Tái định hình không gian làm việc
Một thuật ngữ mới nổi lên trong ngành nhân sự gần đây: coffee badging - những nhân viên đến văn phòng chỉ để điểm danh, uống cà-phê, “tám chuyện”, hoặc họp bàn, sau đó sẽ rời đi nơi khác để làm việc. Ở phía còn lại, một số quản lý, giám sát cũng “ngầm” cho phép nhân viên có thể linh động lựa chọn nơi làm việc, miễn là công việc được hoàn thành đúng thời hạn.
Xu hướng này có thể nhận thấy ngay tại Việt Nam, khi các mô hình kinh doanh Coworking space coffee (tiệm cà-phê làm việc) “mọc lên như nấm”, cung cấp không chỉ đồ uống, mà còn được thiết kế đặc biệt nhằm tạo ra không gian làm việc thoải mái, hiện đại, tích hợp đầy đủ các tiện nghi để hỗ trợ công việc như wifi tốc độ cao, ổ cắm điện, hệ thống máy in, và đôi khi cả máy chiếu, phòng họp nhỏ… Mô hình hushed hybrid - linh hoạt kín đáo này tuy có thể phần nào nâng cao năng suất lao động, nhưng mặt khác cũng tạo nên thách thức cho doanh nghiệp trong việc quản lý nhân sự và bảo đảm vận hành.
Để ứng phó với thực trạng ấy, nhiều doanh nghiệp đã nghiêm túc cân nhắc các giải pháp tạo ra một môi trường làm việc hấp dẫn hơn. Thí dụ, những thiết kế không gian mang tính “ốc đảo yên bình” ngày càng được ưa chuộng, là giải pháp lý tưởng cho những nhân viên hướng nội luôn tìm kiếm sự yên tĩnh, để tập trung giữa không gian chung.
Deel cũng dự báo về một xu hướng có thể trở thành đòn bẩy thúc đẩy bình đẳng giới: Người chồng có thể làm việc từ xa, qua đó dành nhiều thời gian hơn cho gia đình, hỗ trợ cho người vợ phát triển sự nghiệp, thay vì lựa chọn khó khăn như trước đây.
“Chữa lành” trước, làm việc sau
Theo Quỹ Resolution Foundation (Anh), tại Anh, nhóm nhân sự Gen Z (sinh từ năm 1997-2010) có xu hướng xin nghỉ phép thường xuyên hơn để giải tỏa căng thẳng, nạp lại năng lượng, hay nói theo thuật ngữ của Gen Z tại Việt Nam là cần thời gian để “chữa lành”.
Naked Quitting (Nghỉ việc không kế hoạch) là mức độ “tự chữa lành” cao hơn của thế hệ nhân sự
Gen Z. Tại Trung Quốc, nhiều người trẻ không do dự nộp đơn nghỉ việc ngay khi cảm thấy áp lực, bị đè nén bởi môi trường làm việc cứng nhắc, cho dù chưa hề có sự chuẩn bị cho công việc mới hay tài chính dự phòng. Xu hướng này đặt ra thách thức lớn cho doanh nghiệp trong việc duy trì sự gắn bó lâu dài của nhân viên.
Do đó, nhiều công ty đang xem xét phát triển các chính sách nghỉ phép linh hoạt hơn (bên cạnh các ngày nghỉ truyền thống vốn có), họ phê duyệt cả các lý do nghỉ phép cá nhân của nhân viên, như: chu kỳ kinh nguyệt, thất tình hay… hẹn hò. Đây có thể xem là một cuộc cách mạng trong văn hóa doanh nghiệp, nhằm kiến tạo môi trường làm việc nhân văn và hiệu quả hơn.
 |
Xu hướng thiết kế “ốc đảo riêng tư” ở không gian làm việc chung ngày càng được ưa chuộng. |
Tận dụng lợi thế trước AI
AI vẫn là từ khóa gây sốt toàn cầu. Năm 2025, Deel dự đoán người lao động tiếp tục tận dụng triệt để “trợ lý ảo” để làm việc. Số liệu thống kê của Microsoft tại Việt Nam năm 2024 cho thấy: 88% số người được khảo sát chia sẻ có sử dụng AI tại nơi làm việc, cao hơn mức trung bình toàn cầu.
Bên cạnh đó, theo nhiều chuyên gia, thay vì lo lắng bị thay thế bởi AI, người lao động hoàn toàn có thể phát triển thế mạnh với LQ (love quotient) - chỉ số đánh giá khả năng yêu thương, đồng cảm, lòng trắc ẩn và các mối quan hệ lành mạnh của mỗi người, cũng là chỉ số độc quyền của con người, để khẳng định vị thế. Thí dụ, tưởng tượng bạn và một hệ thống AI đang cùng nhìn vào đồ vật có mầu đỏ. Bạn ngay lập tức có một cảm xúc nào đó. Và thông qua LQ, bạn hiểu rằng cũng sẽ có nhiều người không thích mầu sắc này, bên cạnh những người say đắm nó. Còn với AI, dù có đầy đủ dữ liệu về mầu đỏ - từ bước sóng ánh sáng, các hiện tượng tự nhiên, tâm lý học liên quan, cho đến khả năng nhận diện tất cả đồ vật cùng mầu qua camera - thì cảm xúc mà sắc mầu này mang lại cho nó là gì?
LQ trở nên nổi tiếng lần đầu năm 2017, qua bài phát biểu của tỷ phú Jack Ma tại Toronto: “Tôi tin rằng nếu một người muốn thành công, họ phải có EQ cao, nếu một người không muốn thua cuộc nhanh chóng, họ phải có IQ cao. Nhưng nếu muốn được tôn trọng, họ phải có LQ cao”.
Chỉ số yêu thương càng trở nên quan trọng khi các mối quan hệ xã hội ngày càng trở nên xa cách và thiếu gắn kết. Và chuyên gia quốc tế Chris Wise đưa ra lời khuyên: Mỗi chúng ta đều có thể phát triển năng lực “rất con người” này theo hai bước: Mở rộng hiểu biết về yêu thương, sau đó học cách yêu thương chính mình cùng những điều chung quanh!
