Đổi mới giáo dục phổ thông, ứng dụng AI trong các môn học xã hội

Trí tuệ nhân tạo (AI) đang từng bước thay đổi diện mạo của giáo dục hiện đại, mở ra nhiều khả năng mới cho việc dạy và học. Tuy nhiên, cùng với tiềm năng ấy, AI trong giáo dục cũng đặt ra những vấn đề về đạo đức, quyền riêng tư và khả năng tiếp cận.

Toàn cảnh hội thảo.
Toàn cảnh hội thảo.

Sáng 30/5, Liên hiệp các Hội Khoa học và Kỹ thuật Việt Nam (Liên hiệp hội Việt Nam) tổ chức Hội thảo Đổi mới phương thức giáo dục phổ thông, ứng dụng AI trong các môn khoa học xã hội.

Phát biểu khai mạc hội thảo, Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Quang Thao, Phó Chủ tịch Liên hiệp hội Việt Nam cho biết, trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ, đổi mới giáo dục là yêu cầu tất yếu. Việc ứng dụng Al vào giảng dạy không chỉ nâng cao chất lượng học tập mà còn góp phần hình thành kỹ năng tự học, tư duy phản biện và ý thức công dân cho học sinh.

Đặc biệt, với các môn khoa học xã hội như lịch sử, địa lý, giáo dục công dân, văn học vốn được đánh giá là khô khan, ít hấp dẫn, thì trí tuệ nhân tạo có thể làm sống động quá trình học tập và giảng dạy.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Quang Thao, Phó Chủ tịch Liên hiệp hội Việt Nam phát biểu.

Phó Giáo sư, Tiến sĩ Phạm Quang Thao, Phó Chủ tịch Liên hiệp hội Việt Nam phát biểu.

Đồng quan điểm này, Tiến sĩ Lê Công Lương, Trưởng Ban Khoa học công nghệ và Hợp tác quốc tế (Liên hiệp hội Việt Nam) cho rằng, cùng với sự phát triển bùng nổ của công nghệ, đặc biệt AI, giáo dục phổ thông đứng trước yêu cầu cấp bách phải đổi mới phương pháp giảng dạy và học tập. Sự đổi mới không chỉ nằm ở nội dung, mà quan trọng hơn là phương thức tiếp cận tri thức, phù hợp với xu thế giáo dục cá nhân hóa, linh hoạt và tích hợp công nghệ.

Trong khi đó, giáo dục phổ thông hiện nay vẫn mang nặng tính truyền đạt một chiều, thiếu khả năng khơi dậy tư duy phản biện và sáng tạo ở học sinh. Nhất là các môn khoa học xã hội như: Lịch sử, Địa lý, Ngữ văn, Giáo dục công dân tuy đóng vai trò hình thành tư duy, nhân cách, đạo đức, nhưng thường được giảng dạy khô cứng, thiếu hấp dẫn.

Việc ứng dụng AI được kỳ vọng sẽ tạo cú huých cho giáo dục phổ thông, giúp giảm gánh nặng hành chính cho giáo viên, giúp họ có điều kiện đổi mới phương pháp dạy học; học sinh được tiếp cận kiến thức theo năng lực, phát triển kỹ năng tự học và nghiên cứu; nhà trường và xã hội nâng cao hiệu quả đào tạo, góp phần chuẩn bị nguồn nhân lực thích ứng với nền kinh tế tri thức.

Tiến sĩ Lê Công Lương kiến nghị Bộ Giáo dục và Đào tạo sớm ban hành khung hướng dẫn ứng dụng AI trong chương trình giáo dục phổ thông. Tăng cường hợp tác giữa nhà trường-doanh nghiệp-chuyên gia để phát triển các nền tảng học tập AI phù hợp thực tiễn Việt Nam. Đồng thời, có chính sách hỗ trợ đào tạo giáo viên, đặc biệt ở các môn khoa học xã hội.

Tiến sĩ Nguyễn Thị Như, Khoa Triết học, Trường đại học Khoa học xã hội và nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) cho rằng việc ứng dụng AI trong dạy học là giải pháp phù hợp để đổi mới phương thức giáo dục, đặc biệt đối với các môn học thuộc khối khoa học xã hội. Tuy nhiên, hiện một số công cụ AI sử dụng dữ liệu chưa kiểm chứng, có thể gây sai lệch kiến thức nếu không được kiểm soát.

Hơn nữa, học sinh có thể lạm dụng AI, tra cứu máy móc, sao chép mà không phát triển tư duy độc lập. Do vậy, AI chỉ phát huy hiệu quả khi được tích hợp đúng cách, có định hướng sư phạm rõ ràng và cơ chế giám sát hợp lý.

"Hiện việc ứng dụng AI trong dạy học nói chung, và trong môn khoa học xã hội nói riêng tuy còn nhiều thách thức, nhưng nếu có sự phối hợp đồng bộ giữa nhà trường-giáo viên-nhà quản lý và cộng đồng công nghệ, việc ứng dụng AI sẽ góp phần nâng cao chất lượng giáo dục, hình thành thế hệ công dân có năng lực hội nhập và phát triển bền vững trong kỷ nguyên số", Tiến sĩ Nguyễn Thị Như nhấn mạnh.

Chia sẻ kinh nghiệm đổi mới giảng dạy môn Địa lý tại các Trường trung học phổ thông ở Hà Nội, Thạc sĩ Vũ Hải Nam, Khoa Địa lý, Trường đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn (Đại học Quốc gia Hà Nội) cho biết, hiện nay nhiều trường như: trung học phổ thông chuyên Hà Nội-Amsterdam, chuyên Khoa học xã hội và nhân văn, trung học phổ thông Nguyễn Huệ, Việt Đức, Kim Liên, Phan Đình Phùng… đã chủ động ứng dụng công nghệ thông tin, từng bước đưa AI vào giảng dạy.

Một số giáo viên cũng sử dụng ChatGPT để lên ý tưởng bài giảng, xây dựng câu hỏi, cập nhật kiến thức thời sự, phân tích hiện tượng địa lý hay thiết kế bài tập luyện tập. AI còn hỗ trợ chấm bài, quản lý lớp học, giúp giáo viên tiết kiệm thời gian và cá nhân hóa quá trình dạy và học. Song, quá trình này cũng còn nhiều bất cập như: sự chênh lệch lớn giữa các trường về điều kiện triển khai; nhiều giáo viên tiếp cận công nghệ ở mức cơ bản, chủ yếu dùng để minh họa chứ chưa hướng đến phát triển năng lực học sinh. Việc soạn bài tích hợp AI đòi hỏi công phu hơn, đồng thời cần kiểm tra kỹ lưỡng thông tin trước khi giảng dạy.

Tại hội thảo, các nhà khoa học, nhà giáo và nhà quản lý cùng đưa ra ý kiến và nhìn nhận một cách toàn diện về cơ hội và thách thức trong việc ứng dụng AI vào giáo dục phổ thông. Các đại biểu cho rằng, việc đổi mới phương thức giáo dục phổ thông và ứng dụng AI vào giảng dạy các môn khoa học xã hội là xu thế tất yếu và cấp thiết.

Đây là cơ hội để nâng cao chất lượng giáo dục, chuẩn bị cho thế hệ trẻ những kỹ năng, tư duy và đạo đức phù hợp yêu cầu thời đại. Sự thành công của quá trình này đòi hỏi sự chung tay của các nhà quản lý, giáo viên, nhà công nghệ và toàn xã hội.

Có thể bạn quan tâm

Tượng voi đá được phụng thờ trong Đền A Sào.

Theo dấu voi chiến về “Đệ nhị sinh từ A Sào”

Lưu giữ dấu tích về thân thế và sự nghiệp của anh hùng dân tộc Hưng Đạo đại vương Trần Quốc Tuấn, khu di tích lịch sử-văn hóa quốc gia Đình, Đền, Bến Tượng A Sào còn gắn với câu chuyện cảm động về chú voi chiến trung nghĩa và câu ca truyền tụng “Đệ nhất sinh từ Kiếp Bạc-Đệ nhị sinh từ A Sào”.

“Màn sương” bụi mịn độc hại bao phủ Hà Nội những ngày qua. (Ảnh MAI MAI)

Xử lý nguồn gây ô nhiễm không khí tại Hà Nội

Những tháng cuối năm, Thủ đô Hà Nội luôn ô nhiễm không khí nghiêm trọng. Tại các thời điểm đo, chỉ số chất lượng không khí (AQI) luôn ở mức báo động đỏ. Theo thống kê hằng năm của Cổng thông tin quan trắc môi trường (CEM.ORG.VN), không khí Hà Nội nằm trong top 10 thành phố trên thế giới về mức độ ô nhiễm.

Quang cảnh buổi họp báo.

Bắc Ninh: Tăng trưởng kinh tế năm 2025 ước đạt 10,27%, đứng thứ 5 toàn quốc

Chiều 4/12, tại buổi họp báo thông tin kỳ họp thứ 8, Hội đồng nhân dân tỉnh Bắc Ninh khóa XIX, nhiệm kỳ 2021-2026, Phó chủ tịch Thường trực Hội đồng nhân dân tỉnh Trần Thị Hằng cho biết: Dự kiến, tăng trưởng GRDP năm 2025 của Bắc Ninh đạt 10,27%, đứng thứ 5 cả nước và bám sát kế hoạch do Hội đồng nhân dân tỉnh và Chính phủ giao.

Tăng nguồn cung nhà ở xã hội là giải pháp quan trọng để thị trường phát triển lành mạnh. (Ảnh: NAM NGUYỄN)

Hoàn thiện thể chế để thị trường bất động sản không còn bị lũng đoạn

Sáng 4/12, tại diễn đàn “Xây dựng thị trường bất động sản lành mạnh, bền vững 2025” do Đài phát thanh và Truyền hình Hà Nội tổ chức, bên cạnh việc nhìn nhận, đánh giá những vấn đề tồn tại, các chuyên gia, doanh nghiệp đã đề xuất những giải pháp để thị trường bất động sản phát triển lành mạnh, không còn bị lũng đoạn.

Đảo Cát Bà - Thiên đường biển đảo xanh.

[Ảnh] Cát Bà-Thiên đường biển đảo xanh

Đảo Cát Bà (thành phố Hải Phòng), nay đã đổi mới phát triển du lịch xanh bền vững. Nhiều phương tiện hiện đại, thân thiện môi trường đưa du khách đến với những bãi tắm xinh đẹp nép mình bên núi đá hùng vĩ, cánh rừng xanh mát. Các tour du lịch phong phú, giúp du khách như được sống trong xứ sở đẹp như mơ. 

Chế biến tôm sú xuất khẩu ở thành phố Cần Thơ.

Triển vọng từ giống tôm sú kháng bệnh

Gần đây, sự xuất hiện của giống tôm sú với đặc tính dễ nuôi, nhanh lớn, kháng bệnh… mở ra triển vọng mới cho ngành tôm và hứa hẹn tôm sú trở lại thời hoàng kim ở Đồng bằng sông Cửu Long.

Đoàn đại biểu tỉnh Bắc Ninh thành kính dâng hương, dâng hoa trước tượng đài đồng chí Ngô Gia Tự, đặt tại phường Tam Sơn, tỉnh Bắc Ninh.

Dâng hương tưởng niệm 117 năm Ngày sinh đồng chí Ngô Gia Tự

Nhân kỷ niệm 117 năm Ngày sinh đồng chí Ngô Gia Tự (3/12/1908-3/12/2025), ngày 3/12, Đoàn đại biểu Tỉnh ủy, Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân, Ủy Ban mặt trận Tổ quốc tỉnh Bắc Ninh đã tới dâng hương, dâng hoa tưởng niệm trước tượng đài đồng chí Ngô Gia Tự, đặt tại phường Tam Sơn, tỉnh Bắc Ninh.

(Ảnh: LÊ ĐỨC)

Bảo vệ sức khỏe thế nào trước "làn sóng bụi mịn" ở Hà Nội?

Hà Nội liên tục nằm trong nhóm những thành phố ô nhiễm nhất thế giới trong ngày, sánh ngang hoặc vượt qua các “điểm nóng” quen thuộc như Delhi, Lahore hay Baghdad. Vì thế, người cao tuổi, trẻ nhỏ, người có bệnh lý nền... cần lưu ý các biện pháp để tự bảo vệ sức khỏe trong những ngày ô nhiễm không khí nặng nề. 

Các nghệ nhân làng nghề lụa đũi Nam Cao, Hưng Yên. (Ảnh: HNV)

Xây dựng thương hiệu hợp chuẩn quốc tế với sản phẩm thủ công mỹ nghệ Việt Nam

Xây dựng thương hiệu hợp chuẩn quốc tế là con đường duy nhất để nâng sức cạnh tranh, nâng giá trị và đưa sản phẩm thủ công mỹ nghệ Việt Nam vươn tầm toàn cầu. Khi thương hiệu trở thành “tấm hộ chiếu”, sản phẩm thủ công Việt không chỉ có giá trị kinh tế mà còn lan tỏa bản sắc văn hóa dân tộc, một “tài sản mềm” vô cùng quý giá.

Các diễn giả Việt Nam và quốc tế chia sẻ tại hội thảo. (Ảnh: HNV)

Định hình tương lai của các nền kinh tế sáng tạo châu Á, trong đó có Việt Nam

Với 5 phiên thảo luận chuyên môn trong 2 ngày, hội thảo tập trung vào các lĩnh vực trọng yếu của truyền thông số và công nghiệp sáng tạo, khẳng định việc thúc đẩy đối thoại, hợp tác, đổi mới trong lĩnh vực này trở nên cấp thiết trong bối cảnh ngành công nghiệp sáng tạo và văn hóa đang phát triển mạnh mẽ trên toàn cầu.

Lễ hội đền Lộng Khê (xã A Sào, tỉnh Hưng Yên) được đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2017.

Phát huy tiềm năng, đẩy mạnh kinh tế du lịch

Sau hợp nhất, tỉnh Hưng Yên là vùng đất hội tụ đầy đủ các yếu tố để phát triển du lịch tổng hợp, từ du lịch tâm linh, văn hóa, đến du lịch biển... Tuy nhiên, để địa phương thật sự thu hút du khách gần xa, cần triển khai đồng bộ nhiều giải pháp khoa học, phù hợp với thực tiễn.