Ứng dụng AI trong giảng dạy đại học, xu hướng tất yếu trong tương lai

Trong bối cảnh toàn cầu hóa và cuộc cách mạng công nghiệp 4.0, trí tuệ nhân tạo (AI) đã và đang tạo ra những biến đổi sâu sắc trong mọi lĩnh vực của đời sống xã hội, từ kinh tế, y tế đến quản trị công.

Sinh viên Trường đại học Khoa học xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh trong giờ học.
Sinh viên Trường đại học Khoa học xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh trong giờ học.

Đặc biệt, trong giáo dục đại học, AI không chỉ góp phần đổi mới phương pháp giảng dạy, hỗ trợ nghiên cứu khoa học mà còn mở ra khả năng cá nhân hóa học tập, dự báo xu hướng nghề nghiệp và nâng cao hiệu quả quản trị. Nhiều quốc gia trên thế giới đã xem AI là một trong những trụ cột chiến lược trong hiện đại hóa giáo dục đại học.

Đối với Việt Nam, việc tích hợp AI trong giáo dục đại học không chỉ là xu thế tất yếu mà còn mang tính cấp thiết chiến lược để đáp ứng yêu cầu phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao trong kỷ nguyên số.

Theo Giáo sư Tan Yap Peng, Hiệu trưởng Trường đại học VinUni (Hà Nội), AI hỗ trợ thiết kế bài giảng, tạo hình ảnh, lên ý tưởng cho nhà giáo dục. Đồng thời, tự động chấm điểm và đưa ra nhận xét theo dõi tiến độ học tập và phát hiện khoảng trống kiến thức của sinh viên. AI cũng giúp giải phóng thời gian cho các nhà giáo dục để tập trung vào việc cố vấn sáng tạo.

luat-1.jpg
Sinh viên Trường đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh trong giờ học nhóm.

Đối với sinh viên, Giáo sư Tan Yap Peng cũng cho rằng, AI giúp cho sinh viên học tập cá nhân hóa và thích ứng theo tiến độ từng người học. Sinh viên hiểu biết về AI, đặc biệt là sử dụng AI một cách có tư duy và sáng tạo sẽ trở thành một kỹ năng rất cần thiết.

Các chuyên gia cho rằng, ở Việt Nam, ứng dụng AI trong giáo dục đại học mới ở giai đoạn khởi đầu nhưng đang được thúc đẩy mạnh mẽ trong bối cảnh chuyển đổi số quốc gia.

Nghị quyết số 57 NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị đã xác định phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia là “đột phá quan trọng hàng đầu” nhằm đưa đất nước phát triển nhanh và bền vững trong kỷ nguyên mới.

Trên cơ sở đó, Nghị quyết số 71-NQ/TW ngày 22/8/2025 tiếp tục nhấn mạnh đột phá trong phát triển giáo dục-đào tạo, trong đó giáo dục đại học giữ vai trò trung tâm trong đào tạo nhân lực chất lượng cao, gắn với nghiên cứu và đổi mới sáng tạo.

Đây là cơ sở chính trị để các cơ sở giáo dục đại học mạnh dạn triển khai ứng dụng AI trong quản trị, đào tạo và nghiên cứu.

hinh-vnu-10-9373.jpg
Hoạt động nghiên cứu khoa học tại Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh.

Tuy nhiên, theo Tiến sĩ Lê Trung Đạo, Phó Hiệu trưởng Trường đại học Tài chính - Marketing (Thành phố Hồ Chí Minh), việc ứng dụng AI tại các trường đại học Việt Nam còn nhiều hạn chế: Hạ tầng công nghệ chưa đồng bộ, năng lực số của đội ngũ giảng viên còn chênh lệch, khung pháp lý về công nhận học tập trực tuyến toàn phần và quản lý dữ liệu học tập chưa hoàn thiện.

Việc ứng dụng AI tại các trường đại học Việt Nam còn nhiều hạn chế: Hạ tầng công nghệ chưa đồng bộ, năng lực số của đội ngũ giảng viên còn chênh lệch, khung pháp lý về công nhận học tập trực tuyến toàn phần và quản lý dữ liệu học tập chưa hoàn thiện.

Tiến sĩ Lê Trung Đạo, Phó Hiệu trưởng Trường đại học Tài chính - Marketing.

Những bất cập này đặt ra yêu cầu cấp thiết phải nghiên cứu, xác định rõ xu hướng, chiến lược và giải pháp ứng dụng AI trong giáo dục đại học, nhằm góp phần hiện đại hóa, nâng tầm giáo dục đại học Việt Nam, đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững và hội nhập quốc tế trong giai đoạn mới.

Thực tiễn cho thấy, một số trường đại học lớn như Đại học Quốc gia Hà Nội, Đại học Quốc gia Thành phố Hồ Chí Minh, Đại học Bách khoa Hà Nội… đã bắt đầu triển khai các mô hình ứng dụng AI như: Chấm điểm tự động, phân tích hành vi học tập, hệ thống hỗ trợ học tập trực tuyến, và trợ lý ảo cho sinh viên... Tuy nhiên, hầu hết các ứng dụng vẫn ở mức thí điểm, chưa được nhân rộng và tích hợp đồng bộ trong toàn hệ thống.

shtp-1.jpg
Sinh viên tham gia chương trình thực hành tự động hóa tại Khu Công nghệ cao Thành phố Hồ Chí Minh.

Đề cập đến những thách thức đặt ra trong việc ứng dụng AI trong giáo dục đại học ở Việt Nam hiện nay, Tiến sĩ Lê Trung Đạo cho rằng, “bất bình đẳng số” đang là một trong những trở ngại lớn nhất trong việc ứng dụng AI vào giáo dục đại học tại Việt Nam.

Các trường đại học ở trung tâm đô thị lớn như Hà Nội, Thành phố Hồ Chí Minh, Đà Nẵng thường được trang bị hạ tầng số hiện đại, mạng internet tốc độ cao và có khả năng đầu tư vào các hệ thống AI.

Ngược lại, nhiều cơ sở đào tạo ở các tỉnh miền núi, nông thôn vẫn gặp khó khăn trong việc tiếp cận cơ sở vật chất công nghệ thông tin cơ bản. Khoảng cách này làm gia tăng sự chênh lệch trong chất lượng đào tạo giữa các trường, tạo nên những “vùng trũng” trong hệ thống giáo dục đại học.

Theo thống kê, hiện nay chỉ khoảng 35% các trường đại học ngoài công lập đạt chuẩn hạ tầng kỹ thuật phục vụ giảng dạy và nghiên cứu số, trong khi con số này ở khối công lập lớn gấp đôi, đạt 70%.

Từ số liệu trên cho thấy, nếu không có chính sách hỗ trợ đồng bộ, nhiều cơ sở giáo dục sẽ tụt lại phía sau trong tiến trình hiện đại hóa. Đây cũng chính là một trong những lý do khiến ứng dụng AI trong giáo dục đại học ở Việt Nam còn chậm và chưa lan tỏa rộng rãi.

luat-2.jpg
Trường đại học Luật Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức ngày hội việc làm 2025.

Ngoài ra, năng lực số và khả năng ứng dụng AI của đội ngũ giảng viên vẫn còn là một điểm nghẽn. Nhiều giảng viên vẫn coi AI chỉ như một công cụ hỗ trợ bên lề chứ chưa nhận thức được đây là công nghệ có khả năng tái cấu trúc toàn diện hoạt động dạy và học.

Để ứng dụng AI nâng cao chất lượng đào tạo, các trường đại học phải đẩy nhanh đào tạo và bồi dưỡng năng lực số cho giảng viên và sinh viên, đây được xem là giải pháp quyết định để AI phát huy hiệu quả trong ứng dụng giáo dục đại học.

Để ứng dụng AI nâng cao chất lượng đào tạo, các trường đại học phải đẩy nhanh đào tạo và bồi dưỡng năng lực số cho giảng viên và sinh viên, đây được xem là giải pháp quyết định để AI phát huy hiệu quả trong ứng dụng giáo dục đại học.

Đồng thời, các cơ sở giáo dục đại học đẩy mạnh đầu tư hạ tầng công nghệ số hiện đại và đồng bộ. Qua đó, tạo tiền đề xây dựng các mô hình học tập cá nhân hóa, hệ thống đánh giá tự động và công cụ hỗ trợ nghiên cứu dựa trên dữ liệu lớn.

Các cơ quan chức năng cần hoàn thiện chính sách và khung pháp lý ứng dụng AI trong giáo dục đại học. Việc ban hành một đạo luật khung về AI trong giáo dục sẽ tạo ra hành lang pháp lý rõ ràng, minh bạch, bảo đảm quyền lợi của giảng viên, sinh viên và cơ sở đào tạo khi triển khai các công cụ công nghệ mới.

Có thể bạn quan tâm

Đơn vị thi công tập trung máy móc nhân lực thi công đường động lực đoạn nối với quốc lộ 12 qua địa bàn bản Che Phai, phường Điện Biên Phủ.

Các dự án trọng điểm ở Điện Biên tăng tốc về đích

Chỉ còn hơn một tháng đến hạn cuối phải hoàn thành toàn bộ dự án trọng điểm tại tỉnh Điện Biên, những ngày này, cả hệ thống chính trị ở 4 phường, xã đang quyết liệt vào cuộc "gỡ" vướng mặt bằng; các đơn vị thi công thì huy động tổng lực nhân công, máy móc tăng tốc về đích...

Đến với Trường Mầm non và Tiểu học Tong Chiêng (thuộc Trường Tiểu học và Trung học cơ sở Chiềng Sung), xã Mai Sơn, tỉnh Sơn La.

Du lịch từ thiện - Hành trình kết nối trái tim

Trong những năm gần đây, mô hình du lịch kết hợp hoạt động thiện nguyện ngày càng được nhiều du khách hưởng ứng. Không chỉ khám phá cảnh đẹp, tìm hiểu văn hóa, mà mỗi chuyến đi còn mang theo những món quà và sẻ chia đến với học sinh, người dân vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Nhiều trường học ở Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức các hoạt động trải nghiệm cho học sinh trong giờ ra chơi.

Mô hình trường học không điện thoại ở Thành phố Hồ Chí Minh

Trong thời đại số, điện thoại thông minh đã trở thành công cụ không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày. Tuy nhiên, việc sử dụng điện thoại trong môi trường học đường lại mang đến nhiều thách thức, như làm phân tâm học sinh, ảnh hưởng đến chất lượng học tập, thậm chí dẫn đến các vấn đề về sức khỏe tâm lý do lạm dụng mạng xã hội.

Cổng phía nam Thành nhà Hồ.

Về với di sản xứ Thanh

Là một trong năm di sản văn hóa thế giới của Việt Nam với kiến trúc đá độc nhất vô nhị Đông Nam Á và mang dáng dấp uy nghi của một kinh đô xưa, thế nhưng Thành nhà Hồ (nằm ở xã Vĩnh Long, Vĩnh Tiến, tỉnh Thanh Hóa) vẫn lặng lẽ, thâm trầm chìm trong dáng vẻ cô tịch như một bản hùng ca chưa có người đàn đúng điệu.

Các em học sinh nghèo, hiếu học ở xã Đắk Ơ và xã Bù Gia Mập được tặng xe đạp tiếp sức đến trường.

Nhiều hoạt động thiện nguyện hướng về vùng biên

Trong những ngày gần đây, nhiều hoạt động thiện nguyện đã diễn ra trên tuyến biên giới tỉnh Đồng Nai. Thông qua các hoạt động này đã góp phần chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào nghèo trong giai đoạn đói giáp hạt, cũng như giúp những đối tượng yếu thế vượt khó khăn.

Nhiều giống hoa hồng mới được lai tạo từ hoa hồng lửa của Làng hoa Sa Đéc được Viện Cây ăn quả miền nam giới thiệu tại hội thảo “Giới thiệu giống hoa hồng mới và quy trình kỹ thuật”.

Hành trình "hồi sinh" giống hoa hồng lửa Sa Đéc

Thương hiệu hoa hồng lửa đã gắn liền với Làng hoa Sa Đéc, tỉnh Đồng Tháp. Sau nhiều năm canh tác, giống hoa “biểu tượng của làng hoa” này đứng trước nguy cơ mai một do thoái hóa. Trước thực trạng đó, tỉnh đã chủ động phối hợp với các nhà khoa học, khởi động hành trình “giữ lửa” bản sắc làng hoa bằng công nghệ tiên tiến.

Công nhân ngành điện Thành phố Hồ Chí Minh tuyên truyền các biện pháp sử dụng điện an toàn cho người dân.

Cảnh báo các nguy cơ tai nạn điện tại các khu vực ngập nước

Ngày 8/11 vừa qua, tại địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh lại vừa có thêm một vụ tai nạn chết người liên quan đến điện giật xảy ra tại khu vực ngập nước khiến người dân không khỏi bất an. Từ thực tế này, các cơ quan chức năng, đơn vị quản lý cần tiếp tục có các giải pháp hướng dẫn, cảnh báo, phòng ngừa hiệu quả hơn nữa.

Các nghệ sĩ tham gia khối văn hóa-thể thao diễu hành kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9. (Ảnh: nhandan.vn)

Văn hóa soi đường: Nâng cao quyền thụ hưởng văn hóa của nhân dân

Với sứ mệnh phụng sự nhân dân, hơn 80 năm qua, ngành văn hóa Việt Nam đã đạt nhiều thành tựu to lớn trong bảo đảm và nâng cao quyền thụ hưởng văn hóa của nhân dân. Những kết quả đó khẳng định vị thế của văn hóa là nền tảng tinh thần, là mục tiêu, động lực và sức mạnh nội sinh quan trọng thúc đẩy phát triển bền vững đất nước.

Quang cảnh mua bán cá tại chợ ma.

Đêm "chợ ma" mùa nước nổi

Những ngày này, “chợ ma” hay được gọi là chợ đêm Tha La phường Vĩnh Tế, tỉnh An Giang hoạt động náo nhiệt. Tuy là chợ “chồm hổm”, diện tích chưa được 500m2 nhưng nổi tiếng là nơi bán cá đồng, cá sông lớn nhất tỉnh trong mùa nước nổi.

Chuyên gia và lãnh đạo thành phố Cần Thơ tham quan mô hình trồng hành tím tại phường Vĩnh Châu.

Sản xuất hữu cơ, hướng đi mới cho người nông dân Cần Thơ

Mặc dù được xác định là ngành kinh tế chủ lực của thành phố Cần Thơ, nhưng cũng như nhiều địa phương trong khu vực, sản xuất nông nghiệp nơi đây đang đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là hàng rào kỹ thuật đối với nông sản nhập khẩu và yêu cầu ngày càng khắt khe về tiêu chuẩn nông nghiệp hữu cơ.