Vi phạm ở “điểm đen” ô nhiễm môi trường
Nhiều năm qua, khu vực Cụm công nghiệp Phú Lâm (CCN Phú Lâm) đã trở thành "điểm đen" ô nhiễm môi trường. Nước thải phát sinh từ quá trình hoạt động của các cơ sở trong và chung quanh CCN gây ô nhiễm nặng nề sông Ngũ Huyện Khê, gây bức xúc và ảnh hưởng nghiêm trọng đến đời sống người dân. Các cơ quan chức năng đã có nhiều đợt thanh tra, kiểm tra, giám sát, điều tra, xử lý vi phạm đối với các tổ chức, cá nhân hoạt động vi phạm pháp luật tại khu vực này.
Gần đây nhất là đoàn kiểm tra của UBND huyện Tiên Du vừa kết thúc ngày 12/3. Theo đó, Phó Trưởng phòng Tài nguyên và Môi trường (TN&MT) huyện Tiên Du Nguyễn Thị Yến cho biết, hiện cụm có 22/29 cơ sở đang hoạt động, 7 cơ sở đang dừng hoạt động. Trong đó có 3/7 cơ sở đã dừng hoạt động từ năm 2021 (3 cơ sở này đã xây dựng xong nhưng chưa lắp máy móc và không hoạt động). Ngoài ra, có 3 cơ sở dừng hoạt động do vi phạm, bị UBND huyện xử phạt hành chính và niêm phong nhà xưởng. Đây là các cơ sở sản xuất hơi thương phẩm để cung cấp cho các nhà máy giấy. Bên cạnh đó còn có 8 cơ sở ở ngoài CCN không đủ điều kiện đã bị dừng hoạt động hoàn toàn. Các cơ sở này đều đã bị cắt điện, máy móc được di chuyển đi hết.
Phó Trưởng phòng TN&MT huyện Tiên Du Nguyễn Thị Yến cho biết thêm, 22/29 cơ sở đang hoạt động tại CCN Phú Lâm đều có đầy đủ điều kiện theo yêu cầu của pháp luật. Cụ thể, có 9 cơ sở được Bộ TN&MT (nay là Bộ Nông nghiệp và Môi trường) cấp phép; 7 cơ sở do UBND tỉnh Bắc Ninh cấp phép; 1 cơ sở được UBND huyện Tiên Du cấp phép. Các cơ sở còn lại đang đăng ký môi trường cấp xã. “Về điều kiện môi trường, về thủ tục hành chính, đến thời điểm hiện tại, các cơ sở này đã đủ các điều kiện để hoạt động”, bà Yến khẳng định.
Vậy nhưng, theo tìm hiểu của nhóm PV báo Thời Nay, UBND xã Phú Lâm thời gian qua đã tiếp nhận Đăng ký môi trường của một số cơ sở sản xuất giấy, bao bì không đúng thẩm quyền gồm: Công ty TNHH Việt Toàn, Công ty TNHH Toàn Mỹ và Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Ngọc Minh Giang, Công ty CP giấy Bình Minh, Công ty CP Bao bì Thuận Phát. Các công ty này đều sản xuất giấy từ nguyên liệu tái chế, có nguy cơ tác động xấu đến môi trường. Theo quy định, việc sản xuất bao bì giấy tái chế cần phải có giấy phép môi trường mới được hoạt động.
Cần xem xét năng lực quản lý môi trường ở xã Phú Lâm
Để tìm hiểu về việc UBND xã Phú Lâm tiếp nhận Đăng ký môi trường không đúng thẩm quyền, ngày 13/3, nhóm PV báo Thời Nay đã có buổi làm việc với UBND huyện Tiên Du, UBND xã Phú Lâm, Sở Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) tỉnh Bắc Ninh. Phó Chủ tịch UBND xã Phú Lâm Ngô Lương Xuân cho biết, trong khoảng tháng 6/2024, xã đã tiếp nhận Đăng ký môi trường cấp xã của các Công ty TNHH Việt Toàn, Công ty TNHH Toàn Mỹ và Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Ngọc Minh Giang.
Theo hồ sơ của các đơn vị, chúng tôi nhận thấy, thứ nhất là chất thải nguy hại dưới 1.200 kg/năm và công suất đủ điều kiện; thứ hai là các đơn vị không xả khí thải ra môi trường; thứ ba là nước thải các đơn vị đã đăng ký xử lý với Công ty Môi trường xanh Kinh Bắc. Do vậy, căn cứ vào Luật Bảo vệ môi trường, xã nhận thấy đủ điều kiện để đăng ký môi trường cấp xã.
Mặc dù vậy nhưng đến tháng 12/2024, UBND xã Phú Lâm lại có văn bản trả lời không tiếp nhận Đăng ký môi trường cấp xã của các đơn vị nêu trên nữa. Lý giải về điều này, Phó Chủ tịch UBND xã Phú Lâm Ngô Lương Xuân cho biết: “Qua kiểm tra, vẫn thấy có chất thải nguy hại. Chúng tôi xác định là nó lệch quá thẩm quyền và đã yêu cầu các đơn vị này liên hệ với các cơ quan chức năng cao hơn để xem xét cấp phép môi trường”. Làm việc với PV, ông Ngô Lương Xuân thừa nhận các doanh nghiệp này chưa có Đăng ký môi trường cấp xã và vẫn đang hoạt động.
Có thể thấy, mới đây nhất Đoàn kiểm tra của UBND huyện Tiên Du đã thực hiện tổng hợp rất cụ thể số liệu của các cơ sở hoạt động tại CCN Phú Lâm. Theo đó, nhiều đơn vị không đủ điều kiện đã bị niêm phong, hoặc cắt điện, buộc di dời nhà xưởng, máy móc ra khỏi khu vực. Tuy nhiên, vẫn còn một số đơn vị không đủ điều kiện theo quy định của pháp luật về bảo vệ môi trường đang hoạt động ngang nhiên.
Trong quá trình khảo sát thực tế tại CCN Phú Lâm, vào tối 16/3, nhóm PV báo Thời Nay phát hiện có 5 cơ sở không có giấy phép môi trường đang ngang nhiên hoạt động. Đó là Công ty TNHH Việt Toàn, Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Ngọc Minh Giang, Công ty TNHH Toàn Mỹ, Công ty TNHH Mạnh Dũng Phú Lâm và hộ cá thể Nguyễn Văn Nam. Theo danh sách Đoàn kiểm tra của UBND huyện Tiên Du đã thống kê, trong số đó có Công ty TNHH Mạnh Dũng (sản xuất bao bì carton) và hộ cá thể Nguyễn Văn Nam (tái chế nhựa) đã bị cơ quan chức năng đình chỉ hoạt động.
