Triển khai hiệu quả Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả

Năm 2025 đánh dấu hơn nửa thời gian thực hiện Chương trình quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả giai đoạn 2019-2030 (VNEEP 3). Mục tiêu của Chính phủ đề ra là, đến năm 2030, các đơn vị triển khai các giải pháp quyết liệt nhằm tiết kiệm 7 đến 10% tổng năng lượng tiêu thụ toàn quốc.

Đoàn công tác của Tập đoàn Điện lực Việt Nam các đơn vị thành viên trong chuyến khảo sát, lắp đặt năng lượng mặt trời tại Trường Sa (tháng 4/2024).
Đoàn công tác của Tập đoàn Điện lực Việt Nam các đơn vị thành viên trong chuyến khảo sát, lắp đặt năng lượng mặt trời tại Trường Sa (tháng 4/2024).

Mục tiêu này không chỉ giúp giảm áp lực cung ứng điện, tiết giảm chi phí mà còn góp phần giảm phát thải khí nhà kính và bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia.

Nhiều hoạt động tiết kiệm năng lượng hiệu quả

Qua các khảo sát cho thấy, tiềm năng tiết kiệm năng lượng trong các hoạt động, lĩnh vực sản xuất, kinh doanh là rất lớn. Trong đó, công nghiệp (chiếm hơn 50% tổng tiêu thụ năng lượng) có thể đạt 20 đến 30%.

Cả nước hiện có hơn 3.000 cơ sở tiêu thụ hơn 80 tỷ kW/giờ/năm. Chỉ cần mỗi cơ sở giảm 2% lượng điện tiêu thụ thì có thể tiết kiệm khoảng 1,6 tỷ kW/giờ/năm, tương đương hơn 3.200 tỷ đồng.

Là đơn vị quản lý lưới điện phân phối từ 110kV trở xuống và kinh doanh bán điện trên các tỉnh, thành phố phía nam, giai đoạn 2023-2025, Tổng Công ty Điện lực miền nam đang phấn đấu giảm tối thiểu 2% điện thương phẩm mỗi năm.

truong-sa-1.jpg
Lãnh đạo Tập đoàn Điện lực Việt Nam và Tổng công ty Điện lực Miền nam khảo sát, kiểm tra các trạm tích điện trên đảo Đá Đông A vào tháng 4/2024.

Riêng năm 2024, đơn vị phối hợp các địa phương đã tiết kiệm hơn 2,2 tỷ kWh điện, tương đương 2,4% sản lượng điện thương phẩm, giúp giảm hàng triệu tấn CO₂ phát thải.

Đặc biệt, chương trình điều chỉnh phụ tải điện (DR) đã khuyến khích doanh nghiệp chuyển thời gian sử dụng điện sang giờ thấp điểm thu hút gần 5.000 doanh nghiệp lớn tham gia, góp phần giảm công suất đỉnh và ổn định hệ thống điện.

Theo Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công (Bộ Công thương), trên cơ sở triển khai Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả được ban hành năm 2010, Bộ đã chủ động hoàn thiện hành lang pháp lý với 2 nghị định, 16 thông tư, 2 quy chuẩn kỹ thuật và hơn 50 bộ tiêu chuẩn.

Cũng trong khoảng thời gian này, Bộ cũng hỗ trợ hàng nghìn doanh nghiệp cải tiến công nghệ, kiểm toán năng lượng và áp dụng giải pháp tiết kiệm điện, nhất là các ngành, lĩnh vực tiêu thụ nhiều năng lượng như xi-măng, thép, dệt may,…

anh-5.jpg
Công nhân ngành điện thực hiện vệ sinh thiết bị trên lưới điện.

Song song đó là công tác phát triển thị trường thiết bị hiệu suất cao, thúc đẩy dán nhãn năng lượng rộng rãi cho các dòng sản phẩm, góp phần hình thành thói quen tiêu dùng xanh trong xã hội.

Ngoài ra, các chương trình, chiến dịch truyền thông như: “Giờ Trái đất”, “Gia đình tiết kiệm điện”, “Dán nhãn năng lượng cho thiết bị và phương tiện tiêu thụ năng lượng” cũng được triển khai thường niên, lâu dài đã tạo hiệu ứng lan tỏa trong cộng đồng.

Cả nước có hơn 9.500 hộ dân lắp đặt điện mặt trời áp mái, 1.200 doanh nghiệp thực hiện kiểm toán năng lượng và hơn 5.000 kiểm toán viên, người quản lý năng lượng được cấp chứng chỉ.

Chương trình dán nhãn năng lượng mang lại kết quả ấn tượng: hơn 20.000 sản phẩm đạt nhãn hiệu suất cao, 45 triệu bóng đèn sợi đốt bị loại bỏ, giúp tiết kiệm khoảng 100 triệu kWh điện mỗi năm, tương đương công suất một nhà máy nhiệt điện 300MW.

2-1.jpg
Người dân thành phố tham gia các hoạt động chung tay bảo vệ môi trường và tiết kiệm năng lượng trong chương trình Giờ Trái đất 2025.

Giai đoạn 2011-2015 và giai đoạn 2016-2020, cả nước tiết kiệm được khoảng 5,65% tổng tiêu thụ năng lượng quốc gia, góp phần giảm hàng triệu tấn khí nhà kính. Từ năm 2020 đến nay, mục tiêu tiết giảm ít nhất 2% tổng sản lượng điện thương phẩm mỗi năm tiếp tục được duy trì.

Bà Đỗ Thị Minh Trâm, Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công cho biết: “Trong bối cảnh Việt Nam đẩy mạnh tăng trưởng xanh và thực hiện cam kết tại Hội nghị thượng đỉnh về biến đổi khí hậu của Liên hợp quốc năm 2021 (COP26), việc phát triển năng lượng tái tạo và sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả là vấn đề quan trọng và cấp bách”.

Thay đổi tư duy để đột phá

Nghị quyết số 55-NQ/TW, ngày 11/2/2020 của Bộ Chính trị về định hướng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia của Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045 và Quy hoạch điện VIII điều chỉnh đặt mục tiêu đến năm 2030, Việt Nam cần khoảng 150.000MW công suất nguồn điện (gần gấp đôi hiện nay) nhằm đáp ứng tăng trưởng GDP 8%/năm.

20240116-truong-nguyen-dinh-chieu-phong-tttt-20.jpg
Học sinh trải nghiệm đạp xe để tạo ra nguồn năng lượng trong phòng thí nghiệm.

Tuy nhiên, giai đoạn 2021-2024, cung ứng năng lượng gặp nhiều khó khăn do thiên tai, biến đổi khí hậu, giá năng lượng tăng cao và chậm tiến độ đầu tư hạ tầng. Trong khi đó, nhu cầu sử dụng điện tăng vẫn tăng trung bình 8 đến 10%/năm nhưng nhiều nhà máy vẫn sử dụng công nghệ cũ, tiêu tốn năng lượng.

Thực tế này cho thấy, tiết kiệm và sử dụng năng lượng hiệu quả chính là giải pháp trọng yếu cần được doanh nghiệp, người dân đồng hành, chung tay hành động.

Ông Nguyễn Đình Hiệp, Chủ tịch Hội Khoa học và Công nghệ sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả cho biết, trong khi nhiều quốc gia đã phát triển thành công mô hình doanh nghiệp dịch vụ năng lượng (ESCO) với cơ chế “chia sẻ lợi ích” giúp khu vực tư nhân mạnh dạn đầu tư vào giải pháp tiết kiệm năng lượng thì ở Việt Nam, khung pháp lý và chính sách hỗ trợ còn thiếu đồng bộ nên thị trường năng lượng hiệu quả chưa hình thành đúng nghĩa.

z6583179069222-63b35d4fdf80ea4c5a8bed5b6f4a71c8.jpg
Các em học sinh tham gia một tiết học ngoại khóa về các giải pháp tiết kiệm điện.

Từ nhận định đó, ông Nguyễn Đình Hiệp đề xuất, cần có cơ chế tài chính đột phá, tín dụng ưu đãi và quỹ hỗ trợ riêng để khuyến khích doanh nghiệp đầu tư.

Luật sửa đổi, bổ sung Luật Sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả ngày 18/6/2025 (có hiệu lực từ 1/1/2026) có điểm mới đáng chú ý là việc thành lập Quỹ sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả, quỹ tài chính ngoài ngân sách nhằm hỗ trợ các dự án đầu tư, huy động vốn xã hội hóa, mở rộng phạm vi dán nhãn năng lượng, tăng cường trách nhiệm của chính quyền địa phương và đơn giản hóa thủ tục hành chính.

Để các chính sách được triển khai thực chất, Luật cần hướng tới phát triển thị trường năng lượng hiệu quả lấy doanh nghiệp làm trung tâm, thúc đẩy hợp tác công-tư và gắn với mục tiêu giảm phát thải khí nhà kính đến năm 2045.

Các chuyên gia cũng cho rằng, Quốc hội thông qua Luật này là dấu mốc hoàn thiện khung pháp lý, thúc đẩy công nghệ xanh và quản lý nhu cầu điện hiệu quả hơn.

dsc01338.jpg
Đại diện các đơn vị, doanh nghiệp cùng tham gia chương trình tắt đèn trong chiến dịch Giờ Trái đất 2025.

Luật đã mở rộng phạm vi điều chỉnh sang lĩnh vực xây dựng, vật liệu và công trình xanh là phù hợp xu hướng phát triển đô thị bền vững, giảm phát thải khí nhà kính.

Thay đổi này cũng cho thấy một sự thay đổi về tư duy, từ khuyến khích tự nguyện sang điều hành bằng thể chế và trách nhiệm. Đây chính là nền tảng để Việt Nam hướng tới một nền kinh tế năng lượng xanh, hiệu quả và phát thải thấp.

Bộ Công thương kỳ vọng rằng, với sự đồng hành của các bộ, ngành, doanh nghiệp và người dân, phong trào sử dụng năng lượng tiết kiệm năng lượng sẽ được lan toả mạnh mẽ hơn nữa, góp phần bảo đảm an ninh năng lượng quốc gia bền vững, cũng như thực hiện các cam kết quốc tế, tự tin bước vào giai đoạn phát triển mới của dân tộc.

Có thể bạn quan tâm

Đơn vị thi công tập trung máy móc nhân lực thi công đường động lực đoạn nối với quốc lộ 12 qua địa bàn bản Che Phai, phường Điện Biên Phủ.

Các dự án trọng điểm ở Điện Biên tăng tốc về đích

Chỉ còn hơn một tháng đến hạn cuối phải hoàn thành toàn bộ dự án trọng điểm tại tỉnh Điện Biên, những ngày này, cả hệ thống chính trị ở 4 phường, xã đang quyết liệt vào cuộc "gỡ" vướng mặt bằng; các đơn vị thi công thì huy động tổng lực nhân công, máy móc tăng tốc về đích...

Đến với Trường Mầm non và Tiểu học Tong Chiêng (thuộc Trường Tiểu học và Trung học cơ sở Chiềng Sung), xã Mai Sơn, tỉnh Sơn La.

Du lịch từ thiện - Hành trình kết nối trái tim

Trong những năm gần đây, mô hình du lịch kết hợp hoạt động thiện nguyện ngày càng được nhiều du khách hưởng ứng. Không chỉ khám phá cảnh đẹp, tìm hiểu văn hóa, mà mỗi chuyến đi còn mang theo những món quà và sẻ chia đến với học sinh, người dân vùng sâu, vùng xa, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi.

Nhiều trường học ở Thành phố Hồ Chí Minh tổ chức các hoạt động trải nghiệm cho học sinh trong giờ ra chơi.

Mô hình trường học không điện thoại ở Thành phố Hồ Chí Minh

Trong thời đại số, điện thoại thông minh đã trở thành công cụ không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày. Tuy nhiên, việc sử dụng điện thoại trong môi trường học đường lại mang đến nhiều thách thức, như làm phân tâm học sinh, ảnh hưởng đến chất lượng học tập, thậm chí dẫn đến các vấn đề về sức khỏe tâm lý do lạm dụng mạng xã hội.

Cổng phía nam Thành nhà Hồ.

Về với di sản xứ Thanh

Là một trong năm di sản văn hóa thế giới của Việt Nam với kiến trúc đá độc nhất vô nhị Đông Nam Á và mang dáng dấp uy nghi của một kinh đô xưa, thế nhưng Thành nhà Hồ (nằm ở xã Vĩnh Long, Vĩnh Tiến, tỉnh Thanh Hóa) vẫn lặng lẽ, thâm trầm chìm trong dáng vẻ cô tịch như một bản hùng ca chưa có người đàn đúng điệu.

Các em học sinh nghèo, hiếu học ở xã Đắk Ơ và xã Bù Gia Mập được tặng xe đạp tiếp sức đến trường.

Nhiều hoạt động thiện nguyện hướng về vùng biên

Trong những ngày gần đây, nhiều hoạt động thiện nguyện đã diễn ra trên tuyến biên giới tỉnh Đồng Nai. Thông qua các hoạt động này đã góp phần chăm lo đời sống vật chất, tinh thần cho đồng bào nghèo trong giai đoạn đói giáp hạt, cũng như giúp những đối tượng yếu thế vượt khó khăn.

Nhiều giống hoa hồng mới được lai tạo từ hoa hồng lửa của Làng hoa Sa Đéc được Viện Cây ăn quả miền nam giới thiệu tại hội thảo “Giới thiệu giống hoa hồng mới và quy trình kỹ thuật”.

Hành trình "hồi sinh" giống hoa hồng lửa Sa Đéc

Thương hiệu hoa hồng lửa đã gắn liền với Làng hoa Sa Đéc, tỉnh Đồng Tháp. Sau nhiều năm canh tác, giống hoa “biểu tượng của làng hoa” này đứng trước nguy cơ mai một do thoái hóa. Trước thực trạng đó, tỉnh đã chủ động phối hợp với các nhà khoa học, khởi động hành trình “giữ lửa” bản sắc làng hoa bằng công nghệ tiên tiến.

Công nhân ngành điện Thành phố Hồ Chí Minh tuyên truyền các biện pháp sử dụng điện an toàn cho người dân.

Cảnh báo các nguy cơ tai nạn điện tại các khu vực ngập nước

Ngày 8/11 vừa qua, tại địa bàn Thành phố Hồ Chí Minh lại vừa có thêm một vụ tai nạn chết người liên quan đến điện giật xảy ra tại khu vực ngập nước khiến người dân không khỏi bất an. Từ thực tế này, các cơ quan chức năng, đơn vị quản lý cần tiếp tục có các giải pháp hướng dẫn, cảnh báo, phòng ngừa hiệu quả hơn nữa.

Các nghệ sĩ tham gia khối văn hóa-thể thao diễu hành kỷ niệm 80 năm Cách mạng Tháng Tám thành công và Quốc khánh 2/9. (Ảnh: nhandan.vn)

Văn hóa soi đường: Nâng cao quyền thụ hưởng văn hóa của nhân dân

Với sứ mệnh phụng sự nhân dân, hơn 80 năm qua, ngành văn hóa Việt Nam đã đạt nhiều thành tựu to lớn trong bảo đảm và nâng cao quyền thụ hưởng văn hóa của nhân dân. Những kết quả đó khẳng định vị thế của văn hóa là nền tảng tinh thần, là mục tiêu, động lực và sức mạnh nội sinh quan trọng thúc đẩy phát triển bền vững đất nước.

Quang cảnh mua bán cá tại chợ ma.

Đêm "chợ ma" mùa nước nổi

Những ngày này, “chợ ma” hay được gọi là chợ đêm Tha La phường Vĩnh Tế, tỉnh An Giang hoạt động náo nhiệt. Tuy là chợ “chồm hổm”, diện tích chưa được 500m2 nhưng nổi tiếng là nơi bán cá đồng, cá sông lớn nhất tỉnh trong mùa nước nổi.

Chuyên gia và lãnh đạo thành phố Cần Thơ tham quan mô hình trồng hành tím tại phường Vĩnh Châu.

Sản xuất hữu cơ, hướng đi mới cho người nông dân Cần Thơ

Mặc dù được xác định là ngành kinh tế chủ lực của thành phố Cần Thơ, nhưng cũng như nhiều địa phương trong khu vực, sản xuất nông nghiệp nơi đây đang đối mặt với nhiều thách thức, đặc biệt là hàng rào kỹ thuật đối với nông sản nhập khẩu và yêu cầu ngày càng khắt khe về tiêu chuẩn nông nghiệp hữu cơ.