về bằng xe máy.
Trong khi nhiều địa phương ra quân xử lý từ trước Tháng ATGT, khi tình hình TNGT do bia rượu có dấu hiệu gia tăng, hiệu quả xử lý vi phạm nồng độ cồn ở một số địa phương trong những ngày đầu Tháng ATGT vẫn cầm chừng. Trang thiết bị đo nồng độ cồn còn ít nên ảnh hưởng không nhỏ đến hiệu quả xử lý. Ở các địa phương như Bắc Ninh, Hải Dương... máy đo nồng độ cồn chỉ "phủ sóng" đến phòng và các trạm CSGT nên chủ yếu xử lý được quốc lộ, thành phố, thị xã, địa bàn các huyện vẫn còn bỏ trống. Kinh phí mua ống thổi hiện nay các đơn vị xử phạt phải tự bỏ tiền mua nên có nơi cho ngậm thổi, khử trùng rồi tận dụng dùng lại. Tâm lý một số CSGT thường ngại xử phạt lỗi này với những người say vì ra hiệu lệnh dừng xe đã nguy hiểm, khi xử lý gặp nhiều phiền hà, mất thời gian.
Ðể xử lý "đúng người, đúng lỗi", CSGT phải cài cắm chiến sĩ "trinh sát" ở quán nhậu mật báo qua bộ đàm cho các chốt đón lõng nhận biết, tiến hành dừng xe, tập trung vào thời điểm sau bữa ăn trưa, ăn chiều, ngày nghỉ, ngày lễ. Thượng tá Phạm Văn Sơn, Trưởng Phòng CSGT Vĩnh Phúc cho biết, cách làm của đơn vị không tràn lan mà có trọng điểm nên đa số trường hợp dừng xe kiểm tra đều phát hiện vi phạm. Tuy nhận thức được uống rượu, bia thì không nên lái xe, nhưng họ vẫn cố tình phạm luật. Theo Ðại tá Nguyễn Danh Thuy, Trưởng phòng CSGT Hải Dương, có cả lái xe khách và công chức Nhà nước vi phạm nồng độ cồn bị xử phạt như trường hợp Trần Văn Thành, cán bộ Công ty xây dựng số 18, phường Phả Lại, thị xã Chí Linh đã uống rượu, bia vẫn điều khiển mô-tô BKS 34P1-8549.
Phần lớn người vi phạm hợp tác với CSGT nhưng không ít người say xỉn tỏ thái độ bất hợp tác. Không ít tình huống bi hài đã xảy ra như nhậu quá xỉn ngã lăn ra đường, thở không ra hơi nên thổi hàng chục lần máy vẫn không cho ra kết quả, thậm chí nhai nát ống thổi khi ngậm... Rồi hàng loạt "chiêu" được áp dụng để chống đối như ăn kẹo để khử bớt hơi rượu, phùng mồm nhưng thở rất nhẹ để máy không đo được... Khi xử lý, CSGT phải vừa cương quyết vừa mềm dẻo, áp dụng cả biện pháp "rắn" tạm giữ phương tiện hoặc áp lỗi không chấp hành việc kiểm tra, xử lý của cảnh sát nếu chủ phương tiện cố tình không hợp tác. Tín hiệu đáng mừng là nhiều địa phương làm gắt trong những ngày đầu ra quân, phạt không xuể nhưng về sau, dân nhậu ít vi phạm hơn, rời quán phải bắt ta-xi về vì sợ bị phạt. Nhiều quán nhậu than phiền vì vắng khách...
Ðợt ra quân xử lý vừa qua được dư luận đồng tình ủng hộ. Nhiều người dân đề nghị cần trang bị đầy đủ máy đo nồng độ cồn, CSGT bố trí thêm lực lượng, vào cuộc quyết liệt hơn. Mong đợi của mọi người là việc xử lý phải thường xuyên, rộng khắp, không phải chỉ làm theo "phong trào" trong Tháng ATGT, tránh tình trạng "đầu voi, đuôi chuột" dẫn đến "nhờn luật". CSGT dù có căng sức lập chốt, phạt nóng cũng không thể thay đổi được thói quen xấu, điều cốt lõi vẫn là ý thức tự giác của mỗi người "đã lái xe phải nói không với bia, rượu".
