Reuters dẫn báo cáo của WMO cho hay, các kỷ lục về nhiệt độ cao đã được thiết lập mới theo từng tháng trong sáu tháng cuối năm 2023 và xu hướng này có thể tiếp diễn trong năm nay do hiện tượng El Nino làm khí hậu ấm lên. Cơ quan Khí quyển và Đại dương quốc gia Mỹ (NOAA) dự báo, năm 2024, khoảng 67% khả năng Trái đất sẽ ấm hơn năm 2023 và chắc chắn tới 99% rằng năm 2024 sẽ nằm trong nhóm 5 năm ấm nhất từ trước đến nay. Theo WMO, tháng 7 và tháng 8/2023 là hai tháng nóng nhất từ trước tới nay, trong khi 2023 là năm ấm nhất từng được ghi nhận “với mức chênh lệch rất lớn” về nhiệt độ.
Hiệp định Paris về biến đổi khí hậu năm 2015 đặt mục tiêu giới hạn sự nóng lên toàn cầu trong khoảng 1,5 đến dưới 2oC so thời kỳ tiền công nghiệp. Các dữ liệu của WMO cho thấy, mức tăng nhiệt độ trung bình toàn cầu hằng năm trong năm 2023 là 1,45 độ C. Tổng Thư ký WMO Celeste Saulo cảnh báo rằng, hiện tượng El Nino, xuất hiện từ giữa năm 2023, có thể sẽ còn khiến nhiệt độ tăng cao hơn nữa vào năm 2024. Bà Celeste giải thích: “Sự chuyển dịch từ hiện tượng La Nina làm hạ nhiệt sang hiện tượng El Nino gây ấm lên vào giữa năm 2023 được phản ánh rõ ràng qua sự gia tăng nhiệt độ. Do El Nino thường có tác động lớn nhất đến nhiệt độ toàn cầu sau khi đã đạt đỉnh, nên khí hậu năm 2024 có thể còn nóng hơn nữa”.
Bà khẳng định biến đổi khí hậu hiện là “thách thức lớn nhất mà nhân loại phải đối mặt” và nguyên nhân “rõ ràng là do các hoạt động của con người”. Một báo cáo của WMO công bố tháng 11/2023 cho thấy, nồng độ của ba loại khí gây hiệu ứng nhà kính lưu giữ nhiệt lâu nhất là carbon dioxide (CO2), methane (CH4) và nitrous oxide (N2O) đã đạt mức cao kỷ lục vào năm 2022; dữ liệu sơ bộ cho thấy mức độ này tiếp tục tăng vào năm 2024.
WMO cho hay, kể từ những năm 80 thế kỷ trước, mỗi thập kỷ sau lại ấm hơn thập kỷ trước và chín năm ấm nhất được ghi nhận diễn ra kể từ năm 2015. Theo cơ quan này, nhiệt độ trung bình trong khoảng thời gian từ năm 2014 đến 2023 đã cao hơn 1,2oC so mức trung bình thời kỳ tiền công nghiệp.
Bà Saulo nhấn mạnh, biến đổi khí hậu là mối đe dọa toàn cầu lớn nhất trong thời đại này và sự gia tăng tình trạng bất bình đẳng càng làm trầm trọng thêm tác động của nó. Tổng Thư ký WMO cũng bày tỏ mong muốn mọi cơ quan dự báo thời tiết quốc gia đều có đủ nguồn lực cần thiết để bảo đảm an toàn tính mạng cũng như bảo vệ sinh kế cho người dân. Bà nhấn mạnh, các khoản đầu tư vào lĩnh vực trên, dù chỉ tăng thêm chút ít, cũng “mang lại lợi ích kinh tế-xã hội to lớn cho cộng đồng“.
Bà Saulo từng là Giám đốc Cơ quan Khí tượng quốc gia Argentina từ năm 2014. Bà cho rằng, cần đưa ra những dự báo về thời tiết đáng tin cậy và dễ tiếp cận, hưởng lợi từ những tiến bộ lớn trong lĩnh vực trí tuệ nhân tạo (AI), cũng như mở rộng các dịch vụ cảnh báo sớm để bảo vệ mọi người dân trên Trái đất.
Phần lớn công việc của WMO là sử dụng và chia sẻ thông tin do các cơ quan dự báo thời tiết quốc gia cung cấp về khí thải gây hiệu ứng nhà kính, mực nước biển và sự gia tăng nhiệt độ, tình trạng băng tan và các chỉ số khác về hiện tượng ấm lên toàn cầu. Một trong những ưu tiên của tổ chức này là bảo đảm đến cuối năm 2027, toàn bộ dân số thế giới sẽ được tiếp cận các hệ thống cảnh báo sớm để bảo vệ họ khỏi các mối nguy hiểm do thiên tai gây ra.
Cùng chung nhận định với WMO, Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres cho rằng, xu hướng ấm dần lên của Trái đất là do hành động tạo khí thải gây hiệu ứng nhà kính của con người. Ông nhấn mạnh: “Năm 2023 mới chỉ là sự báo trước về tương lai thảm khốc đang chờ đợi nếu chúng ta không hành động ngay bây giờ”.
