Góc quan sát

Không chỉ đối mặt nguy cơ bị cấm vĩnh viễn tại Mỹ, nền tảng chia sẻ video ngắn phổ biến toàn cầu TikTok còn bị giới chức Liên minh châu Âu (EU) chính thức mở cuộc điều tra về những cáo buộc vi phạm Luật Dịch vụ kỹ thuật số (DSA).

Tổng Giám đốc Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa của LHQ (UNESCO) Audrey Azoulay nêu rõ: “Thật không thể chấp nhận khi các nhà báo phải trả giá bằng mạng sống cho công việc của mình. Tôi kêu gọi tất cả các quốc gia hành động, bảo vệ những người làm công tác truyền thông theo luật pháp quốc tế”.

Ngày 9/12, Cơ quan Giám sát khí hậu châu Âu Copernicus nhấn mạnh năm 2024 "chắc chắn" là năm nóng nhất được ghi nhận từ trước đến nay, cũng là năm đầu tiên vượt "lằn ranh đỏ" vốn được vạch ra trong việc bảo vệ Trái đất khỏi tình trạng quá nóng đến mức nguy hiểm.

Liên minh châu Âu (EU) và Khối Thị trường chung Nam Mỹ (MERCOSUR) vừa hoàn tất ký kết Hiệp định Thương mại tự do (FTA), tạo ra một trong những khu vực thương mại tự do lớn nhất thế giới.

Thỏa thuận đầu tiên trên thế giới về hoán đổi nợ để tài trợ hành động khí hậu vừa đạt được giữa Barbados với các quỹ tài chính và tổ chức ngân hàng quốc tế.

Thượng viện Australia đã thông qua luật cấm trẻ em và thanh, thiếu niên Australia sử dụng mạng xã hội từ cuối năm 2025. Đây là luật đầu tiên trên thế giới và được thông qua với sự ủng hộ của cả 2 đảng lớn ở quốc gia châu Đại Dương này.

Xung đột, bạo lực và thảm họa thiên nhiên trên khắp châu Phi khiến số người phải di cư nội địa ở “lục địa đen” tăng gấp ba lần trong 15 năm qua. Đây là báo cáo vừa được Trung tâm Giám sát di cư nội địa (IDMC) công bố.

Trong bối cảnh tình trạng căng thẳng ở Trung Đông chưa hạ nhiệt, cảnh báo mới đây của Israel về khả năng tấn công vào lãnh thổ Iraq được dự báo sẽ khiến bạo lực leo thang.

Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) cảnh báo, chính sách áp thuế trả đũa lẫn nhau giữa các nền kinh tế lớn sẽ làm suy yếu triển vọng tăng trưởng kinh tế, làm tăng chi phí và gián đoạn chuỗi cung ứng tại châu Á, khu vực hiện là động lực tăng trưởng chính của kinh tế thế giới.

Chính phủ Ấn Độ đã ban hành lệnh cấm thi công xây dựng những công trình không cần thiết ở Thủ đô New Delhi, đồng thời kêu gọi cư dân thủ đô sử dụng nhiều phương tiện giao thông công cộng hơn, tránh dùng than đá cũng như gỗ để sưởi ấm… nhằm ứng phó tình trạng chất lượng không khí ngày càng xấu.

Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) và Ngân hàng Phát triển liên Mỹ (IDB) vừa đưa ra cảnh báo tình trạng tội phạm, bạo lực và mất an ninh tiếp tục là rào cản lớn đối với phát triển và thịnh vượng của khu vực Mỹ latin và Caribe. Mỗi năm, khu vực này thiệt hại trung bình khoảng 3,5% GDP do các vấn đề này.

Trong lúc nhiên liệu hóa thạch đang trở thành chủ đề tranh cãi nên bỏ sử dụng hay không, thì nhiều ngân hàng thế giới vốn “dính líu” tới ngành công nghiệp sử dụng loại nhiên liệu phát thải CO₂ hàng đầu này như “ngồi trên đống lửa”.

Sau nhiều năm liên tục giảm, tỷ lệ sinh đẻ ở Hàn Quốc bất ngờ ghi nhận sự tăng trưởng đáng kể những tháng gần đây. Theo số liệu Cơ quan Thống kê Hàn Quốc vừa công bố, số trẻ sơ sinh trong tháng 8/2024 tăng 5,9% (1.124 trẻ) so cùng kỳ năm ngoái. Đây là dấu hiệu tích cực cho thấy những nỗ lực của chính phủ và sự thay đổi nhận thức của người dân “xứ kim chi” đang dần mang lại trái ngọt.

Ngày 28/10 vừa qua, lượng mưa tương đương của một năm đã trút xuống một số khu vực của miền đông Tây Ban Nha. Đây được xem là hậu quả trực tiếp của tình trạng biến đổi khí hậu toàn cầu.

Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres tuyên bố: Không có “giải pháp thay thế” cho Cơ quan Cứu trợ và việc làm của LHQ dành cho người tị nạn Palestine (UNRWA). Nếu được thực hiện, luật cấm UNRWA hoạt động tại Israel sẽ kéo theo “hậu quả tàn khốc” cho người tị nạn Palestine, gây bất lợi cho việc giải quyết xung đột Palestine - Israel, cho hòa bình và an ninh khu vực.

LHQ đã kêu gọi cộng đồng quốc tế chú ý nhiều hơn đến Sudan, nơi xung đột trong hơn một năm rưỡi qua đã đẩy quốc gia châu Phi này đến bờ vực nạn đói.

Hãng tin CNN dẫn ba nguồn thạo tin cho biết, Mỹ đang điều tra vụ rò rỉ thông tin tình báo tuyệt mật của nước này về kế hoạch trả đũa Iran của Israel. Một trong ba nguồn tin đã xác nhận tính xác thực của các tài liệu.

Các lãnh đạo Liên minh châu Âu (EU) nhất trí sử dụng những “chính sách đòn bẩy” để đẩy nhanh việc hồi hương người nhập cảnh bất hợp pháp, trong bối cảnh vấn đề người di cư vào EU lại nóng lên.

Trong báo cáo công bố trước cuộc họp thường niên của Ngân hàng Thế giới (WB) và Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF), WB nêu rõ: 26 quốc gia nghèo nhất thế giới đang phải đối mặt tình trạng nợ công ở mức cao nhất trong 18 năm qua.

Tập đoàn Boeing ngày 11/10 đã công bố kế hoạch cắt giảm 10% nhân sự toàn cầu, tương đương 17.000 vị trí, trong bối cảnh hứng chịu một khoản thua lỗ lớn trong quý III/2024. Giám đốc điều hành Kelly Ortberg nhấn mạnh rằng, công ty cần "điều chỉnh quy mô lực lượng lao động để phù hợp với thực tế tài chính hiện tại".

Các quốc gia chưa tìm được tiếng nói chung về một hiệp ước quan trọng liên quan viện trợ tài chính khí hậu, vấn đề vẫn “giẫm chân tại chỗ” với những chia rẽ và tị nạnh về việc ai trả tiền và trả bao nhiêu. Thực tế này đe dọa khả năng đạt được thỏa thuận tại Hội nghị lần thứ 29 Các bên tham gia Công ước khung của LHQ về biến đổi khí hậu (COP29), dự kiến diễn ra từ ngày 11 đến 22/11 tại Baku, Azerbaijan.

Cuối tuần qua, hàng nghìn người biểu tình đã xuống đường ở một số thành phố lớn trên khắp thế giới để yêu cầu chấm dứt đổ máu ở Gaza, khi cuộc xung đột ở vùng đất Palestine này diễn ra gần tròn một năm và lan rộng ra toàn khu vực.

Nhà trắng thông báo, từ ngày 13 đến 15/10 tới, Tổng thống Mỹ Joe Biden sẽ có chuyến công du đến Angola. Đây là chuyến thăm đầu tiên của ông Biden đến châu Phi trên cương vị Tổng thống Mỹ trước khi kết thúc nhiệm kỳ vào tháng 1/2025.  Chuyến thăm châu Phi đầu tiên của “ông chủ” Nhà trắng thể hiện Mỹ vẫn đang nỗ lực duy trì ảnh hưởng ở “lục địa đen”.

Nhân Ngày Quốc tế loại bỏ hoàn toàn vũ khí hạt nhân, được tổ chức vào ngày 26/9 hằng năm, Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres đã đưa ra lời cảnh báo nghiêm túc tại Khóa họp thứ 79 Đại hội đồng LHQ về tình trạng căng thẳng toàn cầu gia tăng và nguy cơ tái diễn phổ biến vũ khí hạt nhân.

Trong báo cáo hằng năm công bố hồi đầu tuần, liên minh Net Zero Tracker ở Trường đại học Oxford (Anh), tập hợp các chuyên gia của một số trung tâm nghiên cứu có uy tín trên thế giới, đã cảnh báo về thực trạng đáng lo ngại: Hơn 40% số các công ty, thành phố và khu vực được khảo sát chưa đưa ra bất kỳ mục tiêu cụ thể nào về giảm lượng khí thải gây hiệu ứng nhà kính.

Để bắt kịp tốc độ phát triển nhanh chóng của công nghệ, giới chức Mỹ mới đây công bố kế hoạch tổ chức Hội nghị thượng đỉnh toàn cầu về an toàn Trí tuệ nhân tạo (AI).

Tổng thống Iran, Masoud Pezeshkian vừa nhắc lại lập trường của Tehran trong vấn đề hạt nhân, khi khẳng định nước này vẫn giữ cam kết với khuôn khổ được thiết lập theo thỏa thuận hạt nhân năm 2015, mang tên Kế hoạch hành động chung toàn diện chung (JCPOA). Tuy nhiên, ông cảnh báo rằng, việc Iran tiếp tục tuân thủ thỏa thuận phụ thuộc vào việc các bên cùng tham gia ký kết có tôn trọng nghĩa vụ của họ hay không.

Thủ tướng Hungary, Viktor Orban mới đây bày tỏ tin tưởng Ủy ban châu Âu (EC) sẽ hoàn trả cho Hungary chi phí bảo vệ biên giới bên ngoài của Liên minh châu Âu (EU) trước hoạt động di cư bất hợp pháp.

Không còn là lời đồn đoán, Thổ Nhĩ Kỳ đã chính thức đề nghị gia nhập Nhóm các nền kinh tế mới nổi hàng đầu thế giới (BRICS). Người phát ngôn đảng Công lý và Phát triển (AKP) cầm quyền, ông Omer Celik cho biết, Tổng thống Tayyip Erdogan tuyên bố Thổ Nhĩ Kỳ muốn tham gia mọi nền tảng quan trọng, trong đó có BRICS.

Mỹ, Anh và Liên minh châu Âu (EU) mới đây ký Công ước khung về trí tuệ nhân tạo (AI) của Hội đồng châu Âu (EUC). Đây là hiệp ước quốc tế đầu tiên mang tính ràng buộc pháp lý về việc sử dụng AI.