Chặng đua nước rút

Ngày 2/6 tới, dự kiến hơn 120 triệu người dân Mexico tiến hành bỏ phiếu để bầu ra Tổng thống nhiệm kỳ mới. Giới phân tích nhận định, nhiều khả năng quốc gia Bắc Mỹ này sẽ lần đầu có nữ Tổng thống, khi hai ứng cử viên có tỷ lệ ủng hộ cao nhất đều thuộc "phái đẹp".
0:00 / 0:00
0:00
Hai ứng cử viên Claudia Sheinbaum (trái) và Xochitl Galvez. Ảnh: CNN
Hai ứng cử viên Claudia Sheinbaum (trái) và Xochitl Galvez. Ảnh: CNN

Cuộc đua vào vị trí người đứng đầu Mexico đang bước vào những ngày cuối cùng. Theo kết quả khảo sát, bà Claudia Sheinbaum (62 tuổi), ứng cử viên của đảng cầm quyền Mexico Morena nhận được 55% tỷ lệ ủng hộ từ các cử tri. Trong khi đó, nữ Thượng nghị sĩ đối lập Xochitl Galvez (61 tuổi) giành được 33% tỷ lệ ủng hộ. Ứng cử viên Tổng thống nam giới duy nhất là ông Jorge Alvarez Maynez (38 tuổi) đang bị tụt lại với khoảng cách rất xa, khi chỉ được 12% số cử tri ủng hộ.

Bên cạnh việc bỏ phiếu bầu tân Tổng thống, cuộc bầu cử tới sẽ cho phép cử tri quyết định hơn 20.700 vị trí ở cấp liên bang và địa phương, các nghị sĩ với tổng số 500 ghế tại Hạ viện và 128 ghế tại Thượng viện. Hiện, gần 100 triệu cử tri đã đăng ký đi bầu cử. Số người tham gia cuộc bầu cử năm nay dự kiến tăng khoảng 11 triệu cử tri so cuộc bầu cử Tổng thống năm 2018.

Mexico là một trong những quốc gia có cộng đồng người hải ngoại lớn nhất thế giới, với hơn 11 triệu người. Tuy nhiên, những cử tri đã đăng ký ở bên ngoài đất nước vẫn có thể bỏ phiếu trực tuyến qua đường bưu điện hoặc trực tiếp tại lãnh sự quán Mexico. Những người khuyết tật hoặc hạn chế về thể chất cũng được phép bỏ phiếu sớm từ ngày 6 đến 20/5.

Theo Al-Jazeera, sự nổi tiếng của bà Sheinbaum phần lớn nhờ vào sự hỗ trợ từ Tổng thống đương nhiệm Andres Manuel Lopez Obrador. Ông Obrador có tỷ lệ ủng hộ rất cao, luôn ở mức từ 60%-80%, nhưng ông chỉ được phép giữ ghế Tổng thống một nhiệm kỳ theo quy định của Hiến pháp Mexico. Bà Sheinbaum cũng gây được thiện cảm với cử tri khi cam kết thực hiện hàng loạt chiến dịch, chính sách trong các vấn đề được người dân quan tâm như an ninh, các chương trình xã hội và chống tham nhũng.

Trong quá trình tranh cử, bà cho biết, nếu đắc cử sẽ tiếp tục thực hiện chiến lược triệt phá tội phạm từ gốc rễ của ông Obrador, đó là chiến lược "Trao nhau cái ôm thay vì những viên đạn". Bên cạnh việc trấn áp tội phạm, nữ chính trị gia cũng hứa sẽ tiếp tục các chính sách của người tiền nhiệm trong việc mở rộng những chương trình xã hội và hỗ trợ các dự án cơ sở hạ tầng lớn như Maya - một tuyến đường sắt gây tranh cãi xuyên qua bán đảo Yucatan.

Trái ngược với bà Sheinbaum, bà Galvez hứa hẹn sẽ dập tắt bạo lực và tham nhũng bằng “bàn tay cứng rắn”. Bà lên tiếng chỉ trích chính sách giải quyết tội phạm bằng giải pháp "nhẹ tay" của Tổng thống Obrador. Bà cho biết sẽ bắt đầu đẩy lùi xu hướng bạo lực dựa vào lực lượng quân đội để bảo đảm an ninh công cộng.

Tân Tổng thống Mexico sẽ đối mặt loạt thách thức như kiểm soát làn sóng di cư, củng cố mối quan hệ với Mỹ và giải quyết nạn tội phạm băng đảng vốn khiến hơn 450.000 người chết, hàng chục nghìn người mất tích từ năm 2006. Trong quá trình diễn ra các cuộc tranh cử từ tháng 9 năm ngoái, khoảng 34 ứng cử viên cho các vị trí quan chức địa phương ở Mexico đã bị sát hại. Mới tháng trước, hai ứng cử viên thị trưởng được phát hiện đã chết ở bang Tamaulipas, phía bắc Mexico. Tiếp đó, ngày 17/5, các tay súng ở bang phía nam Chiapas đã sát hại 6 người tại một cuộc mít-tinh chính trị, trong đó có một ứng cử viên thị trưởng khác.

Các quan chức đã đổ lỗi cho những băng đảng ma túy và tội phạm có tổ chức gây ra các vụ giết người, trong khi nhiều cuộc điều tra của Tổng thống Obrador cho thấy tình trạng quan chức, cảnh sát "chống lưng" cho tội phạm là không hiếm.

Theo giới chuyên gia chính trị, trong cuộc bầu cử tới , khả năng Mexico lần đầu trong lịch sử có nữ Tổng thống là rất cao. "Đây sẽ là sự thay đổi lớn. Một nữ Tổng thống sẽ truyền cảm hứng cho phụ nữ Mexico trong mọi lĩnh vực từ kinh tế, chính trị, xã hội đến văn hóa", Giáo sư Guadalupe Correa-Cabrera tại Trường đại học George Mason (Mỹ) nhận định.