Từ việc loạn… tên công ty
Công ty cổ phần Tập đoàn KSFinance (viết tắt là KSFinance) tiền thân là Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng Phú Thượng được thành lập vào tháng 2/2015. Hoạt động kinh doanh chủ yếu của KSFinance là đầu tư, xây dựng, kinh doanh, quản lý, khai thác bất động sản; môi giới, tự doanh, tư vấn đầu tư và bảo lãnh phát hành chứng khoán. Trên trang thông tin điện tử của KSFinance giới thiệu nhiều hoạt động, trong đó có các Financial Hub được coi là hệ thống trung tâm tài chính 4.0. KSFinance cũng triển khai ứng dụng trực tuyến (app) tên là KSFinance trên các nền tảng số. Được quảng cáo là mô hình đầu tư tài chính - bất động sản 4.0, với vốn đầu tư nhỏ, lợi nhuận cao khi tham gia đầu tư các bất động sản. Nhưng thực chất, đây là một trong những kênh huy động vốn của KSFinance từ tổ chức và cá nhân thông qua hoạt động hợp tác đầu tư.
Thời gian gần đây, không ít vụ lùm xùm liên quan việc huy động vốn của KSFinance. Chẳng hạn như trường hợp ông N.D.Minh, một Việt kiều đã đầu tư vào KSFinance số tiền 22 tỷ đồng theo ba hợp đồng hợp tác kinh doanh vào các ngày 10/8/2022 (9 tỷ đồng), 17/8/2022 (5 tỷ đồng), 5/9/2022 (8 tỷ đồng) với cùng kỳ hạn sáu tháng. Khi đến hạn cuối cùng ngày 6/3/2023, KSFinance vẫn chưa thanh toán gốc và lãi của các hợp đồng này.
Chưa nói đến cách thức huy động vốn và khả năng tài chính của KSFinance, chỉ riêng về nội dung hoạt động cho thấy, KSFinance là một doanh nghiệp thông thường, hoàn toàn không phải “công ty tài chính” như tên gọi của nó. Bản thân KSFinance cũng không phải là công ty tài chính được cấp phép hoạt động bởi NHNN. Cái tên KSFinance tương tự tên viết tắt của các công ty tài chính khác như Công ty tài chính TNHH MTV Ngân hàng TMCP Sài Gòn - Hà Nội (SHB Finance); Công ty tài chính TNHH MTV Shinhan Việt Nam (Shinhan Finance); Công ty tài chính TNHH MTV Công nghiệp Tàu thuỷ Việt Nam (SbicFinance). Theo một số nhà đầu tư đã tham gia sản phẩm, dịch vụ của KSFinance, việc đặt tên là KSFinance cùng với việc triển khai các dịch vụ tài chính đã khiến các nhà đầu tư lầm tưởng rằng, đây là công ty tài chính được cấp phép bởi NHNN. Điều này khiến nhà đầu tư tin tưởng hơn và có thể gây ra rủi ro cho nhà đầu tư khi đầu tư vào các sản phẩm của doanh nghiệp.
Ngoài ra, nhiều đối tượng xấu còn lập hàng loạt các website như Vay Credit, Thịnh Vượng Credit, Hoàng Long Credit, mạo danh là công ty con của Công ty tài chính TNHH Ngân hàng TMCP Việt Nam Thịnh Vượng SMBC (FeCredit) nhằm thực hiện các hành vi lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của người dân thông qua việc cho vay trực tuyến. Khi nạn nhân đồng ý vay, các đối tượng sẽ tư vấn cho nạn nhân qua tin nhắn và yêu cầu truy cập một đường link để thực hiện thủ tục vay. Đến bước giải ngân, các đối tượng này thông báo tài khoản nạn nhân đã bị đóng băng vì lý do nhập sai thông tin và yêu cầu nộp một khoản tiền vào tài khoản do đối tượng lừa đảo cung cấp. Tương tự, Công ty tài chính TNHH MB Shinsei (Mcredit) cũng cho biết, lợi dụng uy tín thương hiệu và nhu cầu cần vay vốn tiêu dùng tăng cao của người dân, một số đối tượng xấu đã có hành vi giả mạo website và tổng đài của Mcredit, nhằm chiếm đoạt tài sản, thu lợi bất chính từ người đi vay.
“Nhập nhằng” công bố thông tin về đăng ký doanh nghiệp
Theo quy định của Luật Doanh nghiệp và các quy định của pháp luật có liên quan, doanh nghiệp sau khi được cấp Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp phải thông báo công khai trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp trong thời hạn 30 ngày kể từ ngày được công khai. Nội dung công bố sẽ bao gồm những thông tin trên Giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp và ngành, nghề kinh doanh, Danh sách cổ đông sáng lập, Danh sách cổ đông là nhà đầu tư nước ngoài đối với công ty cổ phần. Đối với những trường hợp thay đổi nội dung đăng ký doanh nghiệp thì căn cứ vào từng nội dung công bố thông tin thay đổi đăng ký kinh doanh tương ứng mà doanh nghiệp sẽ phải thực hiện. Việc công khai, minh bạch thông tin về đăng ký kinh doanh của doanh nghiệp mang lại nhiều lợi ích như: tạo điều kiện thuận lợi cho cơ quan chức năng quản lý, thống kê, tra soát nhanh chóng và sử dụng hiệu quả thông tin đăng ký doanh nghiệp; giúp doanh nghiệp công khai, minh bạch các thông tin đăng ký kinh doanh của mình cho các cơ quan nhà nước có liên quan, cho tổ chức, cá nhân có yêu cầu.
Trước đây, Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp của Bộ Kế hoạch và Đầu tư (https://dangkykinhdoanh.gov.vn) cung cấp thông tin cơ bản về doanh nghiệp để người dùng có thể tra cứu miễn phí, bao gồm: tên doanh nghiệp, mã số doanh nghiệp, tình trạng hoạt động, loại hình pháp lý, ngày thành lập, tên người đại diện pháp luật, địa chỉ trụ sở chính, mẫu dấu (nếu có), ngành, nghề kinh doanh; danh sách các bố cáo điện tử đã đăng. Việc này được thực hiện theo quy định tại khoản 1 Điều 36 Nghị định số 01/2021/NĐ-CP ngày 4/1/2021 của Chính phủ về đăng ký doanh nghiệp. Theo đó, thông tin được cung cấp công khai, miễn phí trên Cổng thông tin quốc gia về đăng ký doanh nghiệp, bao gồm: tên doanh nghiệp; mã số doanh nghiệp; địa chỉ trụ sở chính; ngành, nghề kinh doanh; họ và tên người đại diện theo pháp luật; tình trạng pháp lý của doanh nghiệp.
Thế nhưng, từ tháng 8/2022, toàn bộ các thông tin tra cứu miễn phí này đều không còn truy cập được. Thay vào đó là các thông tin phải trả tiền. Người dùng phải trả thấp nhất là 20.000 đồng (cho giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp) và cao nhất là 150.000 đồng (cho thông tin đăng ký doanh nghiệp mới nhất hoặc thông tin lịch sử doanh nghiệp ba năm gần nhất). Việc hạn chế truy cập các thông tin liên quan đến đăng ký kinh doanh của doanh nghiệp gây nhiều khó khăn cho công tác quản lý và việc tìm hiểu thông tin doanh nghiệp của tổ chức, cá nhân; chưa bảo đảm nguyên tắc công khai, minh bạch thông tin về đăng ký kinh doanh của doanh nghiệp; chưa bảo đảm theo quy định tại khoản 1 Điều 36 Nghị định số 1/2021/NĐ-CP ngày 4/1/2021.
Sự “nhập nhằng” về thông tin doanh nghiệp có thể dẫn đến hiểu lầm về hoạt động của doanh nghiệp đó, gây khó khăn cho công tác quản lý và rủi ro cho các đối tác, nhà đầu tư. Bên cạnh đó, việc hạn chế khai thác các thông tin về đăng ký kinh doanh của doanh nghiệp (theo quy định phải được công khai, minh bạch và tra cứu miễn phí) có thể dẫn tới khó khăn cho công tác quản lý giám sát, thanh tra, kiểm tra; gây khó khăn cho tổ chức, cá nhân khi tìm hiểu về doanh nghiệp mà mình cần hợp tác, đầu tư; đi ngược lại chủ trương công khai, minh bạch trong quản lý hành chính nhà nước. Các cơ quan chức năng cần xem xét, giải quyết tình trạng này; bảo đảm các doanh nghiệp hoạt động trên tinh thần thượng tôn pháp luật; bảo đảm sự công khai, minh bạch trong hoạt động của doanh nghiệp và quản lý hành chính nhà nước.