Vẫn còn đồ chơi bạo lực
Theo các chủ sạp tại phố Hàng Mã, sự hồi sinh của các món đồ chơi nội, mang bản sắc truyền thống so đồ chơi ngoại nhập còn xuất phát từ việc nhập hàng khó khăn hơn do dịch Covid-19, nhất là từ thị trường Trung Quốc. Các sản phẩm đồ chơi mang tính bạo lực chủ yếu là nhập ngoại nên số lượng vì thế giảm sút đáng kể. Các mặt hàng chủ yếu là súng, kiếm nhựa, mặt nạ quái dị... được tiểu thương nhập từ chợ Tân Thanh (Lạng Sơn) hoặc nhập thẳng từ Thẩm Quyến (Trung Quốc).
Theo ghi nhận của phóng viên Thời Nay, đồ chơi mang tính bạo lực vào dịp Trung thu năm nay chiếm khoảng 10-20% so các mặt hàng khác. Tuy nhiên, những sản phẩm này dù ít đi nhưng vẫn được bày bán công khai. Những loại đồ chơi này nhắm tới sự tò mò của đối tượng trẻ nhỏ, một bộ phận thanh niên hiếu kỳ bởi tạo hình bắt mắt, ăn theo các sản phẩm phim siêu anh hùng, phim hành động bạo lực của nước ngoài.
Theo các chuyên gia, có thể khẳng định, việc thường xuyên tiếp xúc những đồ chơi bạo lực này sẽ ảnh hưởng tới việc hình thành tâm lý, dễ dẫn đến các hành vi mang tính bạo lực, côn đồ rất khó kiểm soát ở trẻ. “Tiếp xúc nhiều với những thứ này, đầu óc con trẻ sẽ bị gieo những hình ảnh chết chóc, chém giết dẫn đến ám ảnh tâm lý, hình thành hành vi mang tính bạo lực. Phụ huynh nên giáo dục trẻ em chơi những trò chơi truyền thống, mang tính hồn nhiên ngây thơ, thay vì những loại đồ chơi bạo lực”, chuyên gia tâm lý Trịnh Trung Hòa phân tích.
Không chỉ ảnh hưởng đến tâm lý, các đồ chơi cũng gây ảnh hưởng trực tiếp đến các trẻ nhỏ. Những đồ chơi như kiếm nhựa, lưỡi hái thần chết có mũi nhọn hoắt và độ sắc nhất định, hoặc những loại súng bắn mũi tên, đạn nhựa, nếu không cẩn thận có thể gây thương tích cho các trẻ nhỏ. Theo TS, bác sĩ Lê Ngọc Duy, Phó Chủ nhiệm Khoa Cấp cứu - Chống độc Bệnh viện Nhi T.Ư, mỗi năm khoa tiếp nhận khoảng 2.000 trường hợp tai nạn, thương tích ở trẻ. Trong đó, nhiều trường hợp do phụ huynh bất cẩn cho con chơi đồ chơi mất an toàn, trong đó có đồ chơi bạo lực. Các trường hợp này nếu không được đưa vào cấp cứu kịp thời thì rất có thể nguy hiểm đến tính mạng.
Hãy sáng suốt khi lựa chọn đồ chơi cho trẻ
Theo quy định, các loại đồ chơi dành cho trẻ em phải tuân thủ theo QCVN 3:2009/BKHCN, trước khi lưu thông trên thị trường phải được chứng nhận hợp quy, công bố hợp quy và gắn dấu hợp quy theo quy chuẩn. Tuy nhiên, khi kiểm tra kỹ hơn, các sản phẩm này đều không rõ nguồn gốc xuất xứ vì không có tem dán. Phần lớn các món đồ chơi đều chỉ in chữ nước ngoài, không hề có tên, địa chỉ nhà sản xuất, đơn vị nhập khẩu... Khi được hỏi thì các tiểu thương cho biết, hầu hết các đồ chơi trên đều có nguồn gốc nước ngoài, được nhập từ cửa khẩu mang về bán. Bởi vậy, các sản phẩm này hầu hết đều làm bằng nhựa không rõ nguồn gốc, nếu để trẻ tiếp xúc lâu dài có thể ảnh hưởng không tốt đến sức khỏe trẻ nhỏ.
Mặc dù đã có lệnh cấm bán các mặt hàng bạo lực, nhất là những mặt nạ kinh dị, nhưng vài năm trở lại đây, mặt hàng này vẫn được bày bán tràn lan, công khai mà không có chế tài xử phạt nào. Thậm chí, các tiểu thương sẵn sàng nhập hàng với số lượng lớn vì đây là món đồ hút khách không kém đồ chơi truyền thống. Khi được hỏi, nhiều chủ cửa hàng tránh né hoặc nêu lý do các sản phẩm như mặt nạ quỷ dị, kiếm hay súng nhựa chủ yếu phục vụ đối tượng thanh niên trong lễ hội hóa trang Halloween sắp tới. “Năm nay, đầu mối nhập khó khiến đồ chơi ngoại gần như bị “lép vế” hoàn toàn trước sản phẩm nội. Số ít đồ chơi như súng, kiếm nhựa, mặt nạ độc lạ chủ yếu bán cho thanh, thiếu niên, còn trẻ nhỏ tuổi hơn nhiều năm nay thường được bố mẹ mua các sản phẩm truyền thống”, anh Khổng Hồng Huy (41 tuổi), chủ một cửa hàng bán đồ chơi lâu năm trên phố Hàng Mã chia sẻ.
Thiếu sự quản lý của cơ quan chức năng và thiếu sự chủ động của các tiểu thương, mặt hàng đồ chơi bạo lực có thể vẫn sẽ ở lại trên kệ nhiều cửa hàng với số lượng đáng kể trong thời gian tới. Giải pháp hiệu quả để xây dựng một thị trường đồ chơi lành mạnh, quan trọng nhất vẫn ở ý thức của các bậc phụ huynh khi lựa chọn đồ chơi cho con em mình. Không thể phủ nhận vẫn còn một bộ phận tỏ ra dễ dãi và nuông chiều quá mức khi chọn đồ chơi cho trẻ.
