Cách tính mức bình quân tiền lương đóng bảo hiểm xã hội để hưởng lương hưu

Mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội để nhận lương hưu và các khoản trợ cấp một lần là nội dung được người lao động quan tâm khi tới tuổi nghỉ hưu hoặc đủ điều kiện nhận chế độ. Tùy từng nhóm đối tượng, cách tính này được quy định khác nhau phụ thuộc vào thời điểm tham gia và thời gian đóng bảo hiểm xã hội.

Cán bộ Bảo hiểm xã hội Hà Tĩnh (Bảo hiểm xã hội khu vực XV) tuyên truyền chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế cho người dân.
Cán bộ Bảo hiểm xã hội Hà Tĩnh (Bảo hiểm xã hội khu vực XV) tuyên truyền chính sách bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế cho người dân.

Tùy nhóm đối tượng, áp dụng cách tính lương hưu khác nhau

Mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội là một trong những yếu tố quyết định trực tiếp đến mức lương hưu và các khoản trợ cấp một lần mà người lao động được hưởng khi nghỉ hưu hoặc đủ điều kiện nhận chế độ.

Theo quy định tại Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 có hiệu lực từ ngày 1/7/2025 và Nghị định hướng dẫn, cách tính này được quy định chi tiết và có sự khác biệt rõ ràng giữa các nhóm đối tượng khác nhau.

untitled-10-5436.jpg
Sản xuất linh kiện điện tử tại Khu công nghiệp Đông Mia, Quảng Ninh. (Ảnh nhandan.vn)

Theo nguyên tắc chung, mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội để tính lương hưu và trợ cấp một lần được quy định tại Điều 72 của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 và được quy định chi tiết tại Điều 15 của Nghị định 158/2025/NĐ-CP. Mức này cũng được sử dụng để tính hưởng bảo hiểm xã hội một lần, trợ cấp tuất một lần và trợ cấp hằng tháng cho người không đủ điều kiện hưởng lương hưu.

Thứ nhất là cách tính đối với người lao động theo chế độ tiền lương do Nhà nước quy định.

Trong trường hợp người lao động có toàn bộ thời gian đóng bảo hiểm xã hội theo chế độ lương Nhà nước, việc tính bình quân tiền lương sẽ dựa trên số năm đóng bảo hiểm xã hội cuối cùng trước khi nghỉ hưu, theo một lộ trình cụ thể:

- Tham gia bảo hiểm xã hội trước 1/1/1995: Tính bình quân của 5 năm cuối.

- Tham gia từ 1/1/1995 đến 31/12/2000: Tính bình quân của 6 năm cuối.

- Tham gia từ 1/1/2001 đến 31/12/2006: Tính bình quân của 8 năm cuối.

- Tham gia từ 1/1/2007 đến 31/12/2015: Tính bình quân của 10 năm cuối.

- Tham gia từ 1/1/2016 đến 31/12/2019: Tính bình quân của 15 năm cuối.

- Tham gia từ 1/1/2020 đến 31/12/2024: Tính bình quân của 20 năm cuối.

- Tham gia từ 1/1/2025 trở đi: Tính bình quân của toàn bộ thời gian đóng bảo hiểm xã hội.

Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024 cũng có quy định với các trường hợp đặc biệt cụ thể như sau.

Làm công việc nặng nhọc, độc hại: Người có đủ 15 năm làm công việc nặng nhọc, độc hại, nguy hiểm trở lên, sau đó chuyển sang công việc khác có mức lương đóng bảo hiểm xã hội thấp hơn, sẽ được lấy mức lương của số năm làm công việc nặng nhọc, độc hại (tương ứng với số năm tính bình quân quy định tại khoản 1 Điều 72 của Luật) để tính bình quân.

Sĩ quan, quân nhân chuyển ngành: Nếu mức lương đóng bảo hiểm xã hội của những năm cuối trước khi nghỉ hưu thấp hơn so với những năm cuối trước khi chuyển ngành, họ sẽ được lấy tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội của những năm cuối trước khi chuyển ngành để tính mức bình quân.

Có phụ cấp thâm niên nghề: Việc tính toán sẽ phức tạp hơn, tùy thuộc vào việc những năm cuối để tính bình quân có bao gồm phụ cấp thâm niên hay không, bảo đảm quyền lợi cho người lao động.

Thời gian công tác ở cấp xã: Thời gian công tác ở cấp xã đã được tính hưởng bảo hiểm xã hội, thời gian đóng bảo hiểm xã hội theo Nghị định số 09/1998/NĐ-CP, và thời gian đóng của người hoạt động không chuyên trách cấp xã sẽ được tính là thời gian đóng theo chế độ tiền lương do Nhà nước quy định.

Thời gian công tác trước 1/1/1995 không hưởng lương: Nếu người lao động có thời gian công tác trước năm 1995 mà không được hưởng tiền lương, sinh hoạt phí (được trả thù lao bằng công điểm hoặc lương thực như giáo viên mầm non, chủ nhiệm hợp tác xã có quy mô toàn xã,..), thì thời gian này sẽ không được tính vào mức bình quân tiền lương.

Cách tính với người lao động theo chế độ tiền lương do Nhà nước quy định.

Trong trường hợp người lao động có toàn bộ thời gian đóng bảo hiểm xã hội theo chế độ lương Nhà nước, việc tính bình quân tiền lương sẽ dựa trên số năm đóng bảo hiểm xã hội cuối cùng trước khi nghỉ hưu, theo lộ trình:

- Tham gia bảo hiểm xã hội trước 1/1/1995: Tính bình quân của 5 năm cuối.

- Tham gia từ 1/1/1995 đến 31/12/2000: Tính bình quân của 6 năm cuối.

- Tham gia từ 1/1/2001 đến 31/12/2006: Tính bình quân của 8 năm cuối.

- Tham gia từ 1/1/2007 đến 31/12/2015: Tính bình quân của 10 năm cuối.

- Tham gia từ 1/1/2016 đến 31/12/2019: Tính bình quân của 15 năm cuối.

- Tham gia từ 1/1/2020 đến 31/12/2024: Tính bình quân của 20 năm cuối.

- Tham gia từ 1/1/2025 trở đi: Tính bình quân của toàn bộ thời gian đóng bảo hiểm xã hội.

Thứ hai, cách tính đối với người lao động theo chế độ tiền lương do người sử dụng lao động quyết định: Đối với nhóm đối tượng này, mức bình quân tiền lương làm căn cứ đóng bảo hiểm xã hội sẽ được tính trên toàn bộ thời gian đóng bảo hiểm xã hội.

Thứ ba, cách tính đối với người có cả hai giai đoạn đóng bảo hiểm xã hội: Người lao động vừa có thời gian đóng bảo hiểm xã hội theo chế độ lương Nhà nước, vừa có thời gian đóng theo chế độ do người sử dụng lao động quyết định, thì sẽ tính bình quân tiền lương chung của các thời gian. Trong đó, phần thời gian đóng theo chế độ lương Nhà nước sẽ được tính bình quân theo quy định nêu trên.

Điều chỉnh tiền lương đã đóng bảo hiểm xã hội

Để bảo đảm giá trị của tiền lương đã đóng không bị trượt giá theo thời gian, pháp luật quy định phải điều chỉnh tiền lương trước khi tính bình quân.

chi-tra-luong-huu-bang-tien-mat-o-hanoi-7765.jpg
Chi trả lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội bằng tiền mặt tại Hà Nội. (Ảnh nhandan.vn)

Đối với khu vực Nhà nước, người tham gia bảo hiểm xã hội trước 1/1/2016, tiền lương đã đóng được điều chỉnh theo "mức tham chiếu" tại thời điểm hưởng chế độ. Người tham gia từ 1/1/2016 trở đi sẽ được điều chỉnh theo chỉ số giá tiêu dùng của từng thời kỳ theo quy định của Chính phủ.

Đối với khu vực ngoài Nhà nước, tiền lương đã đóng bảo hiểm xã hội được điều chỉnh trên cơ sở chỉ số giá tiêu dùng của từng thời kỳ theo quy định của Chính phủ. Hệ số điều chỉnh này được bảo hiểm xã hội Việt Nam xác định và công khai hằng năm dựa trên số liệu do Cục Thống kê, Bộ Tài chính cung cấp.

Theo Bảo hiểm xã hội Việt Nam, hiện nay cả nước có khoảng 3,4 triệu người đang hưởng lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội. Ngoài lương hưu hằng tháng, người đủ điều kiện hưởng lương hưu còn được cấp thẻ bảo hiểm y tế miễn phí, với mức đóng bằng 4,5% tiền lương hưu hoặc trợ cấp mất sức lao động từ cơ quan bảo hiểm xã hội.

Một thống kê đến thời điểm tháng 12/2024 của Bộ Lao động-Thương binh và Xã hội (trước đây) cho thấy, mức lương hưu bình quân của người hưởng đạt 6,2 triệu đồng/tháng.

Thống kê của Bảo hiểm xã hội Việt Nam cho thấy, tính đến hết tháng 8/2025, cả nước có khoảng 21,2 triệu người tham gia bảo hiểm xã hội với cả hai chính sách bảo hiểm xã hội bắt buộc và xã hội tự nguyện. Từ ngày 1/7/2025, theo quy định của Luật Bảo hiểm xã hội năm 2024, người lao động có 15 năm đóng bảo hiểm xã hội cũng được nhận lương hưu. Vì vậy, ước tính số người được hưởng lương hưu trong thời gian tới sẽ gia tăng.

Có thể bạn quan tâm

Đơn vị thi công tập trung máy móc nhân lực thi công đường động lực đoạn nối với quốc lộ 12 qua địa bàn bản Che Phai, phường Điện Biên Phủ.

Các dự án trọng điểm ở Điện Biên tăng tốc về đích

Chỉ còn hơn một tháng đến hạn cuối phải hoàn thành toàn bộ dự án trọng điểm tại tỉnh Điện Biên, những ngày này, cả hệ thống chính trị ở 4 phường, xã đang quyết liệt vào cuộc "gỡ" vướng mặt bằng; các đơn vị thi công thì huy động tổng lực nhân công, máy móc tăng tốc về đích...

Đến với Trường Mầm non và Tiểu học Tong Chiêng (thuộc Trường Tiểu học và Trung học cơ sở Chiềng Sung), xã Mai Sơn, tỉnh Sơn La.

Du lịch từ thiện - Hành trình kết nối trái tim

Trong những năm gần đây, mô hình du lịch kết hợp hoạt động thiện nguyện ngày càng được nhiều du khách hưởng ứng. Không chỉ khám phá cảnh đẹp, tìm hiểu văn hóa, mà mỗi chuyến đi còn mang theo những món quà và sẻ chia đến với học sinh, người dân vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Nhiều trường học ở Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức các hoạt động trải nghiệm cho học sinh trong giờ ra chơi.

Mô hình trường học không điện thoại ở Thành phố Hồ Chí Minh

Trong thời đại số, điện thoại thông minh đã trở thành công cụ không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày. Tuy nhiên, việc sử dụng điện thoại trong môi trường học đường lại mang đến nhiều thách thức, như làm phân tâm học sinh, ảnh hưởng đến chất lượng học tập, thậm chí dẫn đến các vấn đề về sức khỏe tâm lý do lạm dụng mạng xã hội.

Cổng phía nam Thành nhà Hồ.

Về với di sản xứ Thanh

Là một trong năm di sản văn hóa thế giới của Việt Nam với kiến trúc đá độc nhất vô nhị Đông Nam Á và mang dáng dấp uy nghi của một kinh đô xưa, thế nhưng Thành nhà Hồ (nằm ở xã Vĩnh Long, Vĩnh Tiến, tỉnh Thanh Hóa) vẫn lặng lẽ, thâm trầm chìm trong dáng vẻ cô tịch như một bản hùng ca chưa có người đàn đúng điệu.

Các em học sinh nghèo, hiếu học ở xã Đắk Ơ và xã Bù Gia Mập được tặng xe đạp tiếp sức đến trường.

Nhiều hoạt động thiện nguyện hướng về vùng biên

Trong những ngày gần đây, nhiều hoạt động thiện nguyện đã diễn ra trên tuyến biên giới tỉnh Đồng Nai. Thông qua các hoạt động này đã góp phần chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào nghèo trong giai đoạn đói giáp hạt, cũng như giúp những đối tượng yếu thế vượt khó khăn.

Nhiều giống hoa hồng mới được lai tạo từ hoa hồng lửa của Làng hoa Sa Đéc được Viện Cây ăn quả miền nam giới thiệu tại hội thảo “Giới thiệu giống hoa hồng mới và quy trình kỹ thuật”.

Hành trình "hồi sinh" giống hoa hồng lửa Sa Đéc

Thương hiệu hoa hồng lửa đã gắn liền với Làng hoa Sa Đéc, tỉnh Đồng Tháp. Sau nhiều năm canh tác, giống hoa “biểu tượng của làng hoa” này đứng trước nguy cơ mai một do thoái hóa. Trước thực trạng đó, tỉnh đã chủ động phối hợp với các nhà khoa học, khởi động hành trình “giữ lửa” bản sắc làng hoa bằng công nghệ tiên tiến.

Công nhân ngành điện Thành phố Hồ Chí Minh tuyên truyền các biện pháp sử dụng điện an toàn cho người dân.

Cảnh báo các nguy cơ tai nạn điện tại các khu vực ngập nước

Ngày 8/11 vừa qua, tại địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh lại vừa có thêm một vụ tai nạn chết người liên quan đến điện giật xảy ra tại khu vực ngập nước khiến người dân không khỏi bất an. Từ thực tế này, các cơ quan chức năng, đơn vị quản lý cần tiếp tục có các giải pháp hướng dẫn, cảnh báo, phòng ngừa hiệu quả hơn nữa.

Các nghệ sĩ tham gia khối văn hóa-thể thao diễu hành kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9. (Ảnh: nhandan.vn)

Văn hóa soi đường: Nâng cao quyền thụ hưởng văn hóa của nhân dân

Với sứ mệnh phụng sự nhân dân, hơn 80 năm qua, ngành văn hóa Việt Nam đã đạt nhiều thành tựu to lớn trong bảo đảm và nâng cao quyền thụ hưởng văn hóa của nhân dân. Những kết quả đó khẳng định vị thế của văn hóa là nền tảng tinh thần, là mục tiêu, động lực và sức mạnh nội sinh quan trọng thúc đẩy phát triển bền vững đất nước.

Quang cảnh mua bán cá tại chợ ma.

Đêm "chợ ma" mùa nước nổi

Những ngày này, “chợ ma” hay được gọi là chợ đêm Tha La phường Vĩnh Tế, tỉnh An Giang hoạt động náo nhiệt. Tuy là chợ “chồm hổm”, diện tích chưa được 500m2 nhưng nổi tiếng là nơi bán cá đồng, cá sông lớn nhất tỉnh trong mùa nước nổi.

Chuyên gia và lãnh đạo thành phố Cần Thơ tham quan mô hình trồng hành tím tại phường Vĩnh Châu.

Sản xuất hữu cơ, hướng đi mới cho người nông dân Cần Thơ

Mặc dù được xác định là ngành kinh tế chủ lực của thành phố Cần Thơ, nhưng cũng như nhiều địa phương trong khu vực, sản xuất nông nghiệp nơi đây đang đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là hàng rào kỹ thuật đối với nông sản nhập khẩu và yêu cầu ngày càng khắt khe về tiêu chuẩn nông nghiệp hữu cơ.