Trao đổi ý kiến với phóng viên báo Thời Nay, Bộ trưởng Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng đã chia sẻ về sự sẵn sàng của Việt Nam trong phát triển ngành công nghiệp bán dẫn.
 |
Phóng viên (PV): Thưa Bộ trưởng, xin Bộ trưởng chia sẻ về vị thế của Việt Nam trong chuỗi cung ứng ngành bán dẫn hiện nay?
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng: Theo đánh giá, quy mô của ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu đến năm 2030 có thể đạt hơn 1.000 tỷ USD. Đây là một con số rất lớn, cho thấy tiềm năng, lợi ích và quy mô của ngành này. Vì vậy, đang có sự cạnh tranh rất quyết liệt giữa các quốc gia trên thế giới trong việc thu hút nguồn lực đầu tư để phát triển ngành công nghiệp trọng yếu này. Trong cuộc đua này, quốc gia nào nhanh chân có những chính sách phù hợp, quyết liệt thì nước đó sẽ làm chủ và tranh thủ được làn sóng này. Việt Nam cũng không nằm ngoài trào lưu đó. Chúng ta có những lợi thế nhất định khi ngày càng thu hút được sự quan tâm của nhiều doanh nghiệp, tập đoàn lớn trong lĩnh vực bán dẫn.
Mới đây nhất, Hiệp hội Bán dẫn Mỹ đã nhiều lần tới Việt Nam để tìm hiểu và đánh giá về cơ hội và triển vọng hợp tác đầu tư với nước ta. Đó cũng là bước cụ thể hóa của Tuyên bố chung giữa hai nước trong hợp tác phát triển ngành bán dẫn.
Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ đang chỉ đạo quyết liệt đối với các bộ, ngành liên quan để chúng ta chuẩn bị sẵn sàng với những điều kiện tốt nhất để đón nhận làn sóng đầu tư từ ngành bán dẫn. Trước hết, Việt Nam đã xây dựng chiến lược, lộ trình, hướng đi phù hợp bài bản, căn cơ. Thứ hai là nhanh chóng triển khai đào tạo nguồn nhân lực để có thể đáp ứng được ngay nhu cầu của doanh nghiệp. Thứ ba là chúng ta cũng đang nghiên cứu để ban hành thể chế chính sách như thuế đất ưu đãi cho ngành bán dẫn, chính sách bảo hộ sở hữu trí tuệ như thế nào cho các sản phẩm công nghệ mới, chính sách cho các trung tâm nghiên cứu và phát triển (R&D), chuẩn bị về hạ tầng công nghệ thông tin, hạ tầng số... Đây cũng là những vấn đề mà nhiều doanh nghiệp quan tâm và đòi hỏi chúng ta phải có những nghiên cứu cụ thể và nhanh chóng triển khai về chính sách để tạo ra những vị thế tốt nhất trong việc thu hút và phát triển ngành công nghiệp bán dẫn.
PV: Xin Bộ trưởng chia sẻ rõ hơn sự chuẩn bị về cơ chế, chính sách và định hướng của Việt Nam trong việc phát triển ngành công nghiệp bán dẫn?
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng: Chính phủ Việt Nam đã giao các bộ, ngành, đặc biệt Bộ Kế hoạch và Đầu tư tích cực chuẩn bị để sẵn sàng đón nhận làn sóng đầu tư mới cho ngành công nghiệp bán dẫn vào Việt Nam. Chính phủ đã giao cho Bộ Thông tin và Truyền thông xây dựng chiến lược ngành bán dẫn Việt Nam đến năm 2030. Chiến lược đang hoàn thiện giai đoạn cuối sớm trình Chính phủ thông qua. Chính phủ cũng giao Bộ Kế hoạch và Đầu tư chủ trì xây dựng đề án phát triển nguồn nhân lực cho ngành bán dẫn tại Việt Nam đến năm 2030 với mục tiêu cụ thể là 50.000 kỹ sư cho ngành bán dẫn trong thời gian tới.
Liên quan đến thiết kế chip, Trung tâm Đổi mới sáng tạo quốc gia đã ký hợp tác với hai tập đoàn lớn nhất của Mỹ về thiết kế là Synosys và Cadence để hợp tác trong việc thành lập các trung tâm nghiên cứu về thiết kế.
Các cơ chế chính sách mới thì Quốc hội đã có nhiều cơ chế, chính sách hỗ trợ các ngành công nghệ cao nhưng vừa qua tại kỳ họp thứ 6, Quốc hội thông qua nghị quyết giao cho Chính phủ xây dựng nghị định thành lập Quỹ Hỗ trợ đầu tư cho các ngành công nghệ cao, trong đó có ngành bán dẫn trong thời gian tới.
Các địa phương cũng đã chuẩn bị sẵn sàng về cơ sở hạ tầng, về đất đai thông qua đẩy mạnh giải phóng mặt bằng để có mặt bằng sạch cho các doanh nghiệp bán dẫn. Thứ hai là hạ tầng chiến lược kết nối với các trung tâm kinh tế, các cảng biển, sân bay đang được đẩy mạnh. Các địa phương cũng đã chuẩn bị sẵn sàng các vấn đề về điện, nước, hạ tầng xã hội cho ngành công nghiệp bán dẫn. Và hạ tầng về công nghệ thông tin, 5G cũng đã chuẩn bị rất sẵn sàng.
Đặc biệt Việt Nam cũng đặt quan tâm vào nguồn nhân lực. Chỉ đạo của Đảng và Chính phủ là rất kịp thời để Việt Nam có thể cung cấp nguồn nhân lực chất lượng cao cho ngành bán dẫn. Như vậy rõ ràng, chúng ta đang có những bước đi rất chắc chắn và bài bản để chuẩn bị sẵn sàng cả hạ tầng cứng và hạ tầng mềm để tận dụng cơ hội tham gia sâu hơn vào chuỗi giá trị cho ngành bán dẫn toàn cầu.
PV: Vâng thưa Bộ trưởng, một trong những vấn đề mà rất nhiều doanh nghiệp quan tâm là nhân lực cho ngành. Xin Bộ trưởng chia sẻ sự chuẩn bị của Việt Nam đến thời điểm này?
Bộ trưởng Nguyễn Chí Dũng: Nguồn nhân lực là vấn đề quan trọng nhất hiện nay, không chỉ là trong ngành bán dẫn mà nói chung là trong ngành kinh tế - xã hội, nhất là các ngành công nghệ cao và đối với công nghệ bán dẫn thì đặc biệt quan trọng. Việc quyết định xây dựng đề án cung cấp 50.000 kỹ sư cho ngành bán dẫn thì chúng tôi đang triển khai ở giai đoạn cuối cùng để hoàn thiện. Đề án được nghiên cứu rất bài bản, khảo sát các cơ sở nghiên cứu, xin ý kiến các chuyên gia trong và ngoài nước, các bộ, ngành... Dự kiến, chúng tôi sẽ trình Chính phủ khoảng đầu năm 2024. Cụ thể sẽ đào tạo khoảng 50.000 kỹ sư, 1.000 thạc sĩ và 100 kỹ sư chuyên sâu có thể đào tạo ở trong nước và nước ngoài, có thể cả trao đổi sinh viên, giáo viên. Không chỉ là đào tạo mới mà có thể đào tạo lại những người học trong những ngành gần với ngành này để rút ngắn được thời gian và bảo đảm được chất lượng và số lượng theo mục tiêu đề ra. Theo đó, cần sự phối hợp rất chặt chẽ giữa các bộ, ngành và các cơ sở nghiên cứu trong nước và các trường đại học. Hiện, Bộ Kế hoạch và Đầu tư đang phối hợp với khoảng 30 trường đại học lớn trong nước. Đồng thời, Bộ cũng đã ký hợp tác với Đại học Arizona, trường đại học lớn nhất của Mỹ về bán dẫn. Dự kiến, Việt Nam sẽ tham gia đấu thầu một gói hỗ trợ của Chính phủ Mỹ trong gói 500 triệu USD hỗ trợ các nước đang phát triển để thúc đẩy ngành bán dẫn. Chúng tôi sẽ báo cáo Chính phủ để tìm kiếm nguồn lực thực hiện đề án này, kể cả từ Nhà nước, kể cả hỗ trợ không hoàn lại và cả từ các doanh nghiệp để bảo đảm triển khai được ngay.
PV: Xin cảm ơn Bộ trưởng!
