Dựa trên Quyết định số 03/2023/QĐ-TTg về việc Ban hành Chương trình điều tra thống kê quốc gia, do Thủ tướng Chính phủ ban hành ngày 15/02/2023, Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 (viết gọn là Điều tra DSGK 2024) được thực hiện nhằm mục đích chính là thu thập thông tin về dân số và nhà ở, làm cơ sở để đánh giá tình hình thực hiện Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội thời kỳ 2021 - 2025; xây dựng chính sách, lập kế hoạch dân số và nhà ở phục vụ lập Kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội thời kỳ 2026 - 2030; giám sát thực hiện các Mục tiêu Phát triển bền vững của Liên Hợp Quốc mà Chính phủ Việt Nam đã cam kết; và phục vụ cho công tác thống kê về dân số trên phạm vi cả nước và từng địa phương.
Bằng chứng quan trọng về tiến độ phát triển kinh tế-xã hội của Việt Nam
Phát biểu tại Lễ ra quân, Tổng cục trưởng Thống Kê Nguyễn Thị Hương cho biết: "Đây là cuộc điều tra có quy mô tương đối lớn, nhiều nội dung thông tin. Giai đoạn thu thập thông tin tại địa bàn là cực kỳ quan trọng vì việc thu thập được thông tin phản ánh đầy đủ, chính xác thực trạng dân số và nhà ở sẽ giúp cho Đảng, Nhà nước xây dựng được những kế hoạch, chiến lược đúng đắn, xây dựng nền tảng cho sự phát triển nhanh, bền vững của đất nước".
Tổng cục trưởng Thống Kê Nguyễn Thị Hương cho biết: Việc tổ chức thành công Lễ ra quân Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 có ý nghĩa quan trọng trong việc tuyên truyền để các hộ dân cư hiểu được mục đích, ý nghĩa của cuộc Điều tra, từ đó các hộ dân cư tích cực phối hợp với điều tra viên trong quá trình phỏng vấn thu thập thông tin. Để triển khai công tác thu thập thông tin một cách hiệu quả, góp phần vào việc thực hiện thành công Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024, thay mặt Tổ công tác Trung ương, Tổng cục trưởng Nguyễn Thị Hương đề nghị, các điều tra viên, giám sát viên và Tổ công tác Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ thành phố Hà Nội nghiêm túc thực hiện và bám sát các nhiệm vụ được giao trong quá trình thực hiện điều tra.
Cũng tại buổi lễ, ông Matt Jackson, Trưởng Đại diện Quỹ Dân số Liên hợp quốc tại Việt Nam (UNFTA) cho rằng: "Những quốc gia có dữ liệu chất lượng là những quốc gia đạt được mức tăng trưởng ấn tượng và giải quyết được các nhu cầu của người dân. Dữ liệu tốt hơn - Cuộc sống tốt hơn. Việt Nam đã đạt được những tiến bộ đáng kể trong việc phát triển cơ sở dữ xây dựng được cơ sở dữ liệu quốc gia về dân cư do Bộ Công an quản lý; hoặc hệ thống đăng ký, thống kê hộ tịch do Bộ Tư pháp quản lý. Tuy nhiên, những cơ sở dữ liệu đó vẫn đang trong giai đoạn thử nghiệm và do vậy vẫn cần tiếp tục cải thiện hạ tầng cơ sở dữ liệu. Đó là lý do tại sao cuộc Điều tra Dân số và Nhà ở giữa kỳ này là cần thiết để thu thập bằng chứng thông tin quan trọng về tiến độ phát triển kinh tế-xã hội của Việt Nam".
Lần đầu tiên điều tra dân số đối với người có quốc tịch nước ngoài hiện đang ăn, ở tại hộ dân cư
Không chỉ là cuộc điều tra với quy mô lớn, nhiều thông tin, lần Điều tra dân số và nhà ở giữa kỳ năm 2024 cũng mang nhiều điểm mới. Về đối tượng điều tra lần này sẽ bao gồm cả người có quốc tịch nước ngoài hiện đang ăn, ở tại hộ (nếu bảo đảm điều kiện là nhân khẩu thực tế thường trú của hộ dân cư). Mục đích thu thập thông tin về người có quốc tịch nước ngoài nhằm phản ánh đầy đủ số lượng nhân khẩu hiện đang cư trú hợp pháp trên lãnh thổ Việt Nam, phục vụ việc xây dựng hoạch định và chính sách kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội của đất nước. Thông tin về người có quốc tịch nước ngoài đang thường trú ở Việt Nam hiện còn khoảng trống về số liệu nên cuộc Điều tra này kỳ vọng sẽ thu thập đủ thông tin, tạo tiền đề cho kỳ Tổng điều tra dân số và nhà ở kế tiếp.
 |
Đoàn công tác ra quân điều tra. Ảnh: Nguyễn Hà |
Tiếp đó là thay đổi về ứng dụng công nghệ trong thu thập dữ liệu, điều tra viên không chỉ được sử dụng phiếu điều tra điện tử được thiết kế trên thiết bị di động (CAPI), với các bộ câu hỏi khoa học được dựng sẵn, bên cạnh đó còn tích hợp thêm công cụ định vị GPS để ghim địa chỉ hộ nhà dân tương ứng với từng bảng hỏi, qua đó xác định chính xác vị trí nhà ở của mỗi hộ dân dù là trong ngõ ngách.
Điều tra viên quận Tây Hồ Nguyễn Ngọc DuLy lần đầu sử dụng CAPI để thực hiện công tác điều tra chia sẻ: "Ứng dụng này hỗ trợ điều tra viên hoàn thành công việc nhanh gọn hơn so phương pháp thủ công trước kia, trong đó công tác bảo mật thông tin của các hộ gia đình cũng được nâng cao".
Kết quả điều tra toàn bộ sẽ được công bố vào tháng 11-12/2024. Các báo cáo phân tích chuyên đề sẽ được công bố vào năm 2025.
 |
Điều tra viên Nguyễn Ngọc DuLy (áo trắng) thực hiện công tác điều tra tại hộ gia đình chị Nguyễn Thị Thu Thủy (áo vàng), tại 696 Lạc Long Quân, phường Nhật Tân, Tây Hồ, Hà Nội. Ảnh: Nguyễn Hà |
