Món quà của tạo hóa
Jo Malone là người sáng lập "đế chế nước hoa" cùng tên nổi tiếng khắp thế giới. Song, rất đáng ngạc nhiên, người phụ nữ 58 tuổi ấy không thể viết hoặc đọc thành tiếng một đoạn văn đơn giản.
Jo mắc chứng khó đọc, tình trạng đó khiến bà gặp vô vàn khó khăn ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trường. Năm 15 tuổi, Jo Malone nghỉ học vì không thể theo kịp chương trình, và cũng để tiện chăm sóc người mẹ vừa bị đột quỵ. Quyết định ấy đã phải nhận những phản ứng quyết liệt từ giáo viên chủ nhiệm. "Nghỉ học thì không làm được trò trống gì đâu!"-lời đay nghiến đó hằn sâu vào tâm trí Jo suốt cả những năm tháng sau này của cuộc đời.
Gia cảnh khó khăn, lại thất học,
Jo Malone lăn lộn đủ nghề, từ bán tranh dạo đến bán hoa. Nhưng "ông trời không lấy hết của ai bao giờ". Tạo hóa ban cho Jo Malone khứu giác thính nhạy hơn người. Và do đó, cô đã ghi nhớ cũng như miêu tả mọi thứ, như mầu sắc và các vật liệu… bằng mùi hương mà cô cảm nhận được. Để hình dung ra mầu đỏ, cô nghĩ đến hương thơm của quả lựu, hay như mùi gạch rêu mốc gợi nhớ đến những bức tường nhuốm màu thời gian. Những ký ức về ngày hè ngoại ô hay cảm giác ngột ngạt phố thị đều được Jo cụ thể hóa thành một mùi hương nào đó.
Thời gian đầu, Jo Malone chỉ sử dụng khứu giác trời phú để phục vụ cho việc phụ giúp pha chế các loại kem và nước hoa ở một cửa hàng chăm sóc da. Malone không thể đọc nhãn ghi trên lọ, nhưng vẫn có thể phân biệt mọi thứ bằng mùi hương. Cuối thập niên 80 thế kỷ trước, cô bắt đầu làm dầu tắm từ hạt nhục đậu khấu và gừng, để tri ân khách hàng. Những người phụ nữ địa phương nhanh chóng say mê hương dầu tắm mà Jo Malone tạo ra. Cô và chồng đã mở một cửa hàng ở Chelsea chỉ để bán những chai dầu tắm thủ công-sản phẩm đầu tiên trong sự nghiệp lừng lẫy sau này.
"Ðế chế nước hoa" xuất phát từ căn bếp
Jo Malone đam mê nước hoa từ khi bước chân vào địa hạt các sản phẩm làm đẹp. Trong căn bếp nhỏ, cô bắt đầu sáng tạo hương nước hoa mới, những hương thơm chưa ai nghĩ đến. Sau nhiều lần thất bại, cô gây được tiếng vang với mùi hương mang tên Lime Basil & Mandarin. Năm 1988, Jo Malone ra mắt thương hiệu nước hoa Jo Malone London.
Jo Malone lấy cảm hứng sáng tạo từ vùng nông thôn nước Anh, nơi thấm đẫm những mùi hương bình thường như quả chuông xanh, lá sồi và hoa oải hương cùng hòa quyện. Sự kết hợp ấy dưới tay Jo Malone có khả năng tái tạo không-thời gian xuất sắc, đến nỗi người dùng "chỉ cần nhắm mắt là cảm nhận được một đồng cỏ xanh mát".
Khách hàng ngay lập tức bị quyến rũ bởi mùi hương đơn giản, sang trọng và "không đụng hàng" mà Jo Malone London mang đến. Nước hoa trên thị trường thường có ba tầng hương (hương đầu, hương giữa và hương cuối), nhưng Jo Malone chỉ sử dụng 1-2 lớp. Những sự kết hợp ngẫu nhiên của Jo Malone để lại hương thơm bí ẩn rất phụ nữ: Đối phương sẽ cảm thấy rất thân thuộc, nhưng không tài nào gọi tên, hay định nghĩa được sự thân thuộc ấy một cách cụ thể.
Rất nhiều phụ nữ ở Anh và Mỹ tự nhận mình là "Jo Maloniacs"-tức những người nghiện mùi Jo Malone. Sự thành công của Jo Malone khiến ngành công nghiệp nước hoa bất ngờ, vì cô không được đào tạo bài bản như các chuyên gia khác.
"Cô ấy tạo nên đế chế nước hoa từ những thứ thân thuộc nhất. Jo Malone có sự ngây thơ của một đứa trẻ, cởi mở và linh hoạt-những phẩm chất cần có của người sáng tạo. Với những người không qua trường lớp như Jo, cô ấy buộc phải khác người để thành công", nhận xét của Elizabeth Musmanno-Chủ tịch Hiệp hội nước hoa Mỹ.
Năm 1999, Jo Malone quyết định bán hãng nước hoa của mình cho Tập đoàn Estée Lauder với giá hàng triệu USD. Cô giữ chức giám đốc sáng tạo nhãn hàng mang tên mình đến năm 2006.
Làm lại từ số 0
Năm 2005, Jo Malone được chẩn đoán mắc bệnh ung thư vú. Nỗi lo sợ khiến cô không còn thiết tha gì đến công việc sáng tạo. Cô xin nghỉ việc để tập trung điều trị và dành thời gian nhiều hơn cho chồng con. Tập đoàn Estée Lauder đã yêu cầu "nữ hoàng mùi hương" không được phép kinh doanh nước hoa trong vòng 5 năm kể từ ngày nghỉ việc, vì lo sợ bị cạnh tranh.
Sau gần hai năm tích cực điều trị, Jo Malone đã chiến thắng căn bệnh ung thư. Nhưng đây là lúc cô đối mặt với một bi kịch tinh thần: Nỗi khát khao cháy bỏng được trở lại sự nghiệp sáng tạo mùi hương. Những năm tháng phải xa rời ngành công nghiệp nước hoa "thậm chí còn tệ hơn cả bệnh ung thư"-Jo hồi tưởng. Nhờ sự cổ vũ và hỗ trợ vô điều kiện từ chồng, Jo Malone đã quyết định khởi nghiệp lần thứ hai, ngay sau khi "lệnh cấm 5 năm" kết thúc.
Căn bệnh ung thư đã ảnh hưởng nhiều đến khứu giác của Jo Malone. Cô ngồi hàng giờ liền với những que thử mùi để lấy lại khả năng thiên phú, và thậm chí, đã đổ cả triệu USD vào dây chuyền nghiên cứu và sản xuất nước hoa. Sau nhiều lần thử-sai, Jo Malone ra mắt thương hiệu nước hoa Jo Loves vào năm 2011, và nhanh chóng đạt được doanh thu hằng năm hơn một triệu USD.
Jo Malone mở cửa hàng Jo Loves đầu tiên ở số 42 phố Elizabeth, nơi 30 năm trước cô từng đứng bán hoa dạo sau khi nghỉ học. Để kỷ niệm cho sự kiện đặc biệt này, cô cho ra mắt bộ sưu tập nước hoa tái hiện những ký ức của riêng mình về con phố ấy.
"Cho đến lúc này, tôi vẫn nhớ mùi hương tinh tế của hoa huệ và hoa loa kèn, hoa lan Nam Phi và hoa hồng, cùng với những cành cây xanh bị dập nát trên sàn và mùi của cuộn giấy gói hoa", Malone nói. Không chỉ là đế chế kinh doanh triệu đô, mùi hương còn là cách Jo Malone nhắc nhở về quá khứ, vượt qua nghịch cảnh hiện tại, để tiến đến tương lai.
