Giá trị mới từ những... ông già

Một mùa giải sắp khép lại với những giá trị cũ, những dấu ấn già nua và kèm theo đó là cả hình ảnh về một thế giới bóng đá mới mẻ với những câu chuyện... cũ. Và những con người cũ đang cùng nhau làm mới những định nghĩa về bóng đá...

Ở tuổi 34, Benzema đang sở hữu thành tích ghi bàn đáng nể.
Ở tuổi 34, Benzema đang sở hữu thành tích ghi bàn đáng nể.

1 Carlo Ancelotti phì phèo điếu xì gà cỡ bự chụp ảnh cùng các cầu thủ ăn mừng chức vô địch La Liga cùng Real Madrid. Một hình ảnh đầy sống động, trẻ trung của vị HLV sắp bước sang tuổi 63. Ông chưa già, nhưng cũng không trẻ nếu so với thế hệ HLV ngoài 50, thậm chí U40 đang làm chao đảo bóng đá châu Âu. Và thành công ấy của ông, được xây nên từ những “ông già”, ở cái tuổi mà với nhiều cầu thủ, họ đã giải nghệ. Cứ thử nhìn sang Philipp Lahm, giải nghệ khi 30 tuổi, Van Basten nghỉ khi 31, Schweinsteiger giã từ sân cỏ khi 33...

Cả châu Âu đã phải ngả mũ thán phục Benzema đã 34 tuổi, Modric thậm chí 36 tuổi. Họ tạo nên những kiệt tác, những siêu phẩm tưởng như đã thất truyền từ quá lâu rồi, những pha bóng mà người ta chỉ thường được xem lại khi mở những đoạn băng tư liệu. Và không chỉ có Modric, Benzema, khắp châu Âu đang được phủ bóng bởi những “ông già” đã qua ngưỡng 30 từ lâu. Ronaldo 37, Jamie Vardy 35, thậm chí là Ibrahimovic đã bước sang tuổi 40... Điều gì đang diễn ra vậy?

Cách đây đúng 10 năm, nghiên cứu bóng đá của trường Đại học Newcastle về tuổi chín của các cầu thủ bóng đá, trong vòng 10 năm qua, tuổi trung bình của một cầu thủ trẻ được thi đấu ở hạng chuyên nghiệp trong 5 giải lớn là 22,6. Độ tuổi trung bình của các giải đấu lớn nhất châu Âu ngày càng trẻ hơn. Thậm chí đã có những CLB thi đấu với đội hình có độ tuổi trung bình dưới 23.

Và độ tuổi của một tài năng đạt đến đỉnh cao không còn là 27, 28 như cách đây vài chục năm mà đã là 25, 26, thậm chí có những siêu sao mới chỉ chưa qua tuổi 20. Mbappe hay Haaland, Vinicius Jr, Bellingham, F.Wirtz, Musiala, Ansu Fati... là những thí dụ điển hình. Nhưng bên cạnh những ngôi sao trẻ, thì những “ông già” cũng đã thành công trong việc kéo dài tuổi đời của một cầu thủ, tạo ra một thế giới bóng đá mới mẻ. Họ làm cách nào?

2 Trong bữa tiệc ăn mừng chức vô địch La Liga mùa giải năm nay của Real Madrid, Rodrygo, cầu thủ mới 21 tuổi của Real Madrid đã giới thiệu bố của mình, đó là một người bằng tuổi đồng đội của anh là Luka Modric. Sự thật này khiến Rodrygo thường gọi Modric là... bố chứ không phải là đàn anh nữa. Với tình hình như thế này, có vẻ như viễn cảnh hai bố con, chú cháu cùng chơi bóng trên sân sẽ không còn hiếm xảy ra nữa. Vậy điều gì đã tạo ra một thế giới bóng đá mà một ngôi sao 17 tuổi có thể thi đấu bên cạnh một siêu sao đã ngót nghét 40 tuổi?

Những phân tích và nghiên cứu về bóng đá từ hàng chục năm qua đều cho ra một kết quả chung, đó là nếu một cầu thủ trẻ chọn vị trí thủ môn, anh ta có thể thi đấu được 20 mùa giải, hoặc nhiều hơn. Nhưng một vị trí khác thì có thể chỉ đá được 15 đến 17 mùa giải là cùng, dĩ nhiên nếu anh ta không chấn thương quá nặng. Khả năng chấn thương của thủ môn không nhiều như cầu thủ đá phía trên, cũng không mất quá nhiều thể lực hay nhiều hậu quả về sức khỏe, cơ xương khớp... nên họ có thể thi đấu lâu hơn.

Một bằng chứng rõ nét là các thủ môn có thể chơi đến ngoài 40 tuổi. Như thủ môn huyền thoại Dino Zoff chơi trận đầu tiên cho Udinese năm 1961 khi 19 tuổi, thì Jimmy Greaves cũng là một tiền đạo huyền thoại của bóng đá Anh, chơi trận đầu tiên cho Tottenham lúc ấy 21 tuổi. Cho đến năm 1982, khi Zoff vô địch World Cup cùng đội tuyển Italia thì lúc ấy Greaves đã giải nghệ được... 11 năm.

Với Benzema bây giờ, anh đang có mùa giải chuyên nghiệp thứ 18 và có thể nó còn kéo dài hơn nữa, giống như Ibrahimovic, Ronaldo, Messi hay nhiều ngôi sao tấn công khác. Và với quãng thời gian dài như vậy, họ hiểu và đủ kinh nghiệm, sự tích lũy để biết mình phải di chuyển đến đâu, làm gì, xử lý ra sao, khi nào biến mất và khi nào xuất hiện, để vừa có hiệu quả ghi bàn, mà lại không mất quá nhiều thể lực. Đẳng cấp của họ nằm ở thời gian từng trải qua và tích lũy. Bên cạnh đó, còn một yếu tố nữa tạo nên những “ông già” vĩ đại của làng bóng đá thế giới hiện tại. Đó là công nghệ.

Không thể phủ nhận rằng, một cầu thủ chuyên nghiệp luôn tự ý thức được cách duy trì phong độ, cách sống và cách ứng xử với nghề nghiệp của mình. Họ không bao giờ bia rượu, thức khuya, đi hộp đêm... hay những hoạt động có hại cho cơ thể, sức khỏe. Nhưng bên cạnh đó, phương thức tập luyện và khả năng ứng dụng hỗ trợ của công nghệ hiện đại là yếu tố quan trọng cho tuổi nghề của cầu thủ bóng đá đang được kéo dài ra.

Ronaldo đầu tư tổng cộng cỡ 5 triệu euro cho tất cả những công nghệ hỗ trợ sức khỏe. Từ chiếc giường có khả năng hồi phục, có giá tới cả trăm nghìn euro hay bể áp suất giá tới ngót triệu euro... Ibra lúc này đã 40 tuổi, nhưng anh vẫn khoe cơ bắp vạm vỡ với kế hoạch tập luyện đều đặn, cùng các ứng dụng kiểm tra độ mỡ cơ thể, lượng cơ...

Giá trị mới từ những... ông già -0
 Ronaldo vẫn miệt mài thi đấu ở tuổi 37. Ảnh trong bài: Getty

3 Ở cấp độ thi đấu đỉnh cao hiện tại, việc trang bị công nghệ là điều tất yếu. Thậm chí, chi phí đó còn cao hơn nhiều những chi phí hậu cần khác. Thí dụ để cầu thủ thi đấu thoải mái nhất tại một giải đấu lớn như EURO, World Cup, Liên đoàn bóng đá Tây Ban Nha đã mua cho mỗi cầu thủ một chiếc giường hồi phục như của Ronaldo và được vận chuyển cùng với đội đến các điểm thi đấu để họ ngủ được ngon. Mọi chỉ số vận động của cầu thủ được đo hằng ngày, trong từng buổi tập và các chỉ số đó đều phải được duy trì ở mức chính xác tuyệt đối.

Tất cả những dấu hiệu bất thường đều được phát hiện và cầu thủ được chăm sóc một cách kỹ lưỡng ở mọi khía cạnh. Chính vì thế mà dù ở tuổi 37, các chuyên gia sinh trắc học và khoa học con người của Viện khoa học New York đánh giá cơ thể của Ronaldo vẫn ở mức chỉ số của một người chưa quá 25 tuổi.

Nếu như cách đây 20 năm, có ai nói 16 tuổi có thể đá chuyên nghiệp, hoặc 40 tuổi vẫn còn ở đỉnh cao thì người đó sẽ bị coi là... có vấn đề. Nhưng bây giờ, chuyện 16 tuổi đá chuyên nghiệp không hiếm, thậm chí 17 tuổi đã có thể là ngôi sao. Và mùa giải năm nay đã chứng minh, những “ông già” gần 40 vẫn có thể tỏa sáng ở đỉnh cao. Khi đó, cùng với sự hỗ trợ của công nghệ, chuyện hai bố con cùng thi đấu trong một trận, cùng một màu áo sẽ không còn là viễn cảnh.