Khi ca sĩ chạy đua... làm phim!
Ít năm trở lại đây, công chúng yêu điện ảnh đã bắt đầu hình thành thói quen ra rạp, để thưởng thức những bộ phim tài liệu về các ca sĩ, nhạc sĩ tên tuổi hoặc nhóm nhạc mà mình yêu mến. Thay vì tiếp nhận những tác phẩm nặng tính tổng kết, ghi nhận thành tựu về những nghệ sĩ gạo cội (hoặc đã lớn tuổi, hoặc đã đi xa) trên sóng truyền hình, người hâm mộ được tới gần, được hiểu sâu về từng dự án âm nhạc, từng đoạn đường sự nghiệp của cá nhân nghệ sĩ với chất lượng kỹ thuật và nghệ thuật đặc biệt chăm chút.
Nhớ năm 2017, Chuyện ngày hôm qua - bộ phim tài liệu dài 75 phút của hai đạo diễn Đặng Linh và Hồng Thăng đã chính thức được Hãng phim Tài liệu và Khoa học Trung ương công chiếu, vào thời điểm tròn một năm sau ngày nghệ sĩ Trần Lập vĩnh viễn đi xa. Toàn bộ doanh thu bán vé đã được dành để gây quỹ ủng hộ bệnh nhi ung thư tại Bệnh viện K Tân Triều, Hà Nội.
Hành trình hơn hai thập niên sống trọn với đam mê của ban nhạc Bức tường, từ những chàng trai trẻ nhiệt huyết trở thành những nghệ sĩ bản lĩnh đã được khắc họa đầy xúc cảm, với phong cách điện ảnh trực tiếp. Vai trò người hâm mộ nhiệt thành đã thôi thúc hai đạo diễn dành tới vài năm theo đuổi dự án. Không sử dụng lời bình, Bức tường hiện lên với góc nhìn đa chiều hấp dẫn, qua dòng hồi ức, tự sự của chính các thành viên cùng ký ức của đông đảo người yêu mến rock - band nổi tiếng này.
Vào giữa năm 2020, khi đại dịch Covid-19 vừa tạm lắng xuống, Sơn Tùng M-TP đã quyết định tung ra sản phẩm điện ảnh đầu tay, trong cả ba vai trò: nhà sản xuất, đạo diễn và nhân vật chính. Một vạn vé đã được bán ra trước thời điểm công chiếu 48 giờ, gần 3 tỷ đồng doanh thu chỉ trong ngày ra mắt bất chấp nỗi e ngại ám ảnh khán giả, khi vẫn phải thực hiện nghiêm ngặt việc đeo khẩu trang và ngồi giãn cách trong phòng chiếu. Sky Tour Movie ngay lập tức vượt lên dẫn đầu, trong cuộc chạy đua với cả loạt phim nội-ngoại ra mắt cùng thời điểm mà điểm nhấn là Bring the Soul: The movie (Tâm hồn nhiệt huyết) của nhóm nhạc Hàn Quốc nổi tiếng toàn cầu BTS.
 |
Sơn Tùng M-TP đã quyết định tung ra sản phẩm điện ảnh đầu tay, trong cả ba vai trò: nhà sản xuất, đạo diễn và nhân vật chính - Nguồn: M-TP Entertainment. |
Màu cỏ úa của đạo diễn Lan Nguyễn “chào sân” cuối năm 2020, với mong muốn đưa công chúng tìm về những địa danh đã in hằn dấu chân “gã du ca” Trần Tiến để từ đó làm bật lên cái tình - cái hồn và nỗi cô đơn đậm đặc chất lãng tử đầy ngẫu hứng của ông. Tuy chỉ là sản phẩm của một đạo diễn “tay ngang” nhưng Màu cỏ úa nhận về những đánh giá tích cực bởi sức thuyết phục của ngồn ngộn hình ảnh tư liệu quý giá và sức hấp dẫn tự thân của tác giả Sắc màu.
Tiếp nối, ba ngôi sao của nhạc Việt lần lượt tung ra những sản phẩm điện ảnh của riêng mình. Hồ Ngọc Hà mang dự án Love Songs đến gần hơn với người hâm mộ, bằng bộ phim đậm chất ngôn tình Rồi một ngày Hà sẽ nói về tình yêu. Đen Vâu đưa Show của Đen từ sân khấu vào phim, hai năm sau khi liveshow khiến không gian Nhà thi đấu Quân khu 7 bùng nổ. Và “họa mi tóc nâu” Mỹ Tâm chuyển tải lòng biết ơn cộng đồng Tri âm đã bền bỉ đồng hành suốt 20 năm hành trình ca hát qua phim tài liệu Người giữ thời gian, khi dư âm của liveshow cá nhân thành công bậc nhất của lịch sử nhạc Việt vẫn còn náo nức trong tâm trí người hâm mộ.
Trong những cái tên kể trên, có phim chọn lộ trình phát hành đầy đủ các bước (ra rạp - phủ sóng Netflix khu vực - phát sóng Netflix toàn cầu) như Sky Tour Movie, Người giữ thời gian; có phim chỉ công chiếu tại rạp như Chuyện ngày hôm qua, Màu cỏ úa và cũng có phim chỉ phát sóng trên nền tảng trực tuyến như Rồi một ngày Hà nói về tình yêu, Show của Đen...nhưng tất cả đều có điểm chung. Chúng đều tái hiện bức chân dung hoàn chỉnh, một lát cắt sự nghiệp hoặc một sản phẩm âm nhạc tâm huyết, một giai đoạn cuộc đời của những nghệ sĩ thành danh, được đông đảo công chúng yêu mến.
 |
Đen Vâu đưa "Show của Đen" từ sân khấu vào phim, hai năm sau khi liveshow khiến không gian Nhà thi đấu Quân khu 7 bùng nổ - Nguồn NETFLIX |
Và chặng đường nối từ ý tưởng ban đầu tới sản phẩm điện ảnh hoàn chỉnh đều dày đặc dấu chân của mỗi nghệ sĩ, trong một hoặc nhiều vai trò. Giữ vị thế chủ động trong mọi khâu, từ lưu giữ tư liệu đến xây dựng hình ảnh cá nhân, từ điều tiết độ mở của thông tin đến cái đích định vị thương hiệu sản phẩm, không lạ khi hướng đi này nhanh chóng trở thành trào lưu và chắc chắn sẽ được số đông giới làm nhạc ưu tiên thực hiện trong tương lai gần.
Một mũi tên trúng nhiều đích!
Đầu tư sản xuất phim tài liệu khai thác góc khuất hậu trường là hướng đi quen thuộc của rất nhiều cái tên hàng đầu trong ngành công nghiệp âm nhạc toàn cầu. Không chỉ kéo dài tuổi thọ của các sản phẩm âm nhạc, phim còn giúp mang lại những giá trị gia tăng không hề nhỏ cho nghệ sĩ trong giai đoạn “hậu liveshow”.
Thể loại phim này được đặt nền móng đầu tiên vào năm 1991 với Madonna: Truth or Dare, bộ phim tái hiện chuyến lưu diễn toàn cầu Blonde Ambition của “nữ hoàng nhạc pop”. Dũng cảm công khai cuộc sống cá nhân cùng những khoảng tối phía sau những đêm diễn với kinh phí 4,5 triệu USD, phim đã mang về cho Madonna khoản doanh thu 29 triệu USD.
Giữ vững vị trí đứng đầu, cho đến tận bây giờ vẫn là This is It. Quá trình tập luyện chuẩn bị cho chuyến lưu diễn của “huyền thoại nhạc pop” Michael Jackson trong những ngày tháng cuối đời đã giúp nhà sản xuất thu về hơn 261 triệu USD, gấp gần 5 lần khoản đầu tư.
 |
Mỹ Tâm chuyển tải lòng biết ơn cộng đồng Tri âm đã bền bỉ đồng hành suốt 20 năm hành trình ca hát qua phim tài liệu Người giữ thời gian. Nguồn: MT Entertainment. |
Chỉ trụ rạp có một tuần, Tri âm The Movie: Người giữ thời gian đã kịp mang lại cho ca sĩ Mỹ Tâm doanh thu gần 12 tỷ đồng. Và 11,6 tỷ đồng là số tiền bán vé mà Sơn Tùng M-TP nhận được sau 10 ngày ra rạp, cho Sky Tour Movie. Cộng thêm khoản lợi nhuận từ việc phủ sóng Netflix trên toàn cầu, nỗ lực tri ân gửi tới cộng đồng Tri âm và Sky của hai ca sĩ đã nhận về những hồi đáp tích cực.
Không chỉ nhận lại những lợi nhuận bạc tiền cụ thể, các phim tài liệu âm nhạc kể trên còn mang lại những giá trị thặng dư vô giá cho nghệ sĩ trong chiến lược định vị thương hiệu cá nhân, kết nối và hỗ trợ phát triển cộng đồng người hâm mộ ngày một lớn mạnh. Cộng đồng Skycủa Sơn Tùng M-TP xúc động, khi được đón nhận bộ phim “ghi lại những dòng nhật ký của tuổi trẻ đầy đam mê, nhiệt huyết và truyền cảm hứng đến tất cả các bạn trẻ”.
Show của Đen được cộng đồng Đồng âm đón nhận nồng nhiệt, khi được tiếp cận góc nhìn đa chiều, lần đầu hé lộ về rapper rất được yêu mến này. Và Mỹ Tâm đã nghẹn lời chia sẻ “làm sao để xứng đáng với những gì Tâm đã được nhận”, khi chứng kiến nhiều thế hệ khán giả vẫn bền bỉ gắn bó và cùng mình đi qua hai thập kỷ ca hát.
Tuy chỉ là sản phẩm phái sinh nhưng thể loại phim này có dư địa rất lớn để phát triển trong tương lai. Chi phí sản xuất không lớn, cộng đồng fan - đối tượng khán giả luôn trung thành và sẵn sàng ủng hộ vô điều kiện của từng ca sĩ rất hùng hậu nên khả năng thu hồi vốn, thậm chí có lãi là rất cao.
 |
| Cái bắt tay đầy hào hứng giữa âm nhạc và điện ảnh cũng sẽ giúp đa dạng hóa sản phẩm, nhằm mang lại những bộ phim mới mẻ, hấp dẫn và thu hút đông đảo người xem. Nguồn M-TP Entertainment. |
Trong nỗ lực kéo gần khoảng cách với công chúng, các ca sĩ vừa xây dựng hình ảnh gần gũi và thân thiện cho bản thân, vừa quảng bá hữu hiệu cho sản phẩm đã - đang và sắp ra mắt. Ngoài ra, việc mở rộng kênh phát hành trên các nền tảng trực tuyến cũng giúp nền âm nhạc Việt Nam thêm cơ hội được biết tới, được vươn xa, ra ngoài biên giới.
Cái bắt tay đầy hào hứng giữa âm nhạc và điện ảnh cũng sẽ giúp đa dạng hóa sản phẩm, nhằm mang lại những bộ phim mới mẻ, hấp dẫn và thu hút đông đảo người xem. Sự hình thành dòng phim tài liệu âm nhạc cũng sẽ góp phần không nhỏ vào nỗ lực xây dựng nền công nghiệp văn hóa, theo một cách thức chuyên nghiệp hóa và mang tính toàn cầu hóa.
Chỉ một mũi tên nhưng trúng nhiều đích. Chỉ một nỗ lực làm mới nhưng được lợi đủ đường. Cứ đi, rồi sẽ thành đường. Và con đường đang mở ra, tít tắp!
Cuối tháng 8 vừa rồi, dù Eras Tour mới hoàn tất phân nửa hành trình lưu diễn toàn cầu, Taylor Swift (ảnh bên) đã khiến cộng đồng Swifties dậy sóng khi thông báo lịch công chiếu trên toàn thế giới của bộ phim Taylor Swift: The Eras Tour vào ngày 13/10/2023. Sở hữu world tour đầu tiên được dự báo sẽ chinh phục dấu mốc doanh thu 1 tỷ USD, thế nhưng nữ nghệ sĩ đa tài vẫn không bỏ qua cơ hội hái ra tiền từ sản phẩm phái sinh đầy tiềm năng này. Tầm nhìn của Taylor quả thật rất xa, bởi dù chưa ra mắt, The Eras Tour đã thu về 37 triệu USD tiền đặt vé trước, phá kỷ lục pre-order với xấp xỉ 17 triệu USD của bom tấn Spider-Man: No Way Home.
 |
The Eras Tour đã thu về 37 triệu USD tiền đặt vé trước, phá kỷ lục pre-order với xấp xỉ 17 triệu USD của bom tấn Spider-Man: No Way Home. Nguồn: Cosmopolitan. |
