Khi chính sách mới đi vào thực tiễn

Luật Đất đai 2024 chính thức được áp dụng từ ngày 1/8/2024. Ngay từ trước khi áp dụng luật mới, dư luận đã có nhiều sự kỳ vọng. Một trong những thay đổi được dự báo mang đến điều tích cực là việc xóa bỏ bảng giá đất tính theo hệ số điều chỉnh giá đất (hệ số K). Mỗi tỉnh, thành phố sẽ tự mình ban hành bảng giá đất mới, căn cứ theo giá đất thị trường. Khoảng cách giữa giá đất nhà nước và giá đất thị trường kéo lại gần nhau. Quyền lợi của tất cả các bên tham gia đều được bảo đảm.
0:00 / 0:00
0:00

Ngay sau khi Luật Đất đai 2024 có hiệu lực, một số tỉnh, thành phố đã công bố bảng giá đất mới. Thành phố Hồ Chí Minh là một trong những địa phương triển khai thực hiện đầu tiên giá đất theo Luật Đất đai mới. Theo bảng giá đất mới, có những nơi giá đất cao gấp vài chục lần so với giá trước đây (Quận 11 có điểm giá đất tăng lên 56 lần). Điều này đã tạo ra nhiều ý kiến khác nhau trong dư luận chung. Tạm chưa bàn đến những đổi thay tại TP Hồ Chí Minh hay một số nơi kịp thời công bố bảng giá đất mới. Ngay cả ở những nơi chưa kịp định giá đất theo luật mới cũng đã có những sự “xáo trộn” không nhỏ.

Mới đây, Chi cục Thuế khu vực Tây Khánh Hòa, thuộc Cục Thuế tỉnh Khánh Hòa đã thông báo: “Chi cục thuế sẽ tạm dừng xử lý hồ sơ xác định nghĩa vụ tài chính về tiền sử dụng đất” đối với tất cả các hồ sơ phát sinh sau ngày 1/8/2024. Lý do của thông báo này là để chờ bảng giá đất do UBND tỉnh công bố… Khỏi nói cũng có thể hiểu thông báo này có ảnh hưởng như thế nào đến đời sống người dân. Việc đóng thuế, một nghĩa vụ cơ bản của người dân lại chưa thể thực hiện được.

Tình trạng trên không chỉ xuất hiện ở riêng Khánh Hòa, một số địa phương khác cũng xuất hiện tình trạng tương tự. Bất cứ luật mới nào ban hành đều có điều khoản chuyển tiếp. Tại khoản 1, Điều 257 Luật Đất đai 2024 có quy định: “Bảng giá đất do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh ban hành theo quy định của Luật Đất đai số 45/2013/QH13 được tiếp tục áp dụng đến hết ngày 31 tháng 12 năm 2025; trường hợp cần thiết Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định điều chỉnh bảng giá đất theo quy định của Luật này cho phù hợp với tình hình thực tế về giá đất tại địa phương”. Không hiểu vì lý do gì mọi thứ đều rõ ràng trong luật nhưng thủ tục vẫn vướng mắc(?!).

Sự việc ở tỉnh Khánh Hòa đã được khép lại với văn bản ngày 11/11/2024 của UBND tỉnh, chấp thuận việc sử dụng bảng giá đất đã được UBND tỉnh ban hành theo Luật Đất đai 2013. Những địa phương còn lại có lẽ sẽ được xử lý theo hướng tương tự trong tương lai gần.

Việc triển khai Luật Đất đai 2024 đi vào thực tế có thể đôi lúc sẽ gặp trở ngại do cách hiểu, cách áp dụng quy định mới ở mỗi địa phương, mỗi ngành khác nhau. Những trở ngại trước mắt, cần nhìn nhận theo chiều hướng tích cực, bởi nó chỉ phát sinh từ những bất cập cũ. Bước qua giai đoạn chuyển tiếp, nó sẽ chứng minh được tính đúng đắn, hiệu quả.