Vòng quay bỏng rát

Thế giới đang trải qua những thời khắc nóng bỏng theo cả nghĩa bóng và nghĩa đen khi bất đồng nội bộ và mâu thuẫn giữa các quốc gia chưa được giải quyết, và khi nhiều nước rơi vào tình trạng thời tiết nóng nhất trong lịch sử.
0:00 / 0:00
0:00
Chính quyền quân sự Niger tuyên bố hủy bỏ các thỏa thuận quân sự với Pháp.
Chính quyền quân sự Niger tuyên bố hủy bỏ các thỏa thuận quân sự với Pháp.

1. Quan hệ giữa Niger với Pháp nhanh chóng xuống dốc, sau khi Paris bày tỏ sự ủng hộ đối với Tổng thống bị lật đổ Mohamed Bazoum. Các cuộc biểu tình phản đối quân đội Pháp hiện diện tại Niger diễn ra nhiều ngày liên tiếp tại Thủ đô Niamey, yêu cầu Pháp rút quân theo đề nghị của chính quyền quân sự lên nắm quyền tại nước này sau cuộc đảo chính cuối tháng 7 vừa qua. Chính quyền quân sự Niger tuyên bố hủy bỏ các thỏa thuận quân sự với Pháp, quốc gia có khoảng 1.500 binh sĩ đồn trú tại đây, và yêu cầu Paris rút quân trong vòng một tháng.

Ngày 1/9, chính quyền quân sự Niger tuyên bố: Pháp can thiệp vào công việc nội bộ của nước này thông qua hỗ trợ Tổng thống bị phế truất Mohamed Bazoum. Đồng thời, chính quyền quân sự đã ra lệnh trục xuất ngay lập tức Đại sứ Pháp Sylvain Itte. Phản ứng với động thái trên, ngày 3/9, Bộ Ngoại giao Pháp khẳng định: Việc duy trì đại sứ nước này tại Niger là chính đáng, và những người liên quan cuộc đảo chính quân sự ở Niger không có quyền yêu cầu Đại sứ Pháp phải rời khỏi quốc gia Tây Phi này.

2. Trên mạng xã hội X (Twitter trước đây) ngày 4/9, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksii Reznikov cho biết đã đệ đơn từ chức lên Chủ tịch Quốc hội nước này. Trước đó, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky quyết định sa thải Bộ trưởng Quốc phòng Reznikov, và đề nghị thay thế bằng chính trị gia Rustem Umerov - người đứng đầu Quỹ Tài sản Nhà nước (SPF). Nhà lãnh đạo Ukraine bày tỏ hy vọng Quốc hội sẽ ủng hộ đề cử này.

Ông Reznikov, được bổ nhiệm vào vị trí Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine hồi tháng 11/2021, luôn bác bỏ mọi cáo buộc tham nhũng xoay quanh Bộ Quốc phòng Ukraine. Trong khi đó, lựa chọn mới của Tổng thống Zelensky - ông Umerov, đã lãnh đạo SPF kể từ tháng 9/2022 và tham gia những cuộc đàm phán quan trọng của Ukraine trong thời gian qua, như Sáng kiến Ngũ cốc Biển Đen. Tuyên bố của Tổng thống Zelensky được giới quan sát đánh giá là bước khởi đầu trong công cuộc cải tổ sâu rộng nhất, đối với lĩnh vực quốc phòng của Ukraine.

3. Căng thẳng gia tăng trong quan hệ giữa Belarus và Ba Lan, sau khi Minsk ngày 1/9 cáo buộc một máy bay lên thẳng quân sự của Ba Lan vi phạm không phận nước này. Vụ việc xảy ra tại vùng Grodno ở gần đường biên giới dài khoảng 400 km giữa hai nước. Ngay lập tức, Bộ Ngoại giao Belarus đã triệu tập Đại biện lâm thời Ba Lan tại Minsk để yêu cầu phía Ba Lan giải thích thỏa đáng và tiến hành một cuộc điều tra kỹ lưỡng.

Quan hệ giữa Minsk và Warsaw, vốn bị đóng băng trong nhiều năm, tiếp tục rơi xuống mức thấp hơn nữa trong thời gian qua. Tháng trước, Bộ Quốc phòng Ba Lan tuyên bố sẽ tăng cường điều quân đến biên giới miền đông, giáp giới với Belarus, sau khi cáo buộc có hai máy bay lên thẳng của Belarus vi phạm không phận Ba Lan. Tuy nhiên, quân đội Belarus phủ nhận cáo buộc trên, và cho rằng Ba Lan đang tạo cớ để biện minh cho việc tăng cường quân đội cũng như phương tiện đến biên giới giữa hai nước.

4. Cơ quan Khí tượng Nhật Bản cho biết: Nhiệt độ trung bình ở nước này trong mùa hè năm nay đã tăng lên mức cao nhất, kể từ khi các dữ liệu được thu thập cách đây 125 năm. Tháng 7/2023 chính thức là tháng nóng nhất trong 100 năm qua ở Nhật Bản, với ít nhất 53 người tử vong vì sốc nhiệt và gần 50.000 người cần được chăm sóc y tế khẩn cấp. Nhiệt độ bề mặt nước biển chung quanh Nhật Bản cũng tăng cao hơn 1 độ C so mức trung bình.

Vòng quay bỏng rát ảnh 1
Nhật Bản đang trải qua làn sóng nhiệt cao nhất trong 100 năm qua.

Nhiều quốc gia châu Á-Thái Bình Dương cũng đang chứng kiến các mức nhiệt cao kỷ lục liên tiếp bị xô đổ. Theo giới chức Ấn Độ, tháng 8/2023 là tháng nóng nhất và khô nhất kể từ khi nước này bắt đầu theo dõi nhiệt độ cách đây hơn một thế kỷ. Trong khi đó, Australia đang trải qua mùa đông ấm kỷ lục, với nhiệt độ trung bình từ tháng 6 đến tháng 8 vừa qua là 16,75 độ C - mức nhiệt trung bình mùa đông cao nhất kể từ khi nước này theo dõi dữ liệu vào năm 1910. Năm 2023, Trái đất chịu tác động rõ rệt bởi tình trạng biến đổi khí hậu, dẫn tới nhiệt độ toàn cầu tăng cao, với tháng 7 là tháng nóng nhất từng được ghi nhận.