Đây là một khái niệm có nội hàm phong phú, thể hiện ý chí và khát vọng về sự phát triển toàn diện của đất nước. Khái niệm này gói trọn các mục tiêu và giá trị cốt lõi trong hành trình phát triển của Việt Nam, bao gồm các lĩnh vực từ kinh tế, xã hội, văn hóa, an ninh-quốc phòng cho đến bảo vệ môi trường và vị thế quốc tế. Dựa theo khung của khái niệm, chúng ta có thể chỉ ra một số nội hàm như sau.
Đầu tiên là phát triển kinh tế bền vững và đổi mới sáng tạo. Đây không chỉ là sự gia tăng về quy mô của nền kinh tế, mà còn nâng cao chất lượng và tính bền vững của nó. Việt Nam sẽ chuyển đổi từ một nền kinh tế dựa vào tài nguyên và lao động giá rẻ sang nền kinh tế tri thức và công nghệ cao; quyết tâm theo đuổi một mô hình phát triển đột phá và tự chủ hơn. Với sự bền vững làm nền tảng, Việt Nam có thể bảo đảm việc tăng trưởng kinh tế không làm tổn hại đến thế hệ mai sau, từ đó tăng cường sức cạnh tranh và khả năng ứng phó với các biến động toàn cầu.
Thứ hai là xây dựng xã hội công bằng và thịnh vượng, để đảm bảo mọi người dân đều có cơ hội tiếp cận các dịch vụ y tế, giáo dục và phúc lợi xã hội cơ bản, đồng thời giảm bớt khoảng cách thu nhập giữa các tầng lớp xã hội. Đây là yếu tố then chốt để giữ vững tính ổn định và đoàn kết trong xã hội. Mục tiêu phát triển kinh tế phải đi đôi với an sinh xã hội, giúp người dân yên tâm, tin tưởng và gắn bó với đất nước. Việc chú trọng đến công bằng không chỉ mang lại sự hài hòa trong đời sống cộng đồng, mà còn giúp Việt Nam xây dựng hình ảnh một quốc gia văn minh và phát triển.
Thứ ba là giữ gìn và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc. Bảo vệ và phát triển bản sắc văn hóa là lưu giữ di sản và khai thác các giá trị văn hóa truyền thống để phát triển và hội nhập. Đây là một nội hàm có giá trị bền vững, giúp Việt Nam có được “hồn cốt” và sự khác biệt trên trường quốc tế. Bản sắc văn hóa là di sản tinh thần, là động lực nội sinh mạnh mẽ trong quá trình phát triển. Giữ gìn văn hóa là giữ gìn sức mạnh tiềm ẩn ấy, giúp quốc gia vượt qua các khó khăn và củng cố sự gắn kết cộng đồng dân tộc. Hơn nữa, văn hóa cũng là công cụ ngoại giao, đưa đến với thế giới hình ảnh một Việt Nam thân thiện, nhưng kiên cường.
Thứ tư là quốc phòng, an ninh hùng mạnh. Một nền quốc phòng và an ninh vững mạnh là không thể thiếu để bảo vệ Tổ quốc và giữ gìn môi trường hòa bình, ổn định, là nền tảng cho sự phát triển thịnh vượng. Việt Nam cần xây dựng lực lượng quân đội hiện đại, an ninh quốc gia vững chắc để sẵn sàng ứng phó với các mối đe dọa truyền thống và phi truyền thống. Không có sự ổn định và an ninh, mọi nỗ lực phát triển sẽ gặp phải những rủi ro khó lường. Nội hàm này còn giúp Việt Nam tự tin hơn trong hội nhập quốc tế, đồng thời khẳng định quyền chủ quyền và sự độc lập trong đối ngoại.
Thứ năm là tăng cường vai trò quốc tế của Việt Nam. Việt Nam chủ động, tích cực tham gia các tổ chức và hoạt động quốc tế, là đối tác tin cậy và có trách nhiệm với cộng đồng toàn cầu. Mục tiêu là nâng cao vị thế, vai trò của Việt Nam trong việc góp phần giải quyết các vấn đề của khu vực và toàn cầu như biến đổi khí hậu, phát triển bền vững, an ninh và hòa bình. Việt Nam là quốc gia có vị thế chiến lược trong khu vực, mở rộng ảnh hưởng quốc tế là bước đi tất yếu để duy trì và phát huy vị thế đó.
Thứ sáu là phát triển bền vững và bảo vệ môi trường. Định hướng của Việt Nam là xây dựng nền kinh tế xanh, sử dụng tài nguyên tiết kiệm, sử dụng năng lượng tái tạo, hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng không (Net-zero) vào năm 2050. Việc đặt trọng tâm vào phát triển bền vững và bảo vệ môi trường cho thấy tầm nhìn dài hạn trong kỷ nguyên vươn mình. Sự bền vững không chỉ là yêu cầu nội tại của phát triển, mà còn là trách nhiệm với cộng đồng quốc tế. Một nền kinh tế xanh sẽ giúp Việt Nam giải quyết hiệu quả các vấn đề về môi trường, đồng thời mở ra cơ hội để trở thành quốc gia tiên phong trong khu vực về phát triển bền vững.
Tóm lại, các nội hàm của khái niệm “kỷ nguyên vươn mình” bao quát nhiều lĩnh vực, tạo nên một chiến lược phát triển toàn diện và bền vững, khơi dậy khát vọng vươn lên mạnh mẽ của dân tộc. Việc hiện thực hóa những nội hàm này sẽ đưa Việt Nam tiến gần hơn đến giấc mơ trở thành một quốc gia thịnh vượng, hùng cường trên toàn cầu.