Mối đe dọa từ “sói đơn độc”

Hai vụ tấn công bằng dao xảy ra ở nơi công cộng trong vòng ít ngày đã làm chấn động Australia. Giới chức nước này xác định mối đe dọa khủng bố lớn nhất hiện nay là những kẻ tấn công theo hình thức “sói đơn độc”, thực hiện các hành động khủng bố một mình và nhằm vào nơi đông người.
0:00 / 0:00
0:00
Cảnh sát điều tra hiện trường vụ tấn công. Ảnh: ABC NEWS
Cảnh sát điều tra hiện trường vụ tấn công. Ảnh: ABC NEWS

Cảnh sát Australia ngày 16/4 cho hay, vụ tấn công bằng dao tại một nhà thờ ở ngoại ô thành phố Sydney là hành động khủng bố có động cơ tôn giáo. Nghi phạm trong vụ việc là một thiếu niên 16 tuổi, đã bị bắt giữ. Cơ quan tình báo cho rằng thiếu niên này đã tự mình hành động và khẳng định tiếp tục điều tra để xem xét mọi tình tiết liên quan. Vụ việc xảy ra vào chiều tối 15/4 (giờ địa phương), là vụ đâm dao thứ hai xảy ra ở Australia trong vòng chưa đầy một tuần.

Trước đó, ngày 13/4, một đối tượng cầm dao tấn công trong trung tâm mua sắm Westfiled Bondi Junction ở bang New South Wales, phía đông thành phố Sydney. Vụ việc xảy ra vào ngày cuối tuần và ở nơi tập trung đông người, khiến sáu người thiệt mạng và nhiều người khác bị thương. Theo ABC News, đối tượng được xác định là Joel Cauchi (40 tuổi) có tiền sử bệnh tâm thần, bị cảnh sát bắn hạ tại hiện trường. Hồ sơ của cảnh sát cho thấy đối tượng đến từ thành phố Brisbane, cách Sydney hơn 900 km và có trình độ đại học. Cảnh sát nhận diện đối tượng dựa trên hình xăm trên cánh tay phải. Người này được cho là đã đến Sydney khoảng một tháng trước.

Đến nay, chính quyền bang New South Wales không phân loại vụ tiến công hôm 13/4 là hành động khủng bố, lưu ý đến vấn đề sức khỏe tâm thần của nghi phạm. Tuy nhiên, giới chức an ninh ở “đất nước chuột túi” đang lo ngại trước những hành động bạo lực “do một cá nhân, một tác nhân đơn độc hoặc một nhóm nhỏ thực hiện”. “Những kiểu tấn công này rất khó phát hiện và có thể xảy ra dù rất ít hoặc gần như không có cảnh báo sớm nào”, thông cáo của cơ quan an ninh cho biết.

Sau hai vụ việc, Trung tâm Nghiên cứu khủng bố Australia cũng nêu bật quan ngại trước tình trạng những người trẻ, đặc biệt là ở tuổi thiếu niên, có thể dễ bị ảnh hưởng từ những nguồn thông tin “đen” trên internet. Cơ quan này nhấn mạnh rằng ngay cả cha mẹ cũng có thể không nhận ra nguy cơ này, cảnh báo việc những người trẻ tuổi bị cực đoan hóa đang là vấn đề lớn đối với tình hình an ninh trong nước.

Phó GS Emily Corner, nhà phân tích an ninh thuộc Đại học Quốc gia Australia nhấn mạnh rằng, hai vụ tấn công bằng dao vừa qua có thể khiến chính quyền phải đánh giá lại mức độ khủng bố ở Australia. “Địa điểm có khả năng xảy ra tấn công đều là nơi đông người trong một thành phố lớn, đó là những địa điểm công cộng bao gồm trung tâm mua sắm, trung tâm giao thông hoặc các địa chỉ dễ tiếp cận khác. Những cuộc tấn công này thường thực hiện bằng dao hoặc ô-tô thay vì thiết bị nổ, diễn ra ở không gian công cộng và thường liên quan đến kẻ phạm tội hành động độc lập, còn được gọi là “sói đơn độc”, bà Corner cảnh báo.

Nhà nghiên cứu an ninh nói trên cũng cho rằng, những kẻ phạm tội có thể được những đối tượng khác hỗ trợ hoặc bị tác động tâm lý để thực hiện các vụ tấn công. “Nghiên cứu cho thấy tội phạm khủng bố thường kết nối với những kẻ khủng bố khác thông qua các nhóm chat hoặc nói chuyện trên mạng xã hội”, bà Corner giải thích thêm. Bà cũng nhắc lại vụ việc hồi cuối năm 2014, khi một tay súng đã bắt giữ 17 khách hàng và nhân viên quán cà-phê, gây ra vụ khủng hoảng con tin nghiêm trọng ở Sydney. Tay súng dù được xác định là “sói đơn độc”, song sau đó cảnh sát đã tổ chức những đợt điều tra và bắt giữ thêm nhiều nghi phạm có liên quan với cáo buộc lan truyền tư tưởng cực đoan.