Tiêu điểm & Dư luận

Sau khi giải tán Quốc hội nhằm mở đường cho việc thành lập một chính phủ lâm thời, Tổng thống Bangladesh, Mohammed Shahabuddin đã chỉ định một Thủ tướng tạm quyền nhằm khắc phục những bất ổn an ninh và xã hội sau khi Thủ tướng Sheikh Hasina từ chức và rời khỏi Bangladesh.

Lo ngại về mặt trái của trí tuệ nhân tạo (AI), Liên minh châu Âu (EU) chính thức “kích hoạt” đạo luật mang tính bước ngoặt trong công tác quản lý AI nhằm bảo vệ quyền công dân, trong khi vẫn thúc đẩy đổi mới sáng tạo. Các công ty vi phạm quy định về những hành vi bị cấm hoặc nghĩa vụ dữ liệu sẽ phải đối mặt mức phạt lên tới 7% doanh thu hằng năm trên toàn thế giới.

Một cuộc tấn công tổng lực của quân đội Israel nhằm vào lực lượng Hezbollah tại Lebanon, kéo theo sự đáp trả của nhóm vũ trang này là kịch bản có thể xảy ra trong những ngày tới. Cộng đồng quốc tế đã bày tỏ lo ngại về sự leo thang căng thẳng này, kêu gọi các bên liên quan kiềm chế, không để xung đột lan rộng ra toàn khu vực.

Biến đổi khí hậu (BĐKH) là chủ đề nóng, thường xuyên được thảo luận trên các diễn đàn, hội nghị quốc tế thời gian qua. Rõ ràng, đây là mối quan tâm chung của các quốc gia, khu vực cũng như toàn cầu. Tuy nhiên, giới chuyên gia môi trường nhấn mạnh, thế giới cần huy động nguồn lực tài chính đầy đủ mới bảo đảm việc hiện thực hóa các mục tiêu ứng phó BĐKH.

Ngày 22/7 vừa qua, Tổng thống Mỹ đương nhiệm Joe Biden đã tuyên bố rút lui khỏi chiến dịch tái tranh cử Tổng thống năm 2024, đồng thời ủng hộ Phó Tổng thống Kamala Harris thay ông gánh vác trọng trách làm ứng cử viên của đảng Dân chủ, đối đầu ứng cử viên của đảng Cộng hòa là cựu Tổng thống Donald Trump.

Cuộc khủng hoảng y tế ở Hàn Quốc tiếp tục leo thang khi các giáo sư y khoa cảnh báo tẩy chay chương trình đào tạo bác sĩ trẻ ngay trước thềm năm học vào tháng 9 tới. “Xứ sở kim chi” còn đối mặt nguy cơ hơn 10.000 bác sĩ thực tập nghỉ việc bất chấp thời hạn chót đặt ra.

Ngày 16/7, nhóm khủng bố tự xưng Nhà nước Hồi giáo (IS) đã nhận tiến hành vụ tấn công nhằm vào một thánh đường Hồi giáo dòng Shi'ite ở Oman, khiến ít nhất 9 người chết, trong đó có 3 thành viên IS. Vụ tấn công cho thấy IS vẫn là mối đe dọa khủng bố không chỉ ở Trung Đông – Bắc Phi mà còn ở cả những khu vực khác, bất chấp những nỗ lực triệt phá của giới chức nhiều nước.

Theo số liệu thống kê, dân số trên 65 tuổi tại Hàn Quốc vào tháng 7/2024 đạt hơn 10 triệu người, chiếm 19,51% tổng số dân. Số người trên 65 tuổi dự kiến vượt quá 20% vào năm 2025, khi đó kỷ nguyên của xã hội siêu già ở “xứ kim chi” sẽ chính thức bắt đầu.

Vòng hai của cuộc bầu cử sớm tại Pháp đã chứng kiến một bất ngờ lớn, khi liên minh cánh tả Mặt trận Bình dân mới (NFP) giành chiến thắng trước phe cực hữu và trở thành lực lượng lớn nhất trong quốc hội mới. Tuy nhiên, việc không có lực lượng nào giành được thế đa số tuyệt đối trong cơ quan lập pháp khiến tiến trình thành lập chính phủ mới của Pháp dự báo sẽ gặp nhiều khó khăn.

Ông Keir Starmer, lãnh đạo Công đảng Anh, đã chính thức trở thành Thủ tướng mới của nước này. Trước đó, ông Keir Starmer đã giành chiến thắng vang dội trong cuộc tổng tuyển cử diễn ra ngày 5/7 vừa qua tại Anh. Công đảng của ông thắng áp đảo trước đảng Bảo thủ cầm quyền, giành tới 412 ghế trong tổng số 650 ghế tại Hạ viện, tăng 210 ghế so cuộc bầu cử năm 2019.

Các phái đoàn của Chính phủ Venezuela và Mỹ đã nối lại đàm phán trực tiếp từ ngày 3/7 nhằm tăng cường quan hệ song phương và thúc đẩy các thỏa thuận chính trị chung. Đây được xem là nỗ lực mới nhất nhằm cài đặt lại mối quan hệ vốn “cơm không lành, canh chẳng ngọt” giữa hai bên sau nhiều năm.

Hãng xếp hạng tín nhiệm Moody's Ratings vừa cảnh báo, các điều kiện thời tiết khắc nghiệt như nắng nóng và hạn hán đã làm trầm trọng thêm tình trạng thiếu nước, có thể dẫn đến bất ổn xã hội và ảnh hưởng tới xếp hạng tín dụng của nhiều quốc gia.

Chính phủ Colombia ngày 24/6 đã bắt đầu vòng đàm phán mới tại Caracas (Venezuela) với nhóm Segunda Marquetalia, tách ra từ Lực lượng vũ trang cách mạng Colombia (FARC). Dù thành công lịch sử trong cuộc đàm phán với FARC trước đây có thể khích lệ các bên tại bàn thương lượng, song chưa điều gì bảo đảm hòa bình sẽ được thiết lập bền vững tại quốc gia Nam Mỹ.

Chính phủ Nhật Bản vừa phê duyệt kế hoạch chính sách mới tập trung vào việc tăng tiền lương và mở rộng tiềm năng tăng trưởng của nền kinh tế, với hy vọng “đất nước mặt trời mọc” sớm thoát khỏi tình trạng giảm phát và “cất cánh” sang giai đoạn mới.

Quân đội Israel ngày 18/6 đã phê duyệt “kế hoạch quân sự” cho cuộc tấn công nhằm vào nhóm vũ trang Hezbollah tại Lebanon. Trong bối cảnh Israel và Hezbollah tăng cường đe dọa lẫn nhau, kế hoạch trên đánh dấu bước leo thang mới trong cuộc xung đột giữa hai bên và không loại trừ động thái này có thể gây ra một cuộc chiến tranh toàn diện.

Chỉ còn 5 tháng nữa sẽ diễn ra Hội nghị lần thứ 29 các bên tham gia Công ước khung của Liên hợp quốc (LHQ) về biến đổi khí hậu (COP29) tại Baku (Azerbaijan), nhưng các nước vẫn bất đồng về quy mô tài trợ toàn cầu nhằm hỗ trợ các nước đang phát triển chống biến đổi khí hậu. LHQ cảnh báo các nước đã “đi đường vòng đến Baku”, khi còn nhiều vấn đề chưa thể giải quyết.

Tổ chức từ thiện Oxfam mới đây kêu gọi các quốc gia giàu có tăng cường chi tiêu để chấm dứt nạn đói. Lời kêu gọi này được đưa ra trước thềm Hội nghị thượng đỉnh Nhóm các nước công nghiệp phát triển (G7), dự kiến diễn ra ở Italy vào hôm nay (13/6).

Ngày 1/7 tới, Tổng thống đắc cử Panama Jose Raul Mulino chính thức nhậm chức, với cam kết ngăn dòng người di cư bất hợp pháp qua Panama để đến Mỹ. Trước thềm thay đổi chính sách di cư của Panama, lượng người vượt biên trái phép vào nước này những tuần gần đây đột ngột tăng, bất chấp họ phải trải qua tuyến di cư được cho là nguy hiểm nhất thế giới.

Ngày 5/6, Tổng thống Mỹ Joe Biden đã ký sắc lệnh tạm ngừng xét duyệt đơn xin tị nạn nếu số lượng người nhập cư vượt qua biên giới vào Mỹ trung bình mỗi ngày vượt quá 2.500 người. Đây là nỗ lực mới nhất của chính quyền Mỹ trong việc ngăn chặn làn sóng nhập cư từ Trung Mỹ vào “xứ cờ hoa” hiện chưa có dấu hiệu suy giảm.

Mexico lần đầu tiến hành các cuộc bầu cử cấp trung ương và địa phương đồng thời trên toàn bộ 32 bang ở nước này. Tuy nhiên, bạo lực diễn ra nghiêm trọng trước thềm bầu cử đã đặt ra thách thức không nhỏ với chính quyền mới của Mexico sau bầu cử.

Tổng thống Pháp Emmanuel Macron ngày 26/5 đã bắt đầu chuyến thăm cấp nhà nước tới Đức kéo dài ba ngày. Lãnh đạo hai “đầu tàu” của Liên minh châu Âu (EU) đã khẳng định vai trò của mình nhằm đối phó một số thách thức chung của EU hiện nay.

Ngân hàng Thế giới (WB) cảnh báo, Chính quyền Palestine (PA) đang đối mặt nguy cơ sụp đổ tài chính khi nguồn thu cạn kiệt và hoạt động kinh tế suy giảm nhanh chóng trong bối cảnh cuộc xung đột leo thang ở Dải Gaza.

Nga đã trình lên Hội đồng Bảo an (HĐBA) LHQ dự thảo nghị quyết kêu gọi tất cả các nước không triển khai vũ khí hạt nhân trong không gian vũ trụ. Tuy nhiên, dự thảo này không được thông qua trong cuộc bỏ phiếu mới đây tại HĐBA do các nước thành viên vẫn chia rẽ về vấn đề này.

Nâng dự báo tăng trưởng, song LHQ vẫn lạc quan một cách thận trọng về triển vọng kinh tế toàn cầu. Theo đó, tình trạng lãi suất cao kéo dài, nợ xấu, bất ổn chính trị và xung đột tiếp tục tạo rủi ro đối với tăng trưởng kinh tế ổn định và bền vững.

Ấn Độ và Iran đã ký một hợp đồng quan trọng có hiệu lực trong vòng 10 năm nhằm phát triển cảng chiến lược Chabahar ở Iran, trong bối cảnh Ấn Độ đang tìm cách thúc đẩy thương mại ở khu vực Tây và Trung Á. Cảng Chabahar sẽ là kênh kết nối hàng hóa quan trọng giúp Tehran và New Delhi phát triển giao thương mà không quá phụ thuộc vào các biến động địa-chính trị quốc tế.

Đại hội đồng Liên hợp quốc (LHQ) vừa thông qua nghị quyết kêu gọi Hội đồng Bảo an (HĐBA) LHQ xem xét để Palestine trở thành thành viên chính thức của tổ chức đa phương lớn nhất hành tinh này. Dù nghị quyết chỉ có tính biểu tượng, song đây được đánh giá là bước đi lớn thể hiện sự ủng hộ và tình đoàn kết của cộng đồng quốc tế với người dân ở vùng lãnh thổ đang chìm trong bạo lực.

Bất chấp tuyên bố trước đó của phong trào Hồi giáo Hamas về chấp nhận một lệnh ngừng bắn, các xe tăng của Israel vẫn tiến vào thành phố Rafah ở phía nam Dải Gaza, với sự hỗ trợ của các cuộc không kích dữ dội. Cộng đồng quốc tế cảnh báo động thái trên của Tel Aviv sẽ đẩy cuộc xung đột với Hamas vào vòng xoáy bạo lực mới.

Israel tiếp tục mở các cuộc không kích vào thành phố Rafah tại phía nam Dải Gaza, đánh dấu bước leo thang căng thẳng mới trong cuộc xung đột với phong trào Hồi giáo Hamas ở Palestine. Động thái trên đã dựng lên một rào cản lớn đối với nỗ lực của các nhà hòa giải quốc tế nhằm giúp Israel và Hamas đạt được một thỏa thuận ngừng bắn.

Nga đang để ngỏ khả năng hạ cấp quan hệ ngoại giao với Mỹ và tịch thu tài sản của các nước phương Tây, nếu Washington cùng các đồng minh tiến hành những hành động thực tế nhằm tịch thu tài sản của Nga bị phong tỏa.

Phiên họp của Ủy ban đàm phán liên chính phủ (INC-4) về rác thải nhựa đã chính thức diễn ra tại Ottawa (Canada), với sự tham dự của các nhà đàm phán đến từ 176 quốc gia. Mục tiêu chính của phiên lần này là tiến tới hoàn tất thỏa thuận về một hiệp ước toàn cầu nhằm loại bỏ ô nhiễm nhựa vào cuối năm nay. Để đạt được mục tiêu đó, các nhà đàm phán sẽ phải có được một thỏa hiệp toàn diện mang tính ràng buộc về pháp lý đối với rác thải nhựa.