Ngoài hoa tulip, xe đạp đã là hình ảnh phổ biến ở đất nước Hà Lan. Đây không chỉ đơn giản là phương tiện di chuyển mà là một phần của văn hóa quốc gia Tây Âu. Nhằm quảng bá hơn nữa văn hóa đi xe đạp, đồng thời khuyến khích người dân đi xe đạp thay vì các phương tiện không thân thiện môi trường khác, chính quyền Hà Lan đã cho ra đời chức vụ “thị trưởng xe đạp”.
Theo Reuters, đây là một vị trí thuộc Mạng lưới các nhà lãnh đạo và thị trưởng xe đạp (Bicycle Mayor & Leaders Network), do Tổ chức ủng hộ xe đạp “BYCS” điều hành. Mục tiêu của mạng lưới là bầu ra các cá nhân tâm huyết với chiến dịch vận động, tuyên truyền để mọi thành phố ngày càng trở nên thân thiện hơn với xe đạp thông qua việc hợp tác, trao đổi với các tổ chức xã hội, cũng như với các chính quyền đô thị. Người đảm nhiệm vị trí “thị trưởng xe đạp” sẽ có trách nhiệm quảng bá và bảo tồn văn hóa đạp xe của Hà Lan, đồng thời lan tỏa hình ảnh này ra nhiều quốc gia khác trên thế giới.
Để tranh cử, các ứng cử viên phải nộp một đoạn video ngắn, trong đó phản ánh đam mê với việc đạp xe, viết một bức thư giải thích lý do vì sao muốn đảm nhiệm cương vị này trên trang web của Mạng lưới các nhà lãnh đạo và thị trưởng xe đạp, sau đó trình bày trực tiếp trước một ủy ban cố vấn kỹ thuật gồm Thị trưởng thành phố Amsterdam và các thành viên trong cơ quan phụ trách giao thông vận tải. Ứng cử viên giành chiến thắng sẽ được quyết định bằng một cuộc bỏ phiếu công khai trên internet, cộng thêm bình chọn từ ủy ban cố vấn kỹ thuật.
Văn hóa đạp xe phổ biến từ người lớn tới trẻ em tại Hà Lan. Ảnh: WORLD NEWS
Bà Boerma chính thức trở thành “thị trưởng xe đạp” của thành phố Amsterdam cách đây hai năm. Theo bà Boerma, ngoài việc hỗ trợ di chuyển, việc đạp xe có nhiều ý nghĩa quan trọng hơn, như nâng cao sức khỏe và bảo vệ môi trường. Vì vậy, sau khi đảm nhiệm vị trí này, mục tiêu đầu tiên của bà Boerma là giúp tất cả trẻ em có thể sử dụng thành thạo xe đạp từ 12 tuổi. “Việc đạp xe mỗi ngày mang lại lợi ích sức khỏe cho cả người lớn và trẻ em. Người trưởng thành nếu đạp xe đi làm mỗi ngày về lâu dài sẽ giảm bớt được nguy cơ tử vong vì ung thư và bệnh tim mạch. Các nghiên cứu khác cũng đã chỉ ra rằng, trẻ em đi bộ hoặc đạp xe đến trường, nếu so những em được chở bằng xe ô-tô, có khả năng tập trung tốt hơn. Các em cũng hoạt động tích cực hơn, từ đó ngăn được bệnh béo phì và hen suyễn, hỗ trợ phát triển lành mạnh về xương và giảm căng thẳng. Đó chính là lý do tôi muốn mọi trẻ em đều biết đi xe đạp trước tuổi 12”, bà Boerma cho biết.
Không chỉ vậy, “thị trưởng xe đạp” cũng phối hợp chính quyền các thành phố tổ chức những chiến dịch khuyến khích nhiều người dân lựa chọn đạp xe hơn là sử dụng ô-tô và xe máy, giúp bảo vệ môi trường. Theo Tổ chức Y tế thế giới (WHO), chỉ 20% dân số sống ở các đô thị trên thế giới đang sống ở những nơi có chất lượng không khí tốt, và hơn 90% số trẻ em trên thế giới đang phải hít thở không khí ô nhiễm có thể gây hại cho sức khỏe cũng như sự phát triển của chúng. Ngoài ra, nhiều phụ huynh cho biết, việc khuyến khích trẻ đạp xe cũng là cách dạy trẻ em tính tự lập. Điều này rất phù hợp triết lý làm cha mẹ của người Hà Lan: luôn khuyến khích con cái khả năng tự làm mọi việc.
Sau hai năm hoạt động, các hoạt động của “thị trưởng xe đạp” đã nhận được những đánh giá tích cực từ phía người dân Hà Lan. Đại diện BYCS cho biết, dù mục tiêu ban đầu của bà Boerma là nhắm tới trẻ em, song tới nay nhiều bậc phụ huynh, thậm chí người lớn tuổi cũng bày tỏ hưởng ứng, ngày càng tham gia nhiều các hoạt động dành cho xe đạp.