1 Tổng thống Mexico sắp mãn nhiệm Andres Manuel Lopez Obrador ca ngợi việc bà Claudia Sheinbaum của Đảng Phong trào tái thiết quốc gia (Morena) cầm quyền vừa được bầu làm nữ tổng thống đầu tiên của Mexico là sự kiện mang tính lịch sử của quốc gia Mỹ Latin này. Đây không chỉ là cuộc tổng tuyển cử có quy mô lớn nhất trong lịch sử Mexico, mà còn là cuộc tuyển cử trong đó người thắng cuộc nhận được tỷ lệ ủng hộ cao nhất trong vòng hơn 200 năm qua.
Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro cũng nhận định: Chiến thắng của bà Claudia Sheinbaum “báo hiệu xu hướng tiến bộ của cánh tả, và là bước tiến của các lực lượng kỳ vọng vào tương lai ở Mỹ Latin và Caribbe. Đó là một chiến thắng vĩ đại trước cánh hữu”. Ông Maduro cho rằng thắng lợi áp đảo của bà Sheinbaum thể hiện sức mạnh của lực lượng cánh tả ở Mexico.
2 Bên lề Đối thoại Shangri-La lần thứ 21 diễn ra tại Singapore, thông báo của Bộ Quốc phòng Hàn Quốc cho biết: Bộ trưởng Shin Won-sik cùng những người đồng cấp Lloyd Austin (Mỹ) và Minoru Kihara (Nhật Bản) nhất trí sẽ khởi động cuộc tập trận ba bên mang tên “Freedom Edge” vào mùa hè này. Cuộc tập trận này sẽ diễn ra trên nhiều lĩnh vực khác nhau, gồm phòng không, hàng hải, chống tàu ngầm và những mối đe dọa dưới nước cũng như tập trận không gian mạng.
Mặc dù ba nước đã từng tiến hành các cuộc tập trận chung trên biển và trên không, song “Freedom Edge” sẽ đánh dấu cuộc tập trận chung đầu tiên giữa ba nước với quy mô mở rộng như vậy. Tại hội nghị thượng đỉnh ba bên ở Trại David (Mỹ) hồi tháng 8/2023, Tổng thống Hàn Quốc Yoon Suk Yeol, Tổng thống Mỹ Joe Biden và Thủ tướng Nhật Bản Fumio Kishida đã nhất trí sẽ tiến hành tập trận ba bên với một tên riêng biệt, trên cơ sở thường niên và triển khai trên nhiều lĩnh vực khác nhau, nhằm bảo đảm hòa bình và ổn định ở khu vực.
3 Một nhóm nghiên cứu tại Đại học Điện tử viễn thông Nhật Bản đã phát triển thành công “robot ăn được” đầu tiên trên thế giới, mở ra tiềm năng cho những trải nghiệm ẩm thực mới mẻ. Một chiếc kẹo dẻo hình chữ nhật mầu vàng dài 7 cm, lắc lư từ bên này sang bên kia, vẫy cánh tay bằng gelatine chào thân thiện. Toàn bộ phần thân của chiếc kẹo nằm trong một chiếc cốc. Đặc biệt chiếc kẹo còn có thể nói: “Xin chào. Tôi mong muốn được nói chuyện với bạn hôm nay”.
Đội ngũ nghiên cứu, dưới sự dẫn dắt của Phó Giáo sư ngành robot Yoshihiro Nakata thuộc Đại học Điện tử viễn thông của Nhật Bản, cho biết: Ý tưởng này được lấy cảm hứng từ Anpanman, nhân vật truyện tranh siêu anh hùng nổi tiếng của Nhật Bản, có hình dạng bánh nhân đậu đỏ. Bên cạnh đó, chiếc kẹo robot này còn được lấy cảm hứng từ phong tục ẩm thực truyền thống “odorigui” (ăn hải sản tươi sống) của Nhật Bản. Phó Giáo sư Nakata tin tưởng: “Robot ăn được” có thể được ứng dụng nhiều trong tương lai, giúp hỗ trợ điều trị cho những bệnh nhân có vấn đề về ăn uống.
 |
Lũ lụt nghiêm trọng tại bang Vermont. |
4 Vermont đã trở thành bang đầu tiên của Mỹ ban hành luật yêu cầu các công ty nhiên liệu hóa thạch phải trả một phần chi phí thiệt hại do biến đổi khí hậu gây ra. Động thái này diễn ra sau khi Vermont trải qua lũ lụt nghiêm trọng trong mùa hè, và hứng chịu thiệt hại do các hiện tượng thời tiết khắc nghiệt khác. Theo luật mới, ngày 15/1/2026, người đứng đầu cơ quan tài chính bang Vermont sẽ trình báo cáo về tổng thiệt hại mà người dân bang Vermont và địa phương này phải chịu do lượng phát thải khí nhà kính trong giai đoạn 1995-2024 gây ra.
Đây là mô hình buộc bên gây ô nhiễm phải bù đắp thiệt hại. Nó sẽ nhắm vào các công ty tham gia hoạt động thương mại hoặc kinh doanh khai thác nhiên liệu hóa thạch - quá trình tạo ra hơn một tỷ tấn khí thải nhà kính trong giai đoạn này. Nhà chức trách sẽ sử dụng số tiền này để nâng cấp hệ thống thoát nước, nâng cấp hạ tầng giao thông, di dời, cải tạo các nhà máy xử lý nước thải... Tuy nhiên, Viện Dầu mỏ Mỹ lo ngại: Việc áp dụng hồi tố các chi phí và khoản nợ, đối với những hoạt động trước đây vốn là hợp pháp, sẽ vi phạm quyền bảo vệ bình đẳng và thủ tục tố tụng.
