Mòn mỏi chờ tái định cư
Nhằm cải tạo môi trường, xóa bỏ khu dân cư ven sông có điều kiện sống thấp để xây dựng khu đô thị hoàn chỉnh… năm 2006, UBND tỉnh Thanh Hóa đã phê duyệt quy hoạch chi tiết dự án khu đô thị mới ven sông Hạc tại TP Thanh Hóa. Với tổng diện tích 373.738m2, dự án do Công ty TNHH Tập đoàn Bất động sản Đông Á làm chủ đầu tư. Theo kế hoạch, chậm nhất trong năm 2010 phải hoàn thành giải phóng mặt bằng nhưng đến nay dự án vẫn giẫm chân tại chỗ khiến gần 700 hộ dân rơi vào cảnh “sống mòn”.
Trong căn nhà tồi tàn cuối ngõ 7, xóm Thành Công (TP Thanh Hóa) suốt 17 năm nay, hai mẹ con anh Nguyễn Văn Dũng luôn nơm nớp lo sợ. Bị bại liệt nằm một chỗ, người duy nhất anh có thể nương tựa là mẹ, nay đã tuổi cao sức yếu. “Mỗi khi mưa như trút nước, hai mẹ con chỉ biết cầu nguyện. Nước ở trên dột xuống, ở dưới ngập lên không có chỗ thoát, người bình thường còn khó xoay xở, huống hồ mẹ con tôi. Dù đã kiến nghị nhiều lần nhưng không biết bao giờ mẹ con tôi mới được đi tái định cư?”, anh Dũng than thở.
Ông Lê Văn Hồng, Tổ trưởng dân phố Thành Công cho biết: Vừa có nhà bị sập khiến cả khu phố kinh hãi. Mùa mưa bão sắp tới không biết nhà nào sẽ sập tiếp? Khu bờ sông không có lan can kè chắn, đã xảy ra việc trẻ em chết đuối và nhiều người bị ngã xuống sông. Chừng đó năm mất quyền sử dụng đất, người dân không thể thế chấp vay vốn ngân hàng làm ăn, không thể cơi nới nhà cửa khi con cái trưởng thành. Những tổn hại về kinh tế, sức khỏe, đời sống của người dân đo đếm sao đây.
Ông Lê Ngọc Cảnh, Chi hội trưởng Cựu chiến binh phố Thành Công kiến nghị: Từ năm 2006, công ty Đông Á đã rầm rộ triển khai kiểm kê, khống chế quyền sử dụng đất và tài sản trên đất của dân. Bà con trong khu phố đã nhiều lần họp, gửi kiến nghị lên tỉnh không cho phép chủ đầu tư được bán đất ở khu A khi chưa đền bù xong cho dân, đồng thời sớm cam kết lộ trình thực hiện dự án. Trong trường hợp không thể triển khai thì tỉnh cần sớm thu hồi phần chưa thực hiện của dự án và đền bù những thiệt hại tổn thất đã gây ra cho dân trong suốt 20 năm qua.
Bao giờ giải quyết?
Dự án khu đô thị mới ven sông Hạc do UBND thành phố Thanh Hóa thực hiện công tác bồi thường giải phóng mặt bằng. Qua nhiều thời kỳ, đã có những cán bộ bị kiểm điểm và xử lý kỷ luật nhưng dự án vẫn giẫm chân tại chỗ. Ông Đỗ Văn Trung, Chủ tịch UBND phường Đông Thọ, TP Thanh Hóa cho biết: Đáng lý theo đúng quy trình thì phải có nơi tái định cư rồi mới giải phóng mặt bằng. Tuy nhiên, khu tái định cư của nhân dân phường Thành Công nằm trong khu dân cư hiện trạng nên giờ không biết chuyển dân đi đâu để lập dự án tái định cư? Vòng luẩn quẩn khiến dự án kéo dài, người dân bức xúc, khiếu kiện suốt nhiều năm qua.
Ông Lê Mai Khanh, Phó Chủ tịch UBND thành phố Thanh Hóa cho biết: Hiện nay chúng tôi đã tổng hợp các khó khăn vướng mắc của dự án này báo cáo tỉnh và các sở, ban, ngành sớm có phương án giải quyết. Thứ nhất là về quỹ đất bố trí tái định cư cho các hộ dân bị tăng lên sau kiểm kê. Thứ hai là về đơn giá xây dựng trải qua thời gian dài đã có sự thay đổi. Đặc biệt, giá đất bố trí tái định cư nơi đến đã tăng gấp hai lần so giá đất nơi đi được phê duyệt từ thời kỳ trước. Tất cả các vướng mắc này đã được chúng tôi báo cáo, xin ý kiến chỉ đạo giải quyết từ UBND tỉnh.
Thành phố đề xuất lên tỉnh nhưng tỉnh lại thanh tra chỉ ra nhiều sai phạm trong công tác triển khai dự án tại thành phố. Ngày 19/8/2022, Thanh tra tỉnh Thanh Hóa đã ra kết luận, trong đó chỉ rõ: UBND thành phố Thanh Hóa ban hành quyết định thu hồi đất khi chưa hoàn thành dự án tái định cư khu đô thị mới ven sông Hạc là chưa bảo đảm đúng quy định. Ngoài ra, từ năm 2013-2016, UBND thành phố Thanh Hóa đã phê duyệt phương án bồi thường cho 191 hộ với số tiền hơn 130 tỷ đồng nhưng chưa thực hiện chi trả là chưa bảo đảm theo quy định. UBND thành phố Thanh Hóa không báo cáo những vướng mắc bất cập trong công tác giải phóng mặt bằng và đề xuất phương án giải quyết để bảo đảm tiến độ dự án (giai đoạn 2010-2014) là chưa thực hiện đầy đủ trách nhiệm được giao.
Thanh tra tỉnh đã kiến nghị các đơn vị tổ chức kiểm điểm trách nhiệm cá nhân, tập thể; đồng thời kiến nghị các phương án giải quyết đối với từng đơn vị trong việc triển khai dự án. Trách nhiệm thuộc về ai, rất cần được tỉnh Thanh Hóa sớm làm rõ để giải quyết những bất cập cho người dân!
