Công nghệ chạy đua cùng đại dịch

Không chỉ chú trọng đầu tư các ứng dụng công nghệ nhằm khoanh vùng và thiết lập bản đồ dịch tễ, nhiều quốc gia trên thế giới đang nỗ lực đa dạng hóa cũng như tối ưu hóa các biện pháp sàng lọc, nhằm phát hiện bệnh nhân dương tính SARS-CoV-2 một cách nhanh chóng và chuẩn xác nhất.

Công nghệ chạy đua cùng đại dịch

Có tới hai công ty khởi nghiệp đồng thời phát triển phương pháp sàng lọc thần tốc - xét nghiệm Covid-19 qua hơi thở, trong nỗ lực giúp Singapore mở cửa nền kinh tế đồng thời hạn chế tối đa khả năng lây bệnh. Silver Factory Technology (thuộc Đại học Công nghệ Nanyang) đã thử nghiệm thiết bị của mình tại sân bay Changi. Trong khi đó, Breathonix (thuộc Đại học Quốc gia Singapore) đã triển khai hệ thống mới tại các trạm kiểm soát biên giới với Malaysia. Đầu tháng 6 vừa qua, Bộ Y tế nước ta cũng đã tiếp nhận 30 máy xét nghiệm Covid-19, do Công ty Breathonix sản xuất (ảnh 1).

Theo đó, công nghệ dạng này dùng các ống ngậm một lần, bảo đảm không ai bị lây nhiễm chéo. Sau khi thổi vào thiết bị, máy sẽ phân tích các hợp chất hóa học của hơi thở trong chưa đầy một phút (xét nghiệm kháng nguyên thường mất tới 15 phút), qua đó xác định người dùng có nhiễm bệnh hay không với mức độ chính xác đạt hơn 90%. 

Một ứng dụng độc đáo hơn đã được bốn nhà nghiên cứu đến từ Đại học Stellenbosch (Nam Phi) công bố mới đây. Phát kiến của họ cho phép phân loại các cơn ho dương tính SARS-CoV-2 qua một phần mềm có thể cài đặt ngay trên điện thoại thông minh. Với dữ liệu được thu nhận từ các đối tượng trên khắp thế giới, các nhà khoa học đã nhận ra cơn ho dương tính thường ngắn hơn 15 đến 20% thời gian so những cơn ho lành tính. Hiện tại, các mẫu âm thanh vẫn liên tục được cập nhật thêm cho ứng dụng này. Dù không thể thay thế hoàn toàn xét nghiệm PCR (lấy mẫu dịch bằng tăm bông), nhưng với độ chính xác đạt tới hơn 90%, đây là phương thức sàng lọc không cần tiếp xúc, dễ áp dụng và tiết kiệm chi phí. Trong bối cảnh khối lượng công việc tại các trung tâm xét nghiệm ở Nam Phi thường xuyên quá tải (ảnh 2), công nghệ này giúp giảm bớt gánh nặng cho đội ngũ nhân viên y tế, cũng như hạn chế việc lây bệnh trong cộng đồng, thông qua tin nhắn khuyến cáo tự cách ly tại nhà với những người có biểu hiện ho do nhiễm bệnh. 

Công nghệ chạy đua cùng đại dịch -0 

Cũng trong nỗ lực của cả thế giới để ứng phó đại dịch, các nhà khoa học Nhật Bản đã tìm ra công nghệ giúp phát hiện hơn 100 biến thể SARS-CoV-2 nhanh chóng chỉ trong một lần xét nghiệm. Cụ thể, hỗn hợp thuốc thử và mẫu phân tích sẽ được đưa vào các đĩa kích thước 0,04 mm với bề mặt giống như mã vạch. Mỗi vạch khi phản ứng sẽ phát sáng nếu mẫu thử chứa các biến thể virus tương ứng. Đặc biệt, công nghệ này có thể xác định được cả những chủng nguy hiểm, có nguy cơ lây nhiễm cao như ở Anh, Nam Phi và Ấn Độ.