Rồi, trong câu chuyện với đồng đội, những ký ức chợt tuôn trào về một thời hào hùng - một thời chiến thắng Điện Biên Phủ in dấu đậm nét trong trái tim, trở thành niềm tự hào, thành nguồn sức mạnh thôi thúc mỗi người dân Việt Nam vững niềm tin dấn bước trên hành trình giành lại độc lập, tự do cho dân tộc.
Trước đó ít ngày, tôi có dịp được gặp và lắng nghe câu chuyện của một cựu thanh niên xung phong từng tham gia Chiến dịch Điện Biên Phủ. Lắng nghe câu chuyện khi hào hứng, lúc lại rời rạc, có những chi tiết được nhắc đi nhắc lại, chúng tôi hiểu là ký ức của con người đã từng trải qua một thời đạn lửa hào hùng ấy đã bắt đầu bị phủ bóng bởi thời gian. May mắn thay, người con trai cả của ông, khi biết chúng tôi tìm đến, đã sang ngồi cùng bố, và chia sẻ với chúng tôi câu chuyện về hành trình năm xưa của bố mình, mà theo anh nói, là được gom nhặt lại từ những câu chuyện bố anh hay kể. So sánh với những tư liệu lịch sử, chúng tôi nhận thấy câu chuyện anh kể có thể được xác nhận.
Bất chợt, tôi có sự liên tưởng, cuộc sống hiện đại với nhịp đi gấp gáp đã xóa đi rất nhiều không gian thích hợp cho những câu chuyện kể giữa các thế hệ. Đi cùng với điều đó, nhiều mảnh ký ức vốn được hình thành qua những cuộc trò chuyện ấy sẽ không có cơ hội được tạo nên và lưu giữ, để có thể được trao truyền thế hệ, với rất nhiều cảm xúc từ chính những người trong cuộc.
Bên cạnh những dòng thông tin mang tính chính xác về lịch sử mà chúng ta hay gọi là chính sử, thì những câu chuyện kể, những hồi ức thấm đẫm xúc cảm chân thành của những chứng nhân của lịch sử có ý nghĩa đắp bồi, và lưu giữ lịch sử ấy theo một phương thức thú vị và độc đáo - truyền miệng. Đó là con đường giúp cho lịch sử được ghi nhớ và phổ biến rộng rãi. Quên đi điều đó, hay thiếu sự quan tâm để tạo môi trường cho phương thức đó được thực hành, sẽ là điều đáng tiếc cho chính chúng ta, và lịch sử hào hùng của dân tộc.
