"Nới" quy định cho các doanh nghiệp nhỏ

Việc chấp hành các nội dung quy định tại Luật Quản lý, sử dụng vốn nhà nước đầu tư vào sản xuất, kinh doanh tại doanh nghiệp (Luật số 69/2014/QH13) và các văn bản hướng dẫn luật của một số doanh nghiệp nhà nước tại tỉnh Bình Thuận đang phát sinh nhiều bất cập do thiếu sự tương thích giữa các quy định trong hệ thống pháp luật liên quan hiện hành.
0:00 / 0:00
0:00
Với nhiệm vụ chủ yếu là quản lý đất rừng, trồng rừng và bảo vệ rừng tự nhiên nên vốn chủ sở hữu của các doanh nghiệp lâm nghiêp tại Bình thuận rất thấp. Ảnh: Sở NN&PTNT Bình Thuận.
Với nhiệm vụ chủ yếu là quản lý đất rừng, trồng rừng và bảo vệ rừng tự nhiên nên vốn chủ sở hữu của các doanh nghiệp lâm nghiêp tại Bình thuận rất thấp. Ảnh: Sở NN&PTNT Bình Thuận.

Bình Thuận là tỉnh có bốn doanh nghiệp 100% vốn nhà nước và hai công ty cổ phần có phần vốn nhà nước do Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Thuận làm đại diện chủ sở hữu vốn. Trong suốt thời gian qua, các doanh nghiệp nhà nước và các cơ quan chuyên môn tham mưu Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Thuận thực hiện chức năng chủ sở hữu vốn đã thực hiện theo đúng các quy định tại Luật số 69/2014/QH13 như đầu tư vốn ra ngoài doanh nghiệp, việc mua sắm tài sản, việc ban hành quy chế tài chính… Tuy nhiên, hiện một số chủ trương, quan điểm chỉ đạo và hệ thống pháp luật liên quan có sự thay đổi. Mặt khác, quá trình triển khai thực hiện Luật và các văn bản hướng dẫn đã bộc lộ nhiều bất cập, hạn chế thẩm quyền quyết định bổ sung vốn điều lệ đối với doanh nghiệp đang hoạt động như: Quy định tại khoản 2, Điều 14, Luật số 69/2014/QH13 có sự "vênh" với điểm b, khoản 4, Điều 2 Nghị định số 140/2020/NĐ-CP về chuyển doanh nghiệp nhà nước đầu tư 100% vốn điều lệ thành công ty cổ phần.

Điều này đã khiến việc thực hiện quy định pháp luật gặp khó khăn và tốn quá nhiều thời gian. Đơn cử như trường hợp tại Công ty TNHH một thành viên Lâm nghiệp Sông Dinh (doanh nghiệp 100% vốn nhà nước). Doanh nghiệp này xây dựng phương án bổ sung vốn điều lệ để sửa chữa, nâng cấp văn phòng làm việc với giá trị… dưới 100 triệu đồng, nhưng Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Thuận đã phải trình lên tới Thủ tướng Chính phủ xem xét quyết định chủ trương đầu tư.

Hay việc cũng chính ở Công ty Lâm nghiệp Sông Dinh, có vốn chủ sở hữu dưới 600 triệu đồng. Do đây là doanh nghiệp thực hiện nhiệm vụ quản lý chủ yếu là đất rừng, trồng rừng và bảo vệ rừng tự nhiên nên vốn điều lệ và vốn chủ sở hữu rất thấp. Theo quy định tại điểm a, khoản 3, Điều 23, Luật số 69/2014/QH13, doanh nghiệp này muốn huy động vốn với số tiền dưới 300 triệu đồng (50% vốn chủ sở hữu) thì phải được Ủy ban nhân dân tỉnh quyết định chủ trương huy động. Điều này làm mất tính chủ động và mất cơ hội kinh doanh của doanh nghiệp. Vì vậy, Ủy ban nhân dân tỉnh kiến nghị, khi xây dựng dự án luật sửa đổi Luật số 69/2014/QH13, cơ quan soạn thảo nên sửa hoặc có thêm quy định riêng về thẩm quyền huy động vốn đối với doanh nghiệp nhỏ hay siêu nhỏ dạng này.

Tương tự, ngay trong năm 2023 vừa qua, Công ty TNHH một thành viên Lâm nghiệp Bình Thuận có nhu cầu mua hai xe ô-tô phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh để thay thế các xe hiện có bị hư hỏng nặng. Tại thời điểm năm 2021, doanh nghiệp xây dựng kế hoạch sản xuất, kinh doanh và đầu tư phát triển 5 năm (2021-2025) trình Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Thuận phê duyệt, đã không đưa danh mục mua sắm xe ô-tô vào kế hoạch này. Thế nên, dù giá trị mua sắm xe ô-tô thuộc thẩm quyền của Chủ tịch công ty, song, căn cứ theo quy định tại điểm a, khoản 1, Điều 24 Luật số 69/2014/QH13, doanh nghiệp này đã phải lập hồ sơ đề nghị điều chỉnh cả kế hoạch sản xuất, kinh doanh và đầu tư phát triển 5 năm (2021-2025) trình xin Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Thuận xem xét phê duyệt mới đủ điều kiện thực hiện mua sắm xe ô-tô. Điều này không chỉ làm khó cho doanh nghiệp mà còn tiêu tốn quá nhiều thời gian, nhân lực của nhiều cơ quan nhà nước vào việc hoàn thiện thủ tục mang tính hồ sơ viện dẫn đơn thuần.

Từ những bất cập, hạn chế phát sinh khi thực hiện Luật số 69/2014/QH13 và các quy định trong hệ thống pháp luật liên quan hiện hành như các trường hợp cụ thể nêu trên, Ủy ban nhân dân tỉnh Bình Thuận đề nghị, cơ quan soạn thảo nghiên cứu sửa đổi, bổ sung một số nội dung của luật này theo hướng: kế thừa, phát huy những quy định còn phù hợp thực tế, phù hợp hiến pháp và pháp luật hiện hành; đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho cơ quan đại diện chủ sở hữu và doanh nghiệp, giảm các công việc sự vụ phải xem xét, quyết định của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; quy định, xác định rõ mục đích, yêu cầu, phạm vi, lĩnh vực, nguyên tắc, hình thức đầu tư vốn nhà nước tại doanh nghiệp; cân nhắc giao quyền chủ động cho doanh nghiệp nhà nước quản lý hoạt động của doanh nghiệp mà mình góp vốn, qua đó hạn chế việc các cơ quan quản lý nhà nước "làm thay" vai trò của cơ quan đại diện chủ sở hữu vốn và cả phần việc thuộc nhiệm vụ của doanh nghiệp.