 |
Cách trung tâm thành phố Tân An, tỉnh Long An khoảng 90 km, Láng Sen không còn là điểm đến quá xa xôi, vất vả nữa khi giao thông giờ đây thuận lợi hơn nhiều. Từ quốc lộ 62, chúng tôi rẽ vào con đường 79 đi thẳng về xã Vĩnh Lợi, huyện Tân Hưng. Con đường vừa được trải nhựa, âm thầm xuyên qua những cánh rừng tràm xanh ngát. Mùa lúa trổ và mùa sen nở, người đi đường sẽ cảm nhận được mùi hương dìu dịu theo gió tỏa thơm khắp nơi.
Từ đoạn vào kênh 79 cho đến Láng Sen chừng 35 km. Để vào khu bảo tồn đất ngập nước Láng Sen phải qua con kênh 79. Vì thế, ban quản lý khu bảo tồn bao giờ cũng phân công một số nhân viên túc trực ở nhà chờ để đưa khách qua. Người đưa chúng tôi qua kênh là anh Huỳnh Út. Anh công tác ở khu bảo tồn Láng Sen đã trên tám năm. Tiếp chúng tôi bằng nụ cười tỏa nắng, anh Út nói: “Giờ đã có đường bộ đi vào khu trung tâm bảo tồn rồi, nhưng đến đây thì đi xuồng thích hơn, và mới cảm nhận được nét đặc trưng của nó”.
Anh Út lái chiếc tắc ráng thật chậm để lướt qua những chiếc lá sen đang phủ kín mặt nước cùng những đóa sen đang nở rộ. Đang vào đợt sen nở nên những con kênh nội đồng trong khu bảo tồn trở nên rực rỡ và thơm ngát. Anh Út cho biết, ngoài trồng sen trên những con kênh nội bộ, khu bảo tồn còn dành hơn 50 ha để trồng sen. Đang mải mê ngắm những cánh sen hồng rung nhẹ trong gió, chúng tôi bị một loài vật nào đó làm cho giật mình. “Chim chích đó” - anh Út kêu lớn. Thì ra, người bạn bí ẩn đó bay lên từ dưới những đám lá sen khi nghe tiếng động. Và không chỉ có một mà nhiều loài chim khác cũng đồng loạt bay vút lên cao khi chúng tôi đi tới. Không chỉ dưới nước, những loài chim rẻ quạt, dòng dọc… ẩn mình trong đám rừng tràm hai bên bờ cũng bay dáo dác khi nghe tiếng động lạ.
Theo lời anh Út, tại Khu bảo tồn đất ngập nước Láng Sen hiện có khoảng 142 loài chim, 86 loài cá, trong đó có những loài quý hiếm như sếu đầu đỏ, giang sen, cò quắm đen, cá hô, cá tra dầu… Thảm thực vật ở đây cũng vô cùng phong phú với 156 loài, chủ yếu là những loài đặc trưng của vùng Đồng Tháp Mười như tràm, gáo, cà na, mướp gai, dây leo… Láng Sen bao gồm bốn hệ sinh thái tiêu biểu như: hệ sinh thái đầm lầy, hệ sinh thái rừng tràm, hệ sinh thái đồng cỏ ngập nước theo mùa, và hệ sinh thái đai rừng ven sông. Nơi đây còn có bốn sinh cảnh đặc trưng đó là sinh cảnh đồng lúa, sinh cảnh năng, sinh cảnh hội đoàn sen, súng và sinh cảnh rừng tràm.
Trong không gian mát lạnh vì chung quanh được bao bọc bởi bạt ngàn rừng tràm, những cây cà na đặc trưng miền nước nổi, anh Út lần lượt đưa chúng tôi đi tham quan đầm sen, những cảnh vật còn giữ nét hoang sơ trong khu bảo tồn. Nhưng thú vị nhất có lẽ là cánh đồng lúa ma hơn 40 ha mà khu bảo tồn đang khôi phục lại. Hiện nước nổi đang đổ về nhưng có lẽ không nhiều bằng các năm trước, vì thế ngắm cánh đồng lúa ma bây giờ chưa thích lắm. Muốn ngắm cánh đồng lúa ma một cách trọn vẹn thì phải chờ nước lũ về thật cao, những cây lúa ma với khả năng sinh tồn mạnh mẽ sẽ vươn lên vượt qua những cây cỏ khác để trổ bông. Trong tương lai, ban quản lý khu bảo tồn dự định đặt những chiếc xuồng nhỏ trong cánh đồng lúa trời này để du khách có thể tham quan và trải nghiệm cách thu hoạch lúa như thời xưa.
“Được công nhận là khu Ramsar, chúng tôi mừng nhưng cũng lo lắm”- anh Trương Thanh Sơn- Giám đốc khu Bảo tồn đất ngập nước Láng Sen cho biết. Chúng tôi cảm nhận được nỗi lo của anh vì giờ đây Láng Sen phải được đầu tư nhiều hơn để vừa phát huy tốt công tác bảo tồn vừa phát triển được du lịch. Với diện tích hơn 5.000 ha, được chia làm ba phân khu, để đạt được những yêu cầu trên không phải là chuyện đơn giản. Tuy nhiên, anh Sơn cho biết, dù phát triển du lịch nhưng trong vùng đặc khu sinh thái chỉ để du khách đến tham quan nhằm tránh tác động, ảnh hưởng đến công tác bảo tồn.
“Còn nhiều khó khăn lắm như thiếu phương tiện chữa cháy, con người, chế độ. Nhưng dù sao hiện tại chúng tôi cũng có đội ngũ cán bộ yêu công việc này mà dám hy sinh những lợi ích cá nhân để gắn bó với khu bảo tồn”- anh Sơn trải lòng.
Khu bảo tồn hiện có khoảng hơn 47 người, phần lớn là những người trẻ. Vì tính chất công việc nên hầu hết thời gian trong ngày mọi người đều phải quanh quẩn trong mấy nghìn ha rừng tràm để phòng, chống cháy rừng, nghiên cứu. Vào khu bảo tồn, cảm giác như vào một vùng đảo tách biệt. “Khi mới đến Láng Sen, tôi buồn lắm vì ngoài công việc ra, chúng tôi ít tiếp xúc với ai. Ngày làm, tối lại đi ngủ sớm giữa rừng tràm mênh mông. Nên khi có đoàn đến tham quan chúng tôi mừng lắm”- anh Út kể.
Để anh em cán bộ trẻ vơi bớt nỗi buồn ấy, chi đoàn của Khu bảo tồn thường xuyên tổ chức những đợt giao lưu, kết nghĩa với các chi đoàn bạn để anh em có dịp gặp gỡ, trao đổi. Ngay cả anh Út khi mới vào làm cứ nghĩ nếu chôn mình trong khu rừng tràm thế này thì bao giờ mới... lấy được vợ. “Nhưng giờ tôi hết lo rồi”- anh Út cười lớn. Giờ đây, sau giờ làm, anh Út lại chạy về nhà để chăm sóc gia đình nhỏ của mình.
Công tác ở khu bảo tồn phải có tình yêu mới có thể gắn bó lâu dài. Điều này dường như để giải thích việc một kỹ sư nông lâm như anh Nguyễn Linh Em vừa ra trường đã chọn vùng đất xa xôi Láng Sen để lập nghiệp. Tên là Linh Em nhưng mọi người trong khu bảo tồn đều gọi anh với biệt danh là “Linh chim”. Được phân công theo dõi các loài chim trong khu bảo tồn, nên công việc hằng ngày của anh bạn 27 tuổi này là quan sát sự phát triển của các loài chim nước. Với chiếc máy ảnh trên tay, Linh Em cứ mải mê đến từng cánh đồng, từng đầm lầy, cánh rừng trong khu bảo tồn để nắm được số loài chim. Công việc và tình yêu với chim trời giúp Linh Em hiểu rất rõ về bản tính, thói quen của các loài chim. Mùa nào chúng sinh sản, loài nào hót hay, loài nào thường trở về khu bảo tồn để kiếm ăn… Linh Em đều nắm trong lòng tay. Anh cho biết, có những loài khu bảo tồn đã ghi nhận nhưng có khi phải đi nhiều tuần anh mới phát hiện. Gắn bó với chim nước mỗi ngày khiến anh yêu công việc và luôn cảm thấy hạnh phúc khi được hòa mình với thiên nhiên.
“Có lẽ do từ nhỏ tôi hay theo cha ra đồng xem ông gặt lúa nên cảnh chim trời, hoang sơ của vùng Đồng Tháp Mười đã trở nên thân thuộc và khiến tôi cảm thấy dễ chịu hơn. Nên khi về làm việc tại Láng Sen tôi không cảm thấy có quá nhiều khác biệt”- Linh Em tâm sự.
Niềm vui hằng ngày của những con người gắn bó với mảnh đất này là vừa làm việc, vừa được thưởng thức một bản nhạc tuyệt vời của chích chòe than hay chim nghệ. Khi ấy, mệt nhọc vơi đi và cảm thấy yêu đời hơn.
Song, để có tình yêu với công việc bảo tồn như anh Linh Em, anh Út thật sự không phải là chuyện dễ dàng. Nhân sự ở khu bảo tồn luôn biến động khi nhiều bạn trẻ đi tìm tương lai nơi khác, vì không thích ứng với tính chất công việc cũng như chế độ.
Chiều xuống dần. Anh Út chuẩn bị đưa chúng tôi ra đồng xem chim về tổ. Ngồi nơi trung tâm khu bảo tồn, chúng tôi đã nghe tiếng hàng nghìn con cò đang “nhiều chuyện” với nhau sau những vạt rừng tràm. Chúng tôi lại lướt qua mùi hương của sen, của bông tràm đang rơi trong nắng nhẹ, lại thu vào mắt những tổ chim dòng dọc treo hờ hững khắp nơi mà cảm thấy chưa bao giờ mình gần thiên nhiên như thế.
 |
