“Không gian opera” ở Nam Phi

Một chương trình đào tạo bài bản đã giúp những người trẻ đam mê opera ở Thủ đô Cape Town (Nam Phi) có cơ hội vươn xa ra thế giới.
0:00 / 0:00
0:00
Mtala tập hát cùng giáo viên thanh nhạc trong khuôn khổ chương trình Foundation Studio. Ảnh: THE GUARDIAN
Mtala tập hát cùng giáo viên thanh nhạc trong khuôn khổ chương trình Foundation Studio. Ảnh: THE GUARDIAN

Trong bộ đồng phục học sinh mầu xám, Khanya Mtala hít một hơi thật sâu. Cậu thiếu niên nhút nhát nhắm mắt và bắt đầu cất lên giọng nam trung mạnh mẽ. Mtala đã được đào tạo ca hát nhiều năm, song chàng trai 17 tuổi chỉ mới bắt đầu chuyển sang dòng nhạc opera cách đây 10 tháng. Mtala, đến từ thị trấn Philippi, phía nam Cape Town, là một trong 13 ca sĩ được chương trình “Foundation Studio” của Nhà hát Opera thành phố lựa chọn để đào tạo trở thành thế hệ nghệ sĩ độc tấu opera tiếp theo của Nam Phi. Các thanh, thiếu niên được chọn đều có chung khát vọng thể hiện giọng ca tại các nhà hát opera nổi tiếng nhất thế giới.

Mtala “bén duyên” opera khi người chỉ huy dàn hợp xướng của trường cậu, Thato Machona, đưa học sinh đi biểu diễn. “Cho đến lúc đó, em không quan tâm đến opera, nhưng đó là khi toàn bộ câu chuyện đã thay đổi”, Mtala nói. Khi Foundation Studio của Nhà hát Opera Cape Town kêu gọi thử giọng, Machona đã khuyến khích Mtala thử sức. “Anh ấy nhìn thấy niềm đam mê trong em. Em muốn thực hiện ước mơ trở thành ca sĩ của mình. Đây sẽ là nơi hoàn hảo để em thực hiện điều đó”, Mtala chia sẻ với The Guardian.

Năm nay, các ca sĩ opera của Nam Phi đã thật sự ghi dấu ấn trên thế giới. Tháng 5 vừa qua, giọng nữ cao Pretty Yende đã trở thành nghệ sĩ châu Phi đầu tiên hát solo tại lễ đăng quang của Vua Charles III của Anh. Gần đây, Cape Town đã tổ chức cuộc thi opera lớn nhất thế giới Operalia. Đây cũng là lần đầu cuộc thi này được tổ chức tại “lục địa đen”. GS Wayne Muller thuộc Trường đại học Stellenbosch (Nam Phi) cho biết: “Đây là sự ghi nhận tuyệt vời dành cho những ca sĩ của chúng tôi và về cách loại hình nghệ thuật này đã phát triển ở Nam Phi. Ngày càng có nhiều ca sĩ da mầu bước vào không gian nghệ thuật vốn trước đây dành cho người da trắng này”.

Tại một trong những căn phòng của Foundation Studio, Siphokazi Diamond đang đắm chìm trong bản nhạc. Cô gái 17 tuổi đến từ thị trấn Gugulethu, cách Cape Town 15 km, mơ ước được theo bước thần tượng của mình là ca sĩ Yende. “Cô ấy đã chứng minh cho tôi thấy rằng dù bạn đến từ đâu, bạn cũng có thể làm nên chuyện lớn. Chỉ cần bạn chăm chỉ và quyết tâm”, Diamond khẳng định. Các ca sĩ trong chương trình này được huấn luyện thanh nhạc cá nhân, tham gia lớp lý thuyết âm nhạc và các bài học ngôn ngữ để học cách phát âm tiếng Italy, Đức và Pháp.

Madré Loubser, người đứng đầu bộ phận phát triển của Nhà hát Opera Cape Town, đồng sáng lập chương trình “Foundation Studio” vào năm 2021 cho biết: “Những đứa trẻ này rất tài năng, chúng chỉ không được tiếp cận với nền giáo dục âm nhạc. Một số người trong chúng tôi bắt đầu học từ khi mới bốn hoặc năm tuổi. Họ bắt đầu ở tuổi 15 hoặc 16, vì vậy chúng tôi đang cố gắng thu hẹp khoảng cách đó”. Đối với Diamond, người lần đầu xem opera trên YouTube vào năm 12 tuổi, “giống như một cánh cửa luôn đóng trong tôi nay đã được mở ra”. Cô bé chia sẻ: “Khi ở đây, tôi cảm thấy tự do. Đây là nơi tôi thuộc về.”

Chương trình Foundation Studio là một trong số các dự án được vinh danh tại Giải thưởng Opera quốc tế vào tháng 11 năm ngoái .“Điều đó cho thấy chúng ta đã thành công. Chúng ta là người châu Phi không có nghĩa là chúng ta không thể có chỗ đứng ở môn nghệ thuật này”, Boms - một sinh viên đang theo học chương trình này tự hào nói.

Trong khi đó, nhạc trưởng người Anh Jeremy Silver nhận định, Nam Phi là quê hương của “những tài năng thô đáng kinh ngạc”. “Hiện tại, có hai hoặc ba quốc gia trên thế giới nơi có tất cả những tài năng vĩ đại nhất và Nam Phi là một trong số đó. Những người viết opera không nghĩ đến giọng hát châu Phi. Họ đã viết cho các ca sĩ người Đức, Italy hoặc Pháp. Nhưng giờ đây âm nhạc đã vượt qua mọi rào cản và đi khắp thế giới”, ông Silver chia sẻ.