Mối lo về đại dịch mới

Những ngày qua, thông tin về virus gây viêm phổi trên người (HMPV) xuất hiện ở nhiều quốc gia đã gây hoang mang dư luận thế giới. Dù vậy, Tổ chức Y tế thế giới (WHO) trấn an HMPV là loại virus thông thường, lưu hành tại Bắc Bán cầu trong mùa đông và hiện không có bằng chứng cho thấy có nguy cơ bùng phát thành đại dịch toàn cầu như Covid-19.
0:00 / 0:00
0:00
Trẻ em là một trong những đối tượng dễ bị nhiễm HMPV. Ảnh: CNN
Trẻ em là một trong những đối tượng dễ bị nhiễm HMPV. Ảnh: CNN

Thời gian gần đây, nhiều cơ sở y tế và bệnh viện tại các thành phố lớn ở Trung Quốc như Thiên Tân, Thượng Hải và Bắc Kinh đối mặt tình trạng quá tải. Nhiều video đăng tải lên mạng xã hội cho thấy hàng dài người đeo khẩu trang, xếp hàng trong giá lạnh để chờ được khám bệnh. Theo Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh Trung Quốc (CDC), tình trạng tại các cơ sở y tế là minh chứng cho việc một đợt bùng phát HMPV ở nước này kể từ giữa tháng 12/2024.

Sau thông tin về xu hướng tăng ca nhiễm HMPV ở Trung Quốc, Ấn Độ cũng phát hiện trường hợp đầu tiên nhiễm virus này. Bệnh nhân là một em bé 8 tháng tuổi tại bệnh viện Baptist, thành phố Bengaluru, bang miền nam Karnataka. Trong khi đó, theo dữ liệu từ Ủy ban Kiểm soát Vệ sinh và Dịch tễ học Kazakhstan, từ tháng 10/2024 đến hồi đầu năm 2025, khoảng 30 người đã được xác định nhiễm HMPV. Nga, Malaysia, Nam Phi… sau đó cũng phát hiện các trường hợp dương tính với loại virus này.

Được phát hiện lần đầu vào năm 2001, HMPV gây ra các triệu chứng giống cúm, có thể dẫn đến vấn đề hô hấp nghiêm trọng. Người nhiễm bệnh thường có các triệu chứng tương tự cúm gồm ho, sốt, nghẹt mũi và khó thở. Các ca bệnh nặng có thể gặp biến chứng như viêm phế quản hoặc viêm phổi. Những người có nguy cơ cao nhiễm virus trên là trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi (cụ thể là những trẻ sinh non), người cao tuổi, người mắc các bệnh nền như các bệnh về phổi và tim mãn tính, những người mắc các bệnh ảnh hưởng đến hệ thống miễn dịch (như HIV/AIDS) và người mắc bệnh tiểu đường. Virus HMPV lây lan trong không khí qua giọt bắn cũng như tiếp xúc gần, khi người bệnh ho hoặc hắt hơi. Hiện chưa có vaccine phòng bệnh.

Theo The Independent, tin tức về đợt bùng phát HMPV được thảo luận sôi nổi trên mạng xã hội. Phần lớn người dân e ngại về tác nhân gây đại dịch mới, tương tự như Covid-19. Tuy nhiên, các chuyên gia về bệnh truyền nhiễm nhận định sự gia tăng các ca bệnh đường hô hấp ở Trung Quốc phù hợp xu hướng toàn cầu, khi số ca bệnh thường tăng cao vào những tháng cuối mùa đông. Tại Trung Quốc, đây là thời điểm các đợt lạnh kéo dài, dự kiến diễn ra đến tháng 3. Thời tiết lạnh chính là tác nhân chính dẫn đến nhiễm virus.

Giáo sư Paul Tambyah, Cố vấn cấp cao tại khoa Bệnh truyền nhiễm của Bệnh viện Trường đại học Quốc gia Singapore (NUH) cho rằng, không có gì bất ngờ khi ngày càng nhiều ca nhiễm HMPV được ghi nhận. Ông cho biết: "Hiện tượng này thường xảy ra ở Trung Quốc vào mỗi mùa đông, đặc biệt tại các tỉnh phía bắc". Trong khi đó, Viện Quốc gia về Bệnh truyền nhiễm Nam Phi (NICD) đã trấn an người dân nước này không cần phải hoảng sợ về các trường hợp được báo cáo nhiễm HMPV.

Mới đây, WHO cũng khẳng định HMPV là loại virus thông thường, lưu hành tại Bắc Bán cầu trong mùa đông. Bên cạnh HMPV, nhiều bệnh lý đường hô hấp phổ biến khác ở Trung Quốc cũng gia tăng trong thời gian này. Bà Margaret Harris, Người phát ngôn của WHO nhấn mạnh: "Mức độ dịch bệnh đường hô hấp ở Trung Quốc nằm trong phạm vi bình thường. Đây là điều chúng tôi dự kiến vào mùa đông-xuân". Bà cũng cho rằng, tỷ lệ nhập viện tại Trung Quốc năm nay thấp hơn so cùng kỳ năm ngoái và quốc gia này chưa đưa ra bất kỳ tuyên bố hay phản ứng y tế khẩn cấp nào liên quan HMPV.

Dù chưa có thông tin nào gây lo ngại, song WHO cũng như các chuyên gia y tế cũng khuyến nghị giới chức các nước vẫn cần đề cao cảnh giác, chủ động phòng, chống bệnh cũng như duy trì hệ thống giám sát dịch bệnh tùy theo điều kiện thực tế.