Tránh sử dụng tài sản công sai mục đích

Trong khuôn khổ Kỳ họp thứ 3, Quốc hội (QH) Khóa XIV, sáng 29-5, đa số đại biểu (ĐB) QH tán thành báo cáo giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự án (DA) Luật Quản lý, sử dụng tài sản nhà nước (sửa đổi) do Ủy viên Ủy ban Thường vụ (UVTV) QH, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính, Ngân sách của QH Nguyễn Đức Hải trình bày tại hội trường.

Các đại biểu đóng góp ý kiến vào dự án Luật Quản lý sử dụng tài sản nhà nước (sửa đổi). Ảnh: DUY LINH
Các đại biểu đóng góp ý kiến vào dự án Luật Quản lý sử dụng tài sản nhà nước (sửa đổi). Ảnh: DUY LINH

Một số ý kiến cho rằng, dự thảo luật quy định khái niệm về tài sản công (TSC) chưa rõ ràng, chưa đầy đủ, chưa bao quát hết tất cả các loại tài sản, chỉ mang tính liệt kê, thiếu tính thống nhất với Hiến pháp 2013 và các văn bản quy phạm pháp luật khác; đề nghị không loại trừ tiền thuộc ngân sách nhà nước (NSNN), các quỹ tài chính nhà nước, quỹ ngoại tệ ra khỏi khái niệm TSC.

Theo giải trình, tiếp thu của UBTVQH, thực tế hiện nay, các đặc trưng cơ bản của TSC đã được quy định tại Điều 53 Hiến pháp 2013. Tuy nhiên, để có cơ sở xây dựng chế độ quản lý, sử dụng đối với từng loại TSC theo kết cấu trong luật này, ngoài những đặc trưng cơ bản của TSC quy định tại Điều 53 của Hiến pháp, trong khái niệm về TSC cần liệt kê các nhóm tài sản lớn. Nhiều nước như Hàn Quốc, Indonesia... cũng sử dụng phương pháp liệt kê với khái niệm TSC.

Riêng tài sản là tiền thuộc NSNN, dự trữ ngoại hối nhà nước đã được quy định chặt chẽ, chi tiết tại Luật NSNN, Luật Ngân hàng nhà nước Việt Nam. Đối với việc quản lý các quỹ tài chính nhà nước ngoài NSNN, hiện nay đã được quy định trong Luật NSNN, tuy nhiên, chưa được quản lý chặt chẽ và chưa có một văn bản mang tính quy phạm pháp luật để điều chỉnh thống nhất việc thành lập, quản lý và cơ chế sử dụng. Do đó, UBTVQH đề nghị Chính phủ chỉ đạo các cơ quan liên quan xây dựng và trình QH xem xét, quyết định về cơ chế quản lý đối với các quỹ tài chính nhà nước ngoài NSNN. Trên cơ sở đó, UBTVQH xin QH cho phép quy định các tài sản trên không thuộc phạm vi điều chỉnh của luật này.

Bên cạnh đó, một số ý kiến đề nghị bổ sung số điện thoại đẹp, biển số xe đẹp, quyền sở hữu trí tuệ, cơ sở dữ liệu; vùng trời, vùng biển; giá trị lịch sử, văn hóa; tài sản vô hình, thương hiệu... vào nội dung phân loại TSC. Tiếp thu ý kiến ĐBQH, UBTVQH cho biết đã chỉ đạo cơ quan thẩm tra và cơ quan soạn thảo bổ sung vào khoản 6 Điều 4 của dự thảo luật là “kho số khác phục vụ quản lý nhà nước theo quy định của pháp luật”.

Một số loại TSC như: quyền sở hữu trí tuệ, cơ sở dữ liệu, thương hiệu, tài sản vô hình, tài sản giá trị lịch sử, văn hóa, vùng trời, vùng biển... đã thuộc các nhóm tài sản thuộc cơ quan quản lý nhà nước, tài sản kết cấu hạ tầng hoặc tài nguyên. Do đó, UBTVQH xin Quốc hội cho phép thể hiện tại các điều khoản cụ thể khi quy định về chế độ quản lý, sử dụng của từng loại tài sản.

Ngoài ra, các ý kiến cũng đề nghị cần quy định chặt chẽ, cụ thể việc tiếp nhận các tài sản cho/biếu/tặng ngay trong luật, vì thực tế hiện nay một số cơ quan, đơn vị sử dụng các tài sản cho, biếu, tặng (ô-tô) không đúng tiêu chuẩn, định mức được quy định, dẫn đến việc phải trả lại các tài sản này cho các tổ chức, cá nhân cho/biếu/tặng.

Tiếp thu ý kiến ĐBQH, UBTVQH đã chỉ đạo cơ quan thẩm tra và cơ quan soạn thảo bổ sung vào Điều 11 về các hành vi bị cấm như sau: “Sử dụng xe ô-tô và các tài sản khác do các tổ chức, cá nhân biếu, tặng, cho không đúng mục đích, tiêu chuẩn, định mức, chế độ”.

Ngay sau khi 14 ĐBQH phát biểu ý kiến, năm ĐBQH tranh luận về nội dung liên quan Dự thảo Luật Quản lý, sử dụng TSC, Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng đã tiếp thu và giải trình một số điểm nổi bật trong dự luật. Đề cập việc bảo đảm tính thống nhất trong hệ thống pháp luật, Bộ trưởng Tài chính Đinh Tiến Dũng cho biết, cơ quan soạn thảo đã tiến hành rà soát gần 90 bộ luật, luật về dân sự kinh tế khi xây dựng luật. Trong đó có 50 bộ luật và luật liên quan Luật Quản lý, sử dụng tài sản nhà nước và đã có báo cáo rà soát.

Về việc sử dụng xe ô-tô và các tài sản khác do tổ chức, cá nhân biếu, tặng không đúng mục đích, tiêu chuẩn và định mức chế độ quy định, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho rằng, một trong những nguyên tắc quan trọng nhất trong việc quản lý TSC tại cơ quan tổ chức, đơn vị là phải tuân thủ theo tiêu chuẩn và định mức. Chính vì vậy, cơ quan soạn thảo thống nhất với việc UBTVQH đã giải trình và đề nghị bổ sung vào Điều 11, dự thảo luật về cấm sử dụng xe ô-tô, các loại tài sản khác, do các tổ chức, cá nhân đổi, tặng không đúng mục đích, không đúng tiêu chuẩn và định mức chế độ và sử dụng cho cá nhân.

Về thẩm quyền quyết định trong quản lý sử dụng TSC, Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng cho rằng, các loại TSC được điều chỉnh tại dự thảo luật có phạm vi rộng, đa dạng, nhiều hình thái khác nhau được giao cho rất nhiều cơ quan và đơn vị, tổ chức ở các cấp khác nhau quản lý. Bên cạnh đó, yêu cầu quản lý đối với mỗi một loại TSC tại từng thời kỳ có sự khác nhau. Do đó, việc giao cho Chính phủ phân cấp thẩm quyền quyết định về mua sắm, thuê, thu hồi, điều chuyển, bán, chuyển nhượng, thanh lý, tiêu hủy, ghi giảm tài sản trong trường hợp bị mất, bị hủy hoại, cho thuê liên doanh, liên kết... nhằm tạo sự chủ động trong điều hành, phù hợp chính sách trong từng thời kỳ là cần thiết.

Theo quan điểm của Bộ trưởng Đinh Tiến Dũng, đối với cơ quan quản lý nhà nước, TSC tại cơ quan nhà nước chủ yếu là tài sản phục vụ công tác quản lý nhà nước. Vì vậy, cần phải bảo đảm việc quản lý, sử dụng tiết kiệm đúng mục đích tiêu chuẩn, định mức và tuyệt đối không được sử dụng để cho thuê kinh doanh dịch vụ, liên doanh, liên kết để bảo đảm tính nghiêm minh, tách bạch chức năng quản lý, nhất là trụ sở làm việc, phương tiện đi lại và trang thiết bị.

Có thể bạn quan tâm