Trung tâm ngoại ngữ “0 đồng”
Vừa xong công việc tại quận Bình Tân, chị Đỗ Thị Huyền Lan (Giám đốc Công ty TNHH Thương mại máy móc thiết bị Kim Cương) vội lái xe đến cổng sau chùa Lá, Gò Vấp. Tối nay, như thường lệ, chị có hai ca dạy tiếng Hoa miễn phí tại Trung tâm Ngoại ngữ và Bồi dưỡng văn hóa Thiện Nhơn của chùa. Lớp học trên tầng hai, bé xíu, lúc nào cũng đông học viên, nhỏ thì tiểu học, lớn thì đã đi làm, nhưng chủ yếu vẫn là các bạn sinh viên. Lớp kê bàn san sát, chiếc bảng trắng được chia sẵn mấy mục. Cô giáo Lan tranh thủ tán gẫu với mấy học viên đến sớm, tiếng cười nói rộn ràng góc lớp. Chị Lan nhớ lại: “Ban đầu mình tới đây để đăng ký học tiếng Anh chứ đâu phải đi dạy như vầy. Rồi khi trò chuyện với thầy chỗ bàn ghi danh biết trung tâm dạy tới sáu thứ tiếng, mình hỏi “Ủa chỗ mình có cần giáo viên dạy tiếng Hoa không thầy?”. Thầy mừng rỡ, vội vàng nói có. Sau hôm đó, mình từ học viên trở thành giáo viên tại trung tâm này. Dạy cả tuần, thứ bảy, chủ nhật mình tranh thủ học tiếng Anh và tham gia câu lạc bộ, dần rồi nơi đây trở thành ngôi nhà thứ hai của mình hơn một năm nay”.
Không chỉ là học viên kiêm giáo viên, chị Lan còn tham gia Ban bảo trợ của chùa để kêu gọi các nhà hảo tâm cùng hỗ trợ cơ sở vật chất các lớp học tại trung tâm. Bận bịu suốt ngày với công việc chuyên môn, tối về lại dành trọn tâm huyết cho học viên mê tiếng Hoa tại lớp học quen thuộc trong chùa Lá, nhiều lúc thấm mệt nhưng nghĩ đến sự hào hứng của các bạn trẻ khi biết thêm từ mới, tập được đoạn hội thoại, chị lại thấy tinh thần hăng hái. “Hai bé con ban đầu thấy mẹ vắng nhà suốt liền hỏi “Mẹ ơi, mẹ đi dạy có tiền không?”. Lúc đó mình bảo không có tiền đâu con. Các bé liền nói vậy mẹ đi dạy làm gì vậy mẹ? Mình cười, xoa đầu con, nhỏ nhẹ: Mấy cô chú cần mẹ nên mẹ đến dạy. Mẹ còn đến đó học nữa tụi con à, mẹ cũng đâu đóng học phí. Từ từ mấy bé hiểu, thấy vui với niềm vui của mình”, chị Lan vui vẻ kể.
Người dạy không công, người học miễn phí, từ 30 lớp học vào năm 2010 đến nay, Trung tâm ngoại ngữ Thiện Nhơn đã có hơn 80 lớp với sáu ngoại ngữ là tiếng Anh, Hoa, Nhật, Đức, Pháp, Hàn. Chùa chẳng khang trang nhưng lại dành phần lớn diện tích cho việc giảng dạy ngoại ngữ miễn phí với sáu phòng học và một phòng sinh hoạt dành cho các tình nguyện viên nước ngoài. Các lớp học được tổ chức luân phiên từ bảy giờ sáng đến tận chín rưỡi đêm, lúc nào cũng kín chỗ. Đều đặn, mỗi khóa ba tháng trung tâm có khoảng 3.000 học viên.
Kết thúc khóa, bạn nào vẫn mê lớp, yêu trung tâm thì cứ ghé học thêm đến khi nào thấy đủ thì ngưng. Có bạn học đến ba, bốn năm, rành mấy ngoại ngữ rồi đi làm, quay về giúp các em còn khó khăn, quý lắm. Học viên nào muốn đi thi chứng chỉ quốc tế mà thiếu kinh phí, Trụ trì chùa Lá sẵn lòng cho mượn phân nửa tiền. Tiền trao tận tay, chẳng giấy tờ gì, chỉ kèm lời nhắn “Khi nào có tiền thì các em gửi lại để thầy lo cho thế hệ sau”. Lời nhắn ngắn gọn vậy thôi mà từ đó đến nay chưa ai đi không quay lại. Mượn sư thầy mấy trăm nghìn đồng lúc khó, nhiều người chọn trả lại bằng ân tình cho bao lớp đàn em kế tiếp. Sự gắn kết được tạo ra từ những điều giản đơn như thế. Chỉ về phía lớp học tiếng Anh vừa được tu bổ, Trụ trì Thích Nhuận Tâm vội khoe: “Một nhà hảo tâm trẻ phụ sửa đó. Tụi nhỏ nhờ vậy mà được học trong căn phòng rộng rãi, thoáng mát hơn. Lớp ở đây không phân biệt đối tượng, ai yêu thích ngoại ngữ đều được đến học miễn phí nhưng nhiều nhất là học sinh, sinh viên nghèo. Mấy cô chú lớn tuổi đi học coi vậy chứ chuyển tải thông được thì hay lắm. Chẳng lẽ lớn tuổi vậy đi học còn được mà người trẻ còn thời gian, sức lực lại không chịu cố gắng để tiếp thu kiến thức mới, thay đổi tương lai”.
Bao la tấm lòng chùa nhỏ
Là người trẻ, thu nhập ổn định vì có kinh nghiệm đứng lớp tại nhiều trung tâm uy tín ở TP Hồ Chí Minh, thay vì đi làm kiếm thêm tiền hoặc dành thời gian ngồi cà-phê, đi chơi, anh Lê Hà Đức Thuận quyết định chọn chùa Lá làm nơi cộng tác với tinh thần thiện nguyện. Hồi mới tới, cũng như nhiều tình nguyện viên khác, anh Thuận không tin vào mắt mình. Trước mắt anh là ngôi chùa chật chội với góc này giáo trình, sách tham khảo, góc kia bàn ghế, đồ đạc từ thiện nhiều vô kể, xếp chồng lên nhau. Mọi không gian được ưu tiên cho người học, điều lạ lẫm với những gì mà chúng ta hay nghĩ về chốn tôn nghiêm như chùa, miếu. Anh Thuận chọn dạy tiếng Hàn, thế mạnh ngôn ngữ của mình và may mắn được rất nhiều học viên yêu thích. Lần bén duyên ấy kéo dài đến tận hôm nay. “Tới đây dạy mình mới hiểu được tấm lòng quá rộng của Trụ trì chùa Lá. Thầy thương mấy bạn trẻ nên tạo ra trung tâm này. Những người trẻ như mình phải chung tay chứ một mình thầy sao làm xuể. Mấy bạn học đông lắm, ai cũng chăm chú. Ở đây dạy miễn phí nhưng rất chất lượng và học không tiền nhưng các bạn rất nghiêm túc và có đầu tư. Mình vui vì các bạn biết tận dụng mối duyên này để hoàn thiện bản thân, hướng tới tương lai tốt đẹp hơn”, anh Thuận cho hay.
Năm lên lớp 7, cô bé Dương Trúc Quỳnh được mẹ của bạn giới thiệu đến tham gia lớp tiếng Anh giao tiếp tại chùa Lá. Học thử một lần rồi thích luôn, đến nay Quỳnh đã trở thành học viên quen thuộc tại trung tâm này, được nhiều thầy cô yêu mến. Trong lớp tiếng Anh giao tiếp trung cấp, Quỳnh nhỏ tuổi nhất nhưng dạn dĩ, tự tin lắm. Hiểu từ vựng, nhạy ngữ pháp, Quỳnh thường xuyên xung phong trả lời những câu hỏi mà giáo viên đưa ra. Lớp học giao tiếp chẳng cần sách vở hay máy móc gì cả, cô giáo đứng sát bảng, viết vài từ khóa, cả lớp say mê nói chuyện theo chủ đề. Lúc chưa có dịch Covid-19, trung tâm có 15 cộng tác viên người nước ngoài nên thường xuyên tổ chức các buổi giao lưu để học viên tự tin giao tiếp. Quỳnh cho biết thêm: “Giờ các câu lạc bộ ít hoạt động nhưng thầy cô trong nước vẫn tổ chức nhiều nội dung thú vị trong mỗi tiết học. Học tiếng Anh ở đây hay lắm, em biết thêm nhiều thứ, cả kỹ năng sống và cách ứng xử với mọi người. Học miễn phí nhưng chưa bao giờ em ỷ lại, em trân trọng sự hỗ trợ của thầy cô nên luôn cố gắng mỗi ngày. Khi có thời gian em lại cùng mẹ tham gia hoạt động trong chùa, kết nối với mọi người, tham gia những chuyến đi”.
Mới học tiếng Anh tại chùa Lá hơn bốn tháng nay nhưng bà Trần Thị Dung (57 tuổi) thấy mình tiến bộ hơn hẳn. Bà đã tự tin giao tiếp với học viên khác, trả lời câu hỏi của giáo viên mà không phải rối trí suy nghĩ như trước kia. Bà Dung kể, mình học tiếng Anh nhiều nơi rồi, toàn vài tháng là bỏ vì không theo được. Rồi bạn bè nói thử đến chùa Lá xem sao, ai dè học luôn tới giờ. Nếu bạn trẻ học tiếng Anh để mở mang đầu óc, tăng cơ hội tiếp cận thế giới thì bà Dung lại muốn nói được loại ngoại ngữ này để… đi chùa. “Tôi muốn tìm hiểu chùa tại nhiều quốc gia khác như Ấn Độ chẳng hạn. Khi tự tin giao tiếp bằng tiếng Anh, tôi sẽ có thể trò chuyện với những Phật tử khác trong hành trình của mình và biết thêm nhiều điều thú vị tại những vùng đất mới, những nền văn hóa mới. Đi nhiều, hiểu nhiều sẽ làm được nhiều việc ý nghĩa hơn. Những khóa học ngoại ngữ như vậy tại chùa rất hay. Không phải vì miễn phí mà tôi khen đâu, học hiệu quả thật sự. Ở đây còn có môi trường cùng nhiều hoạt động thiện nguyện gắn kết mọi người, rất bổ ích”, bà Dung chia sẻ.
Mười năm xuất hiện tại thành phố phồn hoa này, những lớp học ngoại ngữ tại chùa Lá vẫn lặng lẽ hoạt động như ngày đầu khai giảng. Xong phần việc trong ngày, hễ trung tâm chưa đóng cửa, người ta lại thấy Trụ trì Thích Nhuận Tâm ghé thăm học viên tại các lớp. Trong lúc trò chuyện, vị sư già hay đặt câu hỏi “Các con học ngoại ngữ để làm gì?”. Khi đó, câu trả lời nhận về không xuể. Nào là con học ngoại ngữ để dễ kiếm việc làm, dễ tiến thân, kết hôn với người nước ngoài, chủ động tài chính… Trước mỗi lý do, vị trụ trì đều cười tươi rồi từ từ diễn giải trước những học viên trẻ: “Các con nói không sai nhưng theo thầy là chưa đủ. Học ngoại ngữ không đơn giản là học để biết, mình cần có tư tưởng lớn hơn. Các con là sinh viên Việt Nam, là những người con đất Việt thì phải có trách nhiệm với đất nước, dân tộc mình chứ, đúng không? Hãy học ngoại ngữ thật giỏi để tìm hiểu về khoa học công nghệ, về sự phát triển của bạn bè quốc tế rồi chung tay xây dựng đất nước mình”. Nghe lời trụ trì dặn, nhiều đôi mắt trong lớp như muốn rưng rưng. Chắc các bạn nhận ra khi tạo dựng lớp học cộng đồng này, điều mà “người thầy” ấy mong muốn nhất là sự tiến bộ trong suy nghĩ của những học trò nghèo.
