Những năm tháng ấy, sinh viên Trường đại học Tổng hợp được bố trí sinh sống trong các hộ gia đình xã Vạn Thọ, mỗi gia đình nhận đón từ 3-4 sinh viên. Sinh viên thuộc chuyên ngành Văn học ở thôn Tràng Dương, có hơn 100 người được chia làm các tổ: Tổ Văn học Nga, tổ Văn học Pháp, tổ Văn học Trung Quốc và tổ Văn học Việt Nam. Các sinh viên được chính quyền và nhân dân xã Vạn Thọ đón tiếp, giúp đỡ hết sức thân tình. Có 28 gia đình trong xã đã có sinh viên ở trọ, học tập. Lớp học cho sinh viên được làm ở Dõng Mánh sát chân Núi Dài, dốc Tràng Dương. Nhà thầy Hoàng Xuân Nhị ở gần đấy. Cạnh khu vực đó có ngôi đình và chùa Tràng Dương, sinh viên cũng được tổ chức học tại đó.
Sinh viên ở các gia đình thường được mượn một gian buồng hoặc nhà ngang để ở, học tập. Tuy cuộc sống còn rất khó khăn, vất vả nhưng các thầy giáo, cô giáo tích cực tăng gia, sản xuất, nuôi lợn, nuôi gà, trồng rau để sinh sống. Sinh viên dùng đèn dầu học tập; giường vừa để ngủ, vừa để làm bàn học. Ngoài giờ học, sinh viên thường giúp các gia đình gặt lúa khi vào vụ, làm các việc khác khi rảnh rỗi...
Tinh thần giảng dạy, học tập trong điều kiện ngày ấy đã trở thành một khoảng ký ức không bao giờ quên của thầy trò Khoa Ngữ văn khóa 8 Trường đại học Tổng hợp Hà Nội.
Sau này, các cựu sinh viên Khoa Ngữ văn khóa 8 đã có nhiều dịp về thăm lại xã Vạn Thọ. Các cựu sinh viên đã đến thăm hỏi, tặng quà, chụp ảnh lưu niệm... tri ân công lao một thời bà con nhân dân nơi đây đã đùm bọc sẻ chia. Đặc biệt, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cũng đã nhiều lần về thăm Đảng bộ, nhân dân xã Vạn Thọ. Năm 2005, đồng chí Nguyễn Phú Trọng về thăm xã Vạn Thọ, thăm một số gia đình, nơi đồng chí đã từng ở trọ học tập. Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng bày tỏ tình cảm ân cần với các gia đình, nhân dân địa phương, trồng cây lưu niệm tại sân UBND xã Vạn Thọ.
 |
Đoàn cựu sinh viên Khoa Ngữ văn khóa 8 (1965 - 1968) Trường đại học Tổng hợp Hà Nội về thăm xã Vạn Thọ năm 2016. |
Năm 2012, nhân chuyến đi công tác tại tỉnh Bắc Kạn, dù lịch công tác dày đặc, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng vẫn dành thời gian về thăm Vạn Thọ. Khi nhân dân xóm 2, xã Vạn Thọ xây dựng Nhà văn hóa, đại diện cựu sinh viên Khoa Ngữ văn khóa 8 Trường đại học Tổng hợp Hà Nội đã ủng hộ một số kinh phí và tặng sách là những tác phẩm sáng tác của các cựu sinh viên năm xưa.
Ông Nguyễn Đình Tính bồi hồi kể lại câu chuyện ngày ấy: Tổng Bí thư về thăm lại nhân dân xã Vạn Thọ với tình cảm như người thân về quê, vẫn nhớ như in hình ảnh các gia đình đã từng giúp đỡ sinh viên sống và học tập tại đây. Từng nhà ở chỗ nào, các kỷ niệm từ buổi đi lấy nứa, lấy tre, các buổi đi giúp bà con gặt lúa. Ngày rằm, lễ, Tết bà con lại cho sinh viên nắm xôi hay chút thức ăn...
Ngày 30/12/2021, UBND tỉnh Thái Nguyên đã có Quyết định số 4243/QĐ-UBND về việc xếp hạng Di tích lịch sử cấp tỉnh: Địa điểm Trường đại học Tổng hợp sơ tán trong thời kỳ kháng chiến chống Mỹ, cứu nước (1965 - 1969), huyện Đại Từ, tỉnh Thái Nguyên.
UBND huyện Đại Từ đã thống nhất lấy địa điểm khu vực góc bên trái sân UBND xã Vạn Thọ, nơi có cây lát do Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng trồng lưu niệm nhân dịp về thăm năm 2005, làm vị trí xây dựng bia lưu niệm sau này.
Đối với Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, những năm tháng sống và học tập ở xã Vạn Thọ để lại những kỷ niệm không thể nào quên về sự gắn bó giữa nhân dân với các thầy giáo, cô giáo, sinh viên Khoa Ngữ văn khóa 8. Có thể nói, với tình cảm một thời từng là sinh viên Trường đại học Tổng hợp Hà Nội sơ tán lên ở huyện Đại Từ, được các cơ quan sở tại và nhân dân địa phương cưu mang giúp đỡ, tình cảm của đồng chí Nguyễn Phú Trọng được nhân dân địa phương đánh giá rất cao. Với bà con Đại Từ, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng mang trong mình phẩm chất cao đẹp của một người chiến sĩ cách mạng luôn hướng về nhân dân, chăm lo cho hạnh phúc của nhân dân. Trên cương vị lãnh đạo cao nhất của đất nước, Tổng Bí thư vẫn luôn dành tình cảm trân trọng, quan tâm chăm lo cho người dân nơi mảnh đất mình đã từng sống và học tập một thời.
Đồng chí Nguyễn Phú Trọng đã đi xa, nhưng trong lòng người dân xã Vạn Thọ cũng như bao tấm lòng trân trọng của người dân cả nước vẫn nhớ ơn một con người đáng kính suốt đời phấn đấu, lao động, học tập vì ấm no, hạnh phúc của nhân dân.
