Giá vé tăng đột biến
Theo thông tin từ Cục Hàng không Việt Nam, hiện số lượng máy bay đang khai thác thực tế của các hãng hàng không Việt Nam dao động từ 165 - 170 chiếc, giảm khoảng 40 - 50 máy bay so bình quân năm 2023.
Chia sẻ về nguyên nhân sụt giảm lượng tàu bay, ông Đinh Việt Thắng, Cục trưởng Hàng không Việt Nam cho biết: Từ tháng 9/2023, nhà sản xuất động cơ Pratt & Whitney đã thông báo về việc triệu hồi động cơ PW 1100 để kiểm tra và sửa chữa chuyên sâu nhằm khắc phục lỗi sản xuất. Tại Việt Nam, các động cơ này đang được sử dụng trên 42 máy bay Airbus A321 NEO do Vietnam Airlines và VietJet Air khai thác. Việc này làm 50% số máy bay Airbus A321 NEO phải dừng khai thác từ tháng 1/2024. Trong khi đó, sau Tết Nguyên đán Giáp Thìn, các hãng hàng không Việt Nam cũng bảo dưỡng định kỳ máy bay. Ngoài ra, việc hai hãng hàng không Pacific Airlines và Bamboo Airways tái cơ cấu đội máy bay cũng làm sụt giảm số lượng máy bay toàn thị trường.
Airbus A321 NEO thuộc dòng máy bay thân hẹp được ưa chuộng sử dụng cho chặng bay ngắn khá phổ biến tại Việt Nam. Việc thu hồi đã ảnh hưởng trực tiếp tới các máy bay phục vụ tuyến nội địa. Ông Lê Hồng Hà, Tổng Giám đốc Vietnam Airlines cho biết: Trước đây thời gian để bảo dưỡng một động cơ bình quân là 100 - 120 ngày nhưng hiện để bảo dưỡng xong phải cần tới 250, thậm chí là 300 ngày. Việc thiếu hụt tàu bay gây thách thức rất lớn cho các hãng hàng không trong năm 2024.
Hàng không đang chứng kiến sự hồi phục mạnh về nhu cầu di chuyển của hành khách. Chỉ riêng giai đoạn cao điểm Tết Nguyên đán 2024, tải cung ứng đã đạt 7,2 triệu ghế, tăng 16% so với cùng kỳ Tết năm 2023 và 26% so lịch bay thường lệ hiện tại. Cung không đủ cầu đang dẫn tới việc giá vé máy bay liên tục neo ở mức cao.
Theo khảo sát của PV, dù còn một tháng nữa mới đến dịp cao điểm nghỉ lễ 30/4-1/5 nhưng giá vé khứ hồi một số chặng bay đã neo ở mức khá cao so cùng kỳ năm trước. Đơn cử như giá vé khứ hồi (27/4-1/5) hạng phổ thông chặng bay Hà Nội - TP Hồ Chí Minh hiện mức giá thấp nhất cũng là 3,6 triệu đồng; chặng Hà Nội - Nha Trang đang neo quanh mức 6 triệu đồng; chặng Hà Nội - Cần Thơ giá quanh 6-9 triệu đồng; chặng Hà Nội - Đà Lạt dao động từ 7-9 triệu đồng;... Theo một số đại lý, giá vé sẽ tiếp tục neo cao và tịnh tiến tăng lên khi dịp nghỉ lễ càng đến gần. Tình trạng này dự kiến còn kéo dài sang cả dịp cao điểm hè.
Khẩn trương bổ sung máy bay
Nhiều chuyên gia nhận định, năm 2024, thị trường hàng không sẽ tiếp tục còn nhiều biến động và viễn cảnh cho những tháng còn lại vẫn chưa có gì sáng sủa. Nhận định này cũng có lý khi hàng không thế giới cũng đang phải khốn đốn với tình cảnh thiếu máy bay. Hiện, nhà sản xuất Airbus vẫn chưa thể giải quyết triệt để các nút thắt trong chuỗi cung ứng và việc thiếu lao động nhà nghề. Trong khi đó, từ đầu năm đến nay, một loạt sự cố kỹ thuật hy hữu liên tục diễn ra với máy bay Boeing… khiến thị trường thuê máy bay toàn cầu càng thêm thiếu hụt nguồn cung. Trong khi đó, hàng không vừa được nới mức trần giá vé máy bay nội địa từ tháng 3 là cơ hội cho hãng bay bù đắp lại chi phí.
Bộ Giao thông vận tải đã yêu cầu Cục Hàng không Việt Nam chỉ đạo các hãng hàng không khẩn trương nghiên cứu, xây dựng kế hoạch khai thác, bổ sung tàu bay bảo đảm lực lượng vận tải, đặc biệt trong dịp nghỉ lễ 30/4 - 1/5 và giai đoạn cao điểm hè sắp tới. Cùng đó, Bộ đề nghị Cục thực hiện các giải pháp hạn chế tình trạng chậm, hủy chuyến, nâng cao chất lượng dịch vụ, cũng như thực hiện nghiêm các quy định của pháp luật, điều lệ vận chuyển liên quan đến nghĩa vụ của người vận chuyển; tăng cường kiểm tra hoạt động vận tải, phục vụ hành khách, cùng công tác bán vé, thực hiện kê khai giá, niêm yết giá, công khai thông tin về giá vé máy bay, không để xảy ra tình trạng tăng giá vé trái quy định.
Trước đó, Cục đã yêu cầu các hãng chủ động kế hoạch khai thác và có phương án dự phòng bổ sung số lượng máy bay bị thiếu hụt do dừng bay (kế hoạch tiếp nhận tàu bay, thuê ướt máy bay trong các giai đoạn cao điểm hè, tính toán tối ưu kế hoạch khai thác động cơ đến hạn…). Ngoài ra, Cục Hàng không Việt Nam khuyến cáo các tổ chức, cá nhân nghiên cứu, lựa chọn các hình thức, phương tiện phù hợp với kế hoạch di chuyển và chủ động theo dõi thông tin về kế hoạch khai thác của các hãng hàng không để sớm đặt vé khi lựa chọn di chuyển bằng đường hàng không.