Thử đến chợ đêm Đà Lạt, một không gian ẩm thực tiêu biểu của thành phố ngàn hoa, sẽ thấy các món bánh tráng nướng, thịt xiên nướng, cá viên chiên và sữa đậu nành là chủ đạo. Nhưng đi trên các con phố của Đà Lạt cũng sẽ thấy các món này vẫn chiếm phần lớn, dù có thêm bánh ướt lòng gà, bánh căn hay xíu mại cũng không đáng kể. Những món ăn này chỉ ngon nếu dùng vài lần, hoặc lâu lâu mới dùng, nhưng sẽ không còn hấp dẫn nếu ăn quá nhiều lần.
Đến nhiều không gian, phố đi bộ, không dễ để nhận ra vẫn là cá viên chiên, thịt xiên nướng, những món tiếng là ẩm thực đường phố nhưng đã trở thành… món ăn nhanh vỉa hè. Vậy làm thế nào để ẩm thực đường phố trở nên ấn tượng?
Thực tế, nhiều khu phố ẩm thực được cơ quan hay chính quyền định danh vốn đã đông đúc tấp nập từ trước, chẳng hạn một số phố ẩm thực tại TP Hồ Chí Minh như Phan Xích Long (quận Phú Nhuận), Nguyễn Thượng Hiền (Quận 3) gắn với món bánh tráng trộn, Hà Tôn Quyền (Quận 11) gắn với món sủi cảo… Việc định danh sẽ chỉ trở nên hiệu quả nếu những khu phố này được nâng cấp hơn nữa ở các tiêu chí như thương hiệu, sự trải nghiệm của du khách, tính đặc sắc, đa dạng của ẩm thực.
Phố ẩm thực Nguyễn Thượng Hiền kể từ khi được định danh không khác trước là mấy, vẫn gắn với món bánh tráng trộn, một số món khác xuất hiện như tré trộn… nhưng không ấn tượng. Trên con phố này, trước đây có quán bánh tráng trộn Chú Viên rất nổi tiếng. Bánh tráng trộn Chú Viên đặc sắc ở chỗ người chủ quán tên Viên, gương mặt khá hài hước, gắp từng thành phần món ăn bỏ vào bịch nylon rất điệu nghệ, giao tiếp thân thiện với khách. Ẩm thực đường phố cần có những điểm nhấn thú vị như vậy.
Một thời rộ lên món “ốc chảo” tức là các quán bên đường dùng chảo đựng ốc vun lên cao, nhìn bắt mắt, sau đó chế biến cũng dùng chảo bắt lửa lớn, khói bốc lên mùi thơm nghi ngút. Nhưng cũng chỉ là một hiện tượng đơn lẻ.
Tại khuôn viên trung tâm của nhà hàng Square thuộc khách sạn Novotel Saigon Centre, luôn có một gian các loại bánh và các món ăn truyền thống của Việt Nam như bánh da lợn, bánh khoai mì, các loại chè... Ông Cường Lên, bếp trưởng khách sạn cho biết, mục tiêu của việc bài trí này nhằm tôn vinh ẩm thực truyền thống và trong thời gian tới còn hướng đến việc tôn vinh nhiều món ăn dân dã khác.
Nên chăng cần có định hướng, gợi mở từ cơ quan quản lý, tại những không gian công cộng, thu hút đông du khách, nhất là khách nước ngoài, sẽ tiến hành kêu gọi, hướng dẫn những gian hàng ẩm thực đường phố, nhưng phải ngon, mới lạ, độc đáo. Cơ quan quản lý có thể đóng vai trò hướng dẫn, dạy những người kinh doanh đường phố cách chế biến, sáng tạo những món ăn, đồng thời thường xuyên giám sát vệ sinh an toàn thực phẩm, cũng như cách thức vận hành các gian hàng. Có thể bắt đầu từ một không gian vừa phải, với các món bánh đa sắc của vùng đất Tây Nam Bộ, các món cuốn miền trung, xôi xéo miền bắc, sữa chua Hạ Long…
Nếu có một không gian sống động như vậy, không chỉ du khách nước ngoài thú vị, mà hoàn toàn có thể tạo ra sức hút với cả khách nội địa.
