1. Vào đêm 4-12, tại khu vực gần điểm neo HL 1-5 (TP Hạ Long), Tổ tuần tra kiểm soát Đồn Biên phòng Cửa khẩu Cảng Hòn Gai tiến hành kiểm tra phương tiện đò gỗ chở khách mang BKS QN 6271, do ông Trần Văn Hùng, sinh năm 1960, trú tại phường Hồng Hải (TP Hạ Long, Quảng Ninh) làm thuyền trưởng. Lúc này trên đò có tám hành khách nam, qua kiểm tra cả tám người đều là thuyền viên của tàu Hai Phuong Sun, quốc tịch Việt Nam, mang số hiệu IMO 9536569, nhập cảnh từ Macau (Trung Quốc) vào Cảng Hòn Gai (TP Hạ Long) ngày 3-12.
Tại thời điểm kiểm tra, phát hiện: các cá nhân đã trốn tránh việc áp dụng biện pháp cách ly y tế phòng, chống dịch Covid-19, có ý định lên bờ để vào khu vực nội thị TP Hạ Long. Nhận thấy hành vi của tám người trên đò gỗ tiềm ẩn nguy cơ lây lan dịch bệnh, Đồn Biên phòng Cửa khẩu Cảng Hòn Gai đã báo cáo Ban Chỉ đạo phòng, chống dịch Covid-19 TP Hạ Long để đưa các công dân liên quan đi cách ly tập trung, đồng thời đưa phương tiện đò gỗ chở khách lên bờ để xử lý theo quy định.
2. Đồn Biên phòng Bắc Sơn đứng chân ở xã Bắc Sơn (TP Móng Cái), là một trong những địa bàn nóng về tình trạng xuất nhập cảnh trái phép khi dịch Covid-19 bùng phát trở lại vào cuối tháng 7, đầu tháng 8-2020, dẫn đến gia tăng các trường hợp trốn tránh cách ly. Theo thống kê, từ đầu tháng 7 đến ngày 4-8, Đồn đã liên tiếp phát hiện, xử lý và đưa đi cách ly tập trung 347 đối tượng/58 vụ xuất nhập cảnh trái phép (341 người Việt Nam, sáu người Trung Quốc).
Thông tin về công tác quản lý người nhập cảnh qua biên giới, Thiếu tướng Nguyễn Đức Mạnh, Phó Tư lệnh Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng cho biết, chuẩn bị tới Tết Nguyên đán nên nhu cầu thăm thân nhân của người dân khu vực biên giới rất lớn. Trong khi đó, đời sống của nhân dân ở vùng biên còn nhiều khó khăn, thiếu việc làm, đặc biệt trong mùa nông nhàn. Vì mưu sinh, nhiều người tìm mọi cách để xuất nhập cảnh trái phép. Ngoài ra, hiện nay có tình trạng người Trung Quốc hết visa nhập cảnh vào Việt Nam nhưng không về nước do sợ dịch Covid-19. Đáng chú ý, những đối tượng này làm giả giấy tờ để kéo dài thời gian lưu trú tại Việt Nam hoặc lưu trú bất hợp pháp tại khách sạn, khu nhà trọ.
Bên cạnh đó, tình trạng người Việt Nam nhập cảnh trái phép, do đó trốn cách ly khi về nước cũng đang diễn biến phức tạp. “Một số lao động ở Lào về không muốn cách ly nên nhập cảnh trái phép qua các đường mòn, lối mở, một số lao động từ Brunei nhập cảnh trái phép về nước qua tuyến biển. Việc nhập cảnh trái phép chủ yếu được tổ chức thông qua mạng xã hội. Các đối tượng thường liên lạc với nhau bằng sim rác sau đó thuê xe ôm, taxi để vận chuyển người trái phép”, Thiếu tướng Nguyễn Đức Mạnh cho biết.
Đại diện Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng cũng bày tỏ lo ngại khi hiện nay, một số đối tượng lẩn trong tàu hàng, tàu cá, container để vào Việt Nam. Từ đầu năm tới nay, Bộ đội Biên phòng đã duy trì lực lượng kiểm soát hơn 6.000 chốt đường mòn, lối mở và làm thủ tục cho hơn 2,7 triệu người nhập cảnh, phát hiện hơn 20 nghìn trường hợp nhập cảnh trái phép. Tuy nhiên, theo Thiếu tướng Nguyễn Đức Mạnh, hiện nay việc trao trả người nhập cảnh trái phép cũng rất khó khăn do có tình trạng đùn đẩy, chậm trễ trong việc nhận người.
3. Trong bối cảnh cuộc chiến chống Covid-19 còn lâu dài, tình trạng xuất nhập cảnh trái phép dự báo gia tăng, theo đó, đặt ra nguy cơ bỏ lọt, không kiểm soát được hết các đối tượng phải cách ly theo quy định, đại diện Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng đề nghị Ban Chỉ đạo quốc gia phòng, chống dịch Covid-19 yêu cầu các địa phương tiếp tục tuyên truyền cho nhân dân địa bàn biên giới không xuất nhập cảnh trái phép cũng như tiếp tay cho các hành vi vi phạm. Cùng với đó, địa phương cần tổ chức chốt chặt, nghiêm tại các đường mòn, lối mở biên giới. Hiện nay, các tỉnh đã rút hết lực lượng về, chỉ còn Bộ đội Biên phòng nên công tác chống dịch được đánh giá là sẽ đối mặt với không ít khó khăn.
