Về “Hà Thành chính khí”
Đây là vở diễn quan trọng nhất được nhà hát xây dựng nhân dịp kỷ niệm 60 năm thành lập nhà hát (1959 - 2019) và hướng tới kỷ niệm 1.010 năm Thăng Long - Hà Nội. Vở kịch là khúc hùng ca bi tráng, tái hiện bối cảnh sự quả cảm của con dân Hà Nội, đặc biệt là hình ảnh Tổng đốc Hoàng Diệu năm xưa.
“Hà Thành chính khí” là kịch bản đầu tay của NSƯT Phùng Tiến Minh, với vai trò đạo diễn của Giám đốc nhà hát - NSND Trung Hiếu. Nghệ sĩ Tiến Lộc vai Hoàng Diệu, NSND Công Lý vai Tôn Thất Bá. NSƯT Quang Thắng vai Henri Riviere. NSƯT Thu Hạnh vai Khuê Thị. Nghệ sĩ Thúy An vai Lê Thị… Vở diễn huy động sự tham gia của hơn 100 nghệ sĩ, diễn viên Nhà hát Kịch Hà Nội, vận động viên Trung tâm Huấn luyện và thi đấu thể dục thể thao Hà Nội, Vũ đoàn Thăng Long, Nhà hát Xiếc và Tạp kỹ Hà Nội.
Đó là những năm 1880, khi thực dân Pháp đã hoàn toàn chiếm được Nam Kỳ và mang dã tâm xâm chiếm Bắc Kỳ, trước hết là Hà Nội.
Hoàng Diệu là người văn võ song toàn, bất khuất trước kẻ thù, yêu nước thương dân và sẵn sàng vì dân, vì nước quên thân. Ông đã cùng các tướng sĩ ngày đêm tập luyện, kiên quyết bảo vệ nhân dân và giữ vững thành Hà Nội. Tuy nhiên, Án sát Tôn Thất Bá vì lòng tham chiếm lấy vị trí của Hoàng Diệu mà đã ngu dốt bán thành ta cho giặc Pháp. Cảnh cuối cùng trong vở kịch thể hiện sau khi để lại bức huyết thư, Hoàng Diệu đã tuẫn tiết ngay tại Võ miếu để thể hiện lòng yêu nước, tận trung với dân tộc, thà chết chứ không cúi mình chịu nhục trước quân thù.
Sức hấp dẫn của chính kịch
Một trong những nguyên nhân quan trọng nhất làm nên sức hấp dẫn khi khán giả đến thưởng thức vở kịch là sân khấu quay. Công trình nghệ thuật này cũng chính là dấu mốc đánh dấu sự xuất hiện của sân khấu quay đầu tiên, hiện đại nhất miền bắc được nhà hát đưa vào hoạt động. Những cảnh diễn nhờ thế mà hấp dẫn, lôi cuốn hơn, kéo khán giả vào câu chuyện một cách tự nhiên và tạo nên cảm xúc chân thật nhất. Kết hợp cả âm nhạc hiện đại và nghệ thuật ca trù hay bài chòi được các ca sĩ Khánh Linh, Dương Trần M4U, Minh Tiến, Thùy Chi, Bạch Trà và ca nương Thu Huệ thể hiện, vở diễn càng thêm phần sống động và thu hút người xem.
90% chi tiết trong vở kịch là sự thật được tái hiện, bởi khi viết “Hà Thành chính khí”, tác giả Phùng Tiến Minh luôn tâm niệm đây là một vở chính sử nên lịch sử cần được tôn trọng và không bị bóp méo, nên anh cũng đã đầu tư tìm hiểu rất kỹ. Song anh cũng đã thêm vào một vài chi tiết để làm rõ nét hơn hình ảnh của vị Tổng đốc Hoàng Diệu. Trong đó, nổi bật nhất là chi tiết ca nương Lê Thị - người bạn tri âm, tri kỷ của Hoàng Diệu, với một vài cảnh diễn như Tổng đốc giúp cha con Lê Thị ở cảnh đầu, hay cảnh Lê Thị cùng với Hoàng Diệu đối thoại bằng ca trù kết hợp hiệu ứng sân khấu quay…
Cùng nhân vật Tổng đốc Hoàng Diệu, Khuê Thị chính là nhân vật góp phần làm nên thành công của vở kịch này với những chi tiết đắt giá. Đó là hình ảnh một người mẹ ngồi uống rượu bên bàn thờ thay cho bảy đứa con của mình uống với người cha vì tận trung với nước mà tử nạn nơi chiến trường. Nhiều khán giả xúc động với hình ảnh người mẹ ấy gửi lại cho Kim Tích (Hoàng Diệu) tấm vải lụa cùng cái roi dâu và ngày ngày dạy bọn trẻ trong làng học chữ, luôn luôn căn dặn bọn chúng phải đặt chữ “Trung” làm đầu.
