TẠI Đại hội Đoàn toàn quốc lần thứ XI (năm 2017), Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã gợi mở một số vấn đề cần được thảo luận sâu trong Đại hội. Trong đó, đồng chí Tổng Bí thư đặc biệt nhấn mạnh tổ chức Đoàn cần định hướng giáo dục thanh niên Việt Nam trong giai đoạn tới cần "tránh tình trạng nhạt Đảng, khô Đoàn, xa rời chính trị".
Trên thực tế, hiện tượng này đã và đang xảy ra trong một bộ phận thanh niên, lớp trẻ ở nước ta. Qua nhiều báo cáo cũng như trao đổi trong thực tế tại các cơ sở Đoàn ở nhiều địa phương, đơn vị trên toàn quốc, tôi nhận thấy rằng, bên cạnh đông đảo đoàn viên, thanh niên vẫn luôn nỗ lực, tích cực tham gia các hoạt động của Đoàn và tổ chức xã hội khác, rèn luyện, tu dưỡng để phấn đấu đứng trong hàng ngũ của Đảng, vẫn còn một bộ phận không nhỏ đoàn viên, thanh niên lại không có sự tha thiết vào Đảng. Họ là những người bàng quan với các vấn đề chính trị, không coi đó là những điều có liên quan và ảnh hưởng đến bản thân và gia đình mình, thiếu niềm tin vào tổ chức Đoàn, coi yếu tố vật chất trên hết, thoái thác nghĩa vụ của một người công dân. Bộ phận thanh niên này thường là chưa nhận thức được giá trị của cộng đồng, vai trò lãnh đạo của Đảng, cũng như của người Đảng viên nên họ không có được một động cơ đủ mạnh thúc đẩy "nhu cầu tự thân" đối với việc đứng trong hàng ngũ của Đảng. Thực trạng này là hết sức đáng lo ngại về cả khía cạnh cuộc sống và cả khía cạnh phát triển đảng viên từ các cơ sở Đoàn.
HIỆN nay, động cơ của thanh niên muốn khát khao đứng trong hàng ngũ của Đảng để cống hiến sức trẻ, năng lực của bản thân dưới lá cờ cách mạng của Đảng để phụng sự Tổ quốc và nhân dân là không rõ ràng. Điều này có thể đến từ nhiều nguyên nhân. Theo quan điểm của tôi, có một số những nguyên nhân chủ yếu sau:
Trước hết, đó là những tác động đến từ sự thay đổi về kinh tế và các yêu cầu của cuộc sống hiện đại mang đến một cuộc sống tốt hơn cho thế hệ trẻ hiện nay. Tuy nhiên, mặt trái của nó là những áp lực ngày càng gia tăng và lớn về vấn đề vật chất, nhu cầu hưởng thụ cuộc sống đối với thế hệ được coi là tương lai của đất nước. Điều đó đẩy họ vào guồng quay của công việc, mất đi thời gian và không gian để mở với đời sống chung quanh, dần dà làm họ khép mình, vị kỷ hơn, không còn động lực nuôi dưỡng những lý tưởng cao đẹp với cộng đồng, đất nước. Sự phai nhạt đối với hoạt động Đoàn, Hội cũng từ đó mà ra.
Tiếp đến là sự bùng nổ của các phương tiện truyền thông đại chúng hiện nay khiến thanh niên dễ bị định hướng sai bởi những hội nhóm trên các mạng xã hội, những tin giả, không được kiểm chứng, kết hợp với hiệu ứng đám đông dẫn đến nhận thức sai lệch về các tổ chức Đoàn, Đảng, lý tưởng cách mạng và truyền thống hào hùng của dân tộc. Những thông tin xấu, độc cùng hành vi không tốt sẽ dễ lan truyền, làm thay đổi nhận thức của con người, đặc biệt là thế hệ trẻ.
Cùng với đó các phong trào, hoạt động Đoàn dù đã có nhiều đổi mới về hình thức, phương pháp, nội dung nhưng vẫn chưa đạt được hiệu quả cao nhất để có thể lôi cuốn, tập hợp thanh niên, lớp trẻ tham gia, từ đó có định hướng đúng đắn cho một thế hệ đầy nhiệt huyết, muốn khẳng định bản thân và cống hiến cho xã hội. Công tác xây đắp niềm tin vào tổ chức Đảng, Đoàn Thanh niên, nuôi dưỡng mục tiêu, lý tưởng, tinh thần cách mạng, xung kích, cống hiến của tuổi trẻ thông qua các hoạt động của Đoàn vẫn chưa thật sự được quan tâm đúng mức.
Mặt khác là đến từ chính bản thân các đoàn viên, thanh niên hiện nay. Những nghiên cứu về tâm lý học đã chỉ ra rằng, ngoài động lực bên ngoài như vật chất, khen thưởng, tôn vinh…, động lực bên trong hay động lực nội tại/tự thân của mỗi con người đóng một vai trò cốt lõi và quyết định đến xu hướng hành vi của người đó.
Thanh niên của chúng ta ngày nay đang thiếu đi những sự quan tâm tự nhiên với những vấn đề về xã hội, chính trị, lý tưởng của Đảng để rồi dẫn đến tình trạng "khô Đoàn, nhạt Đảng", rời xa chính trị, mất đi động lực đến từ chính bản thân để phấn đấu đứng trong hàng ngũ của Đảng nhằm thực hiện những lý tưởng cao đẹp của Đảng.
TRONG bối cảnh hiện nay, để có thể xây dựng lớp thanh niên có lý tưởng sống, giàu tình yêu đất nước và lòng tự hào dân tộc, để các tổ chức Đoàn giới thiệu được số lượng nhiều hơn đoàn viên ưu tú cho Đảng, theo tôi các cơ sở phát triển Đảng cần:
Thứ nhất, quán triệt sâu sắc và nghiêm túc đường lối, chủ trương của Đảng đối với thanh niên, đó là: luôn đặt niềm tin vào thanh niên; xác định đây là rường cột của nước nhà; luôn ghi nhận, đề cao vai trò của thanh niên, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với công tác thanh niên; xây dựng thế hệ thanh niên ưu tú, có tinh thần lập thân, lập nghiệp trong thời kỳ phát triển mới của đất nước.
Thứ hai, nâng cao nhận thức của đoàn viên, thanh niên, thế hệ trẻ về Đảng, lý tưởng cách mạng và truyền thống hào hùng của dân tộc để từ đó vun đắp tình yêu quê hương, đất nước, lòng tự hào dân tộc, tinh thần phụng sự nhân dân, cống hiến sức mình cho sự nghiệp vĩ đại của Đảng ta. Để làm được điều đó, các tổ chức phát triển Đảng cần tiếp tục đổi mới nội dung, phương thức, các hình thức tổ chức hoạt động cho thanh niên, thế hệ trẻ của cả nước sao cho phù hợp với đặc điểm, nhu cầu để có thể khơi dậy những động lực tự thân của họ với phong trào thanh niên, lý tưởng của Đảng.
Thứ ba, các cơ sở Đảng cần phối hợp chặt chẽ hơn nữa với các ban, ngành, đoàn thể, các tổ chức chính trị-xã hội khác ở các cấp, các doanh nghiệp để triển khai đồng bộ các hoạt động, tạo ra tính thường xuyên, liên tục, có trọng tâm, trọng điểm để thu hút thanh niên tham gia các hoạt động của các cơ sở Đoàn, có những giải pháp hỗ trợ, tạo cơ hội việc làm nhằm giải quyết các vấn đề về nhu cầu đời sống cho thanh niên, từ đó định hướng giá trị cho thanh niên về lý tưởng sống, lý tưởng cách mạng, hun đúc khát khao đứng trong hàng ngũ của Đảng.
