- Thưa ông, sau 10 tháng, Việt Nam đã đạt 93,2% kế hoạch năm 2025 về tổng số lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài. Trong bối cảnh thị trường quốc tế nhiều biến động, điều gì tạo nên kết quả ấn tượng này?
- Có thể nói, dấu ấn nổi bật trong xuất khẩu lao động 10 tháng đầu năm 2025 đã phản ánh nỗ lực tổng thể của hệ thống quản lý nhà nước, doanh nghiệp và người lao động. Có thể khái quát một số yếu tố quan trọng tạo nên kết quả này như sau:
Hoạt động đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài luôn nhận được sự quan tâm của Đảng, Chính phủ và sự chỉ đạo sát sao, quyết liệt của lãnh đạo Bộ Nội vụ, sự phối hợp tốt của các cơ quan đơn vị trong và ngoài bộ trong việc hoàn thiện thể chế, cải cách hành chính và nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước.
Vị thế mới của Việt Nam trên trường quốc tế ngày một nâng cao, được dư luận trong nước và quốc tế đánh giá cao; hợp tác và hội nhập quốc tế được triển khai toàn diện và sâu rộng trên tất cả các lĩnh vực trong đó có lĩnh vực hợp tác lao động, tạo thuận lợi cho việc đàm phán ký kết các thỏa thuận hợp tác về đưa người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài.
Các doanh nghiệp được cấp phép đã tích cực tìm kiếm, đàm phán, ký kết hợp đồng với đối tác mới, mở rộng thêm nhiều thị trường có thu nhập cao, an toàn, ổn định. Ngoài ra, người lao động Việt Nam được đánh giá là cần cù, chịu khó, có khả năng tiếp thu nhanh, do đó được nhiều quốc gia tiếp nhận tin tưởng và mở rộng cơ hội hợp tác. Những kết quả tích cực trong việc bảo vệ quyền lợi, hỗ trợ người lao động ở nước ngoài cũng góp phần nâng cao hình ảnh, uy tín của Việt Nam trong quan hệ hợp tác quốc tế về lao động.
- Cục Quản lý lao động ngoài nước có kế hoạch gì về tuyển chọn lao động trực tuyến, giúp người lao động tương tác trực tiếp với doanh nghiệp, tuyển chọn minh bạch, loại bỏ khâu trung gian, giảm chi phí và hạn chế lừa đảo, thưa ông?
- Trong 10 tháng đầu năm 2025, công tác cải cách hành chính và chuyển đổi số của Cục đạt nhiều kết quả tích cực. 93,78% hồ sơ thủ tục hành chính đã được giải quyết trực tuyến toàn trình; hầu hết nghiệp vụ chuyên môn được thực hiện trên Hệ thống cơ sở dữ liệu về người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng và từng bước kết nối với Cổng Dịch vụ công quốc gia.
Đặc biệt, nhằm loại bỏ khâu trung gian, giảm chi phí cho người lao động và hạn chế tình trạng "cò mồi", lừa đảo người lao động, Cục Quản lý lao động ngoài nước đã phối hợp Tổ chức Jica- Nhật Bản triển khai Dự án hỗ trợ kết nối thông tin việc làm ngoài nước. Theo đó, ứng dụng Việc làm ngoài nước (DOLAB-JICA) được khai trương ngày 30/7/2025, với phần mềm là sản phẩm dự án hỗ trợ kỹ thuật do Jica tài trợ, với mục tiêu giảm chi phí xuất cảnh cho người lao động. Thông qua ứng dụng này, người lao động có thể tiếp cận trực tiếp thông tin thị trường, đơn hàng đã được phê duyệt từ các doanh nghiệp được cấp phép đăng tải, từ đó có thể chủ động lựa chọn công việc phù hợp năng lực, nhu cầu bản thân và liên hệ trực tiếp với doanh nghiệp dịch vụ khi có nguyện vọng đi làm việc ở nước ngoài. Đến nay đã có khoảng 117 doanh nghiệp tham gia đăng tin và trên 6.500 tài khoản người tìm việc đăng ký hệ thống; hơn 1.000 tin tuyển dụng được đăng tải, và hơn 1.400 lượt liên hệ từ người lao động tới các doanh nghiệp.
- Gần đây trên các nền tảng mạng xã hội như TikTok, Facebook, Zalo xuất hiện nhiều thông tin quảng bá, tuyển chọn lao động đi làm việc ở nước ngoài. Vậy, Bộ Nội vụ có khuyến cáo gì về tình trạng này đối với người lao động?
-Các đối tượng lừa đảo thường đăng thông tin tuyển dụng thông qua Facebook, Zalo cá nhân, các hội nhóm không chính thống. Không có trụ sở rõ ràng, hoặc chỉ liên lạc qua điện thoại, mạng xã hội.
Các đối tượng lừa đảo quảng cáo mức lương hấp dẫn, làm việc nhẹ nhàng và không yêu cầu tay nghề. Không có thông tin cụ thể về ngành nghề, điều kiện làm việc, thời hạn hợp đồng.
Các đối tượng lừa đảo thường yêu cầu người lao động nộp tiền giữ chỗ, tiền đặt cọc trước khi có hợp đồng chính thức. Phí xuất cảnh cao hơn nhiều so với quy định của nhà nước.
Do đó, người lao động cần đặc biệt lưu ý, nếu có những dấu hiệu sau thì không tin theo, không nộp tiền:
Doanh nghiệp không có tên trong danh sách các công ty được Bộ Nội vụ cấp phép (Thông tin chi tiết tại trang web http://dolab.moha.gov.vn). Không công khai giấy phép hoạt động tại trụ sở hoặc đưa ra bản sao mờ, không rõ ràng. Không cung cấp hợp đồng mẫu, hoặc chỉ đưa bản photo, không cho giữ bản chính. Hợp đồng không có chữ ký, đóng dấu của doanh nghiệp được cấp phép hoặc đối tác nước ngoài.
- Chất lượng nguồn lao động và việc chinh phục các thị trường khó tính luôn là bài toán nan giải, Cục có giải pháp gì để tìm kiếm, phát triển thị trường, cũng như đưa lao động đi làm việc ở những thị trường lao động có thu nhập cao, an toàn?
- Để nâng cao chất lượng nguồn lao động và chinh phục các thị trường khó tính, Cục đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp trọng tâm sau:
Tăng cường nghiên cứu, đánh giá nhu cầu thị trường tại các quốc gia phát triển (Nhật Bản, Hàn Quốc, Đức, Pháp, Ba Lan, Australia, Canada, Phần Lan…), xác định rõ ngành nghề tiếp nhận, tiêu chuẩn tuyển dụng và xu hướng dịch chuyển lao động chất lượng cao.
Chủ động đề xuất, tổ chức các đoàn công tác làm việc, đối thoại chính sách với bộ, ngành, cơ quan chức năng của nước tiếp nhận để thúc đẩy việc ký mới hoặc gia hạn các Hiệp định, Bản ghi nhớ (MOU) về hợp tác lao động.
Mở rộng phạm vi các lĩnh vực và ngành nghề hợp tác (điều dưỡng, công nghiệp chế tạo, công nghệ cao, đóng tàu, nông nghiệp công nghệ cao, logistics…), đáp ứng nhu cầu thực tế của các thị trường có tiêu chuẩn cao.
Tăng cường phối hợp Đại sứ quán, cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài để xúc tiến hợp tác, kết nối doanh nghiệp tiếp nhận, xử lý các vướng mắc phát sinh trong quá trình triển khai thỏa thuận.
Theo dõi, đánh giá thường xuyên hiệu quả của các thỏa thuận, MOU, kịp thời đề xuất điều chỉnh nội dung hợp tác hoặc mở rộng phạm vi để gia tăng số lượng và chất lượng lao động Việt Nam được tiếp nhận.
Ngoài ra, Bộ cũng chú trọng nâng cao năng lực cạnh tranh của các doanh nghiệp dịch vụ thông qua hướng dẫn chuẩn bị nguồn lao động chất lượng, đẩy mạnh đào tạo nghề, ngoại ngữ, kỷ luật lao động, tăng cường kết nối doanh nghiệp với hệ thống giáo dục nghề nghiệp; đồng thời siết chặt kiểm tra, xử lý vi phạm để xây dựng môi trường cạnh tranh lành mạnh, minh bạch.
- Xin trân trọng cảm ơn ông!
Phó Cục trưởng Quản lý lao động ngoài nước, Bộ Nội vụ.
"Trong thời gian tới, Hệ thống cơ sở dữ liệu về người lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng tiếp tục được nâng cấp, hoàn thiện để nâng cao hơn nữa hiệu quả cung cấp dịch vụ công trực tuyến toàn trình đối với các thủ tục hành chính trong lĩnh vực được giao, nhằm giảm chi phí cho doanh nghiệp dịch vụ".
