Theo AFP, quận Lamwo nằm ở vùng khí hậu khắc nghiệt của Uganda, có tỷ lệ nghèo gần 54% và hay xảy ra xung đột giữa các nhóm sắc tộc. Chị Winnie Labol (37 tuổi) là mẹ của 7 đứa con, con nhỏ nhất mới một tháng rưỡi tuổi, tên là James Ogonya. Ogonya sinh ra đã bị dị tật ở chân và phải điều trị y tế. Song, Labol lại không có việc làm và khoản thu nhập cố định nào, khiến cuộc sống của 7 đứa nhỏ càng thêm khốn khó. Đầu năm nay, Labol đã được hướng dẫn đăng ký cho hai trong số những con nhỏ của chị tham gia chương trình EmpowerU do Quỹ Nhi đồng LHQ (UNICEF) và Chính phủ Uganda tài trợ.
Chương trình an sinh xã hội này đã hỗ trợ tài chính cho gia đình Labol bằng cách chuyển trợ cấp trong 6 tháng, giúp người phụ nữ này chi trả cho các dịch vụ y tế, giáo dục và dinh dưỡng cho hai con nhỏ nhất. Với khoản tiền được trao, cô và chồng bắt tay vào mua một số gia súc, gia cầm như dê, gà và sửa sang cửa hàng nhỏ để kinh doanh đồ uống tự nấu.
Theo một báo cáo của Tổ chức Lao động quốc tế (ILO) và UNICEF, an sinh xã hội giúp giảm thiểu tình trạng gia đình rơi vào cảnh nghèo và dễ bị tổn thương, từ đó giảm bất bình đẳng đối với trẻ em. Tuy nhiên, nghiên cứu cũng cho thấy có quá ít tiến bộ đạt được trong việc bảo đảm mọi trẻ em đều được hưởng các chế độ an sinh xã hội. Số liệu của UNICEF chỉ ra, khoảng 73,6% số trẻ em, tương đương 1,5 tỷ trẻ em trong độ tuổi từ 0 đến 14 trên toàn thế giới không được hưởng trợ cấp gia đình hay trợ cấp bằng tiền mặt. Bởi vậy, UNICEF đang hướng mục tiêu thu hẹp và nhanh chóng xóa bỏ khoảng trống lớn này.
Điểm khác biệt là EmpowerU sẽ hỗ trợ tài chính không phải cho người lớn, mà dựa trên đánh giá tình trạng của trẻ em có được nhận đủ điều kiện chăm sóc cơ bản ở gia đình hay không. Chương trình của UNICEF cũng đề cao vai trò của việc giáo dục kiến thức tài chính, bao gồm quản lý chi tiêu tiết kiệm và kỹ năng kinh doanh. Nhờ vậy, việc cấp vốn an sinh ngoài cung cấp các khoản tiền để mua đồ ăn, lương thực hay chi trả chi phí y tế, còn hỗ trợ giới thiệu việc làm và khuyến khích các gia đình kinh doanh tạo thu nhập bền vững, cũng như chi tiêu hợp lý để có khoản tiết kiệm dùng trong những trường hợp khẩn cấp như bệnh tật, thiên tai...
Chương trình ở Uganda hiện hỗ trợ nhiều nhất 4 trẻ em trong mỗi hộ gia đình với mức 12 USD/tháng/trẻ. Tiền được gửi hai tháng một lần, tạo thành 3 chu kỳ thanh toán. Chương trình EmpowerU triển khai tại Lamwo vừa qua đã tổng kết giai đoạn một. Sau 6 tháng thử nghiệm, nhiều gia đình đông con như gia đình chị Labol dần hưởng lợi từ những tác động đó.
Chị Jane Aciro ở làng Panyule có 6 con, đã dùng một phần tiền nhận được để sửa máy xay và kinh doanh ngũ cốc. Khi thu nhập của các bà mẹ tăng thêm, cuộc sống những đứa trẻ cũng khá hơn, có nhiều thời gian học tập, vui chơi. “Nếu không có sự hỗ trợ này, tôi sẽ không thể tiếp tục công việc kinh doanh hay có thêm thu nhập để chăm sóc con nhỏ”, Aciro cho hay.
Phó Chủ tịch Diễn đàn Bảo trợ xã hội Uganda (PFSP), ông Emmanuel Ongiertho, đánh giá cao ý nghĩa của việc hỗ trợ cho những gia đình đông con nhỏ. “EmpowerU đã làm tăng cơ hội được hưởng quỹ an sinh xã hội, trao trực tiếp tới tay các hộ gia đình. Đối với cả cộng đồng ở quận Lamwo, EmpowerU mang tới động lực thay đổi bằng cách hỗ trợ tài chính cho trẻ, đồng thời cung cấp kiến thức kinh doanh để có thêm thu nhập cho hộ gia đình, nhờ vậy tăng khả năng vượt qua những thách thức trong cuộc sống và theo đuổi tương lai tươi sáng hơn”, ông Emmanuel Ongiertho nhận định.
