Nguyễn Thị Phương Thảo - Nữ kiệt trong thời kỳ đổi mới

Trong cái tin nhắn ngắn ngủi ấy, tôi thấy có một niềm vui len lỏi, một sự hãnh diện nhẹ nhàng, giản dị nhưng cao quý đến từ sự ghi nhận của mọi người, của Đảng và Nhà nước cho sự cống hiến của một nữ anh hùng vốn đã có nhiều cống hiến cho cộng đồng, dân tộc.

Vượt qua bước đường nhiều thách thức

Người ta đã nói rất nhiều về bà, về khối tài sản, về sự nghiệp và cả về tính cách của một người vốn được coi là khá kín đáo với giới truyền thông. Nhưng để tìm hiểu về những gì mà TS Nguyễn Thị Phương Thảo đã làm tính từ khi bà trở về Việt Nam, dễ dàng nhận thấy dấu ấn tiên phong của một thế hệ các cá nhân xuất sắc ở thời điểm đất nước có những biến chuyển lớn về kinh tế, xã hội. Họ, vốn đại diện cho những người con nước Việt, sẵn sàng xa Tổ quốc tìm cơ hội học hỏi, cọ xát để rồi sau quãng thời gian bôn ba ấy, lại quay trở về cùng nhau xây dựng quê hương.

Lần gặp đầu tiên và duy nhất với bà Nguyễn Thị Phương Thảo trong một ngày thu Hà Nội đã tạo ấn tượng cho một phóng viên ít tiếp xúc với giới doanh nhân một thứ cảm nhận khác với ban đầu. Không ăn sóng, nói gió mà nhẹ nhàng, sâu sắc. Không ồn ào, phô trương mà dịu dàng, tế nhị. Nhưng trong cái thần sắc nhẹ nhàng ấy là ý chí mạnh mẽ, quyết liệt, và những tính toán đầy mưu lược của một doanh nhân đã có nhiều trải nghiệm cả ở trong nước và nước ngoài.

Bà Nguyễn Thị Phương Thảo đã từng nói “Thách thức lớn nhất đối với mỗi doanh nhân đôi khi là chính mình. Mình có đủ can đảm, có đủ tự tin, có sẵn sàng để dấn thân vào một công cuộc đổi mới hay chưa. Sẽ luôn có thách thức, sẽ luôn luôn có cản trở, luôn có cạnh tranh thường là không lành mạnh”.

Hiểu rằng “những người đi đầu tiên hay gặp nhiều các yếu tố cản trở, hoặc các vấn đề nhận thức, tư tưởng, rào cản về chính sách. Các vấn đề sẵn sàng, bên cạnh nguồn lực của mình, còn các vấn đề xã hội như nhân công, các yếu tố hạ tầng… Mình hãy ở trong một tâm thế chủ động. Chắc chắn nó không bằng phẳng như con đường thông thường” nên ngay từ khi khởi nghiệp, vượt qua những con đường không bằng phẳng ấy, doanh nhân Nguyễn Thị Phương Thảo trở thành người tham gia xây dựng nhiều đề án thành lập và quản trị ngân hàng từ những năm 1990 của thế kỷ trước. Nhiều ngân hàng được thành lập như VIB, Techcombank… đều có dấu ấn của nữ doanh nhân sáng lập.

Từ thế mạnh được đào tạo trong ngành Tài chính - Ngân hàng, tới thời điểm hiện tại, trong vai trò lãnh đạo Ngân hàng TMCP Phát triển TP Hồ Chí Minh (HDBank), TS Nguyễn Thị Phương Thảo đã dẫn dắt chiến lược đổi mới và phát triển ngân hàng bền bỉ trong hơn 15 năm. Từ một ngân hàng có quy mô khiêm tốn với vốn điều lệ 1.000 tỷ đồng, khoảng 500 cán bộ, nhân viên và tổng tài sản gần 4.000 tỷ đồng, HDBank hiện đã vươn lên trở thành một định chế tài chính hoạt động theo mô hình tập đoàn, với gần 25 nghìn cán bộ, nhân viên, vốn điều lệ 50 nghìn tỷ đồng, tổng tài sản trên 800 nghìn tỷ đồng, gần 600 chi nhánh và hơn 30 nghìn điểm giới thiệu dịch vụ tài chính trên toàn quốc. Ngân hàng đóng vai trò quan trọng trong việc dẫn vốn cho các lĩnh vực hạ tầng, sản xuất, thương mại, nông nghiệp - nông thôn, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế và nâng cao đời sống của hàng chục triệu người dân Việt Nam.

Về lĩnh vực ngân hàng, vốn là chuyên ngành được đào tạo bài bản, nên nữ doanh nhân luôn coi nó là ngành phụng sự. “Chủ của ngân hàng chính là cộng đồng, chính là khách hàng. Tiền ở trong ngân hàng là tiền của dân và chúng ta là những công bộc mà chúng ta có trách nhiệm trông nom tài sản của người dân và mang nó tới những người cần đến nó”.

Doanh nhân của những sáng kiến lớn và trách nhiệm cộng đồng

Qua những đóng góp và cống hiến trong thời gian dài, có thể nhận ra rằng, TS Nguyễn Thị Phương Thảo là doanh nhân tiên phong với những sáng kiến lớn, mang lại giá trị kinh tế nhiều ý nghĩa trong cộng đồng.

Ở thời điểm xảy ra đại dịch Covid-19, các doanh nghiệp mà bà lãnh đạo đã tiên phong ủng hộ cho sự ra đời của Quỹ vaccine và đóng góp 100 tỷ đồng đầu tiên, phát triển nền tảng đóng góp trực tuyến công khai minh, bạch cho quỹ và đã thu hút được trên 11,5 nghìn tỷ đồng cho chương trình tiêm chủng toàn dân; phát triển nền tảng tiêm phòng vaccine và xét nghiệm trực tuyến Vietnamkhoemanh.vn, tài trợ 1,5 triệu lượt tiêm vaccine, 2,5 triệu lượt xét nghiệm trên nền tảng này.

Trong thời gian Covid-19, TS Nguyễn Thị Phương Thảo đã đưa ra sáng kiến và cùng với các doanh nghiệp của mình, cùng đối tác vừa tài trợ vừa thiết kế giải pháp xử lý tình trạng nghẽn lệnh kéo dài trên thị trường chứng khoán. Đây là giải pháp 100% Make in Vietnam. Do áp lực hệ thống cũ nguy cơ ngừng giao dịch, dự án “HoSE 100” hoàn thành trong thời gian thách thức chưa từng có: 100 ngày. Hệ thống vận hành thị trường vốn quan trọng nhất Việt Nam có khả năng giao dịch 7-8 triệu lệnh/phiên với giá trị có phiên đạt tới 2 tỷ USD. Hệ thống giao dịch của HoSE đã hoạt động liên tục, ổn định hơn bốn năm, hoàn thành sứ mệnh của mình khi hệ thống KRX golive vào tháng 5/2025 vừa qua.

Năm 2014, TS Nguyễn Thị Phương Thảo cũng chính là người đã đưa ra sáng kiến và cùng đối tác nước ngoài thực hiện dự án nâng cao năng lực vận hành nhà ga tại Cảng Hàng không quốc tế Tân Sơn Nhất, từ 24 triệu lượt khách lên 1,6 lần, đạt 40 triệu lượt khách. Hơn 10 năm qua, chỉ riêng sáng kiến này đã góp phần tăng thêm hàng trăm triệu lượt khách tới TP Hồ Chí Minh, mang lại thu nhập hàng chục nghìn tỷ đồng cho ngành kinh tế hàng không.

Thông qua vai trò lãnh đạo Hãng hàng không Vietjet và các doanh nghiệp, TS Nguyễn Thị Phương Thảo đã trực tiếp thúc đẩy nhiều thỏa thuận hợp tác kinh tế - thương mại - đầu tư quy mô lớn giữa Việt Nam với các đối tác chiến lược, như Hoa Kỳ và các nước châu Âu như Anh, Pháp, Đức. Các giao dịch tàu bay, động cơ và dịch vụ kỹ thuật trị giá hàng trăm tỷ USD không chỉ tạo việc làm, thúc đẩy tăng trưởng, mà còn góp phần cân bằng cán cân thương mại, củng cố niềm tin chiến lược và nâng cao uy tín của Việt Nam trong chuỗi cung ứng toàn cầu. Nhiều thỏa thuận được ký kết trong khuôn khổ đối ngoại cấp cao, thể hiện rõ tinh thần hợp tác, trách nhiệm và hội nhập quốc tế của doanh nghiệp Việt Nam.

Nhiều thập kỷ qua, Anh hùng Lao động Nguyễn Thị Phương Thảo bền bỉ đồng hành cùng với giải Cờ vua thế giới, cùng đội tuyển cờ vào tốp 10 thế giới, cùng bóng đá nữ, bóng đá Futsal, thể thao người khuyết tật… Bà cũng là nhà tài trợ chính cho nhiều hoạt động an sinh như xây nhà tình nghĩa, tình thương, mổ mắt, mổ tim, khám bệnh, phát thuốc, phát thẻ bảo hiểm y tế cho người nghèo trên khắp cả nước; thiết lập quan hệ đối tác chiến lược với UNESCO và Liên hợp quốc, với các tổ chức giáo dục quốc tế để thúc đẩy phát triển văn hóa - sáng tạo, tri thức, bình đẳng giới và hỗ trợ phụ nữ, trẻ em, cộng đồng yếu thế.