Điểm nóng căng thẳng mới

Trong khi các xung đột ở Trung Đông, Ukraine… còn chưa lắng dịu thì tại khu vực Caribe, một điểm nóng khác đang nổi lên sau khi các biện pháp quân sự và kinh tế của Mỹ nhằm vào Venezuela ngày càng gia tăng.

Biếm họa: AGO
Biếm họa: AGO

Lo ngại leo thang căng thẳng, LHQ và nhiều quốc gia đã lên tiếng kêu gọi các bên kiềm chế, tránh để sự việc vượt tầm kiểm soát.

Ngày 23/12, Nga và Trung Quốc đã lên tiếng bày tỏ quan ngại trước các biện pháp quân sự và kinh tế của Mỹ nhằm vào Venezuela, cho rằng những động thái này chưa phù hợp các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế và có thể gây tác động tiêu cực. Phát biểu ý kiến tại phiên họp khẩn của Hội đồng Bảo an LHQ theo đề nghị của Venezuela, với sự ủng hộ của Nga và Trung Quốc, Đại sứ Nga tại LHQ Vassily Nebenzia phản đối việc Mỹ áp dụng các biện pháp phong tỏa đối với tàu chở dầu trong diện bị trừng phạt và có hoạt động ra vào Venezuela, cho rằng những hành động này có nguy cơ làm gia tăng căng thẳng và để lại hệ lụy lâu dài.

Phó Đại diện thường trực phái đoàn Trung Quốc tại LHQ Sun Lei khẳng định, Bắc Kinh phản đối các biện pháp đơn phương trong quan hệ quốc tế, đồng thời nhấn mạnh lập trường ủng hộ các quốc gia bảo vệ chủ quyền, độc lập và lợi ích chính đáng của mình. Về phía Venezuela, Đại sứ Samuel Moncada cho rằng, các biện pháp của Mỹ đang tạo thêm sức ép đối với nền kinh tế và đời sống người dân Venezuela.

Trung Quốc cũng bày tỏ ủng hộ yêu cầu của Venezuela về việc triệu tập một cuộc họp khẩn cấp của Hội đồng Bảo an. Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Trung Quốc Guo Jiakun nhấn mạnh, Venezuela có quyền tự mình phát triển hợp tác cùng có lợi với các quốc gia khác, và cộng đồng quốc tế ủng hộ lập trường của Venezuela trong việc bảo vệ các quyền và lợi ích hợp pháp của mình.

Trong khi đó, Đại sứ Mỹ tại LHQ Mike Waltz bác bỏ các chỉ trích, khẳng định Washington coi các biện pháp đang triển khai là cần thiết nhằm bảo vệ an ninh khu vực và lợi ích của nước này. Ông Waltz còn cho biết, Washington có kế hoạch thực thi các biện pháp trừng phạt đối với Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro "ở mức cao nhất", với mục tiêu hạn chế nguồn lực mà Mỹ cáo buộc được sử dụng để tài trợ cho tổ chức mang tên Cartel de los Soles, vốn bị Washington liệt vào danh sách các tổ chức khủng bố.

Căng thẳng giữa Venezuela và Mỹ bắt nguồn từ việc Mỹ triển khai nhiều tàu chiến tại khu vực Caribe và không ít lần cho máy bay quân sự bay dọc bờ biển Venezuela. AP cho hay, Washington còn tiến hành một loạt cuộc tấn công nhằm vào các tàu bị cáo buộc buôn bán ma túy tại khu vực Caribe và đông Thái Bình Dương, khiến hàng chục người thiệt mạng và làm gia tăng căng thẳng trong khu vực. Tổng thống Trump cho biết, Mỹ “sẽ sớm triển khai các cuộc tấn công trên bộ” trong khuôn khổ chiến dịch chống buôn bán ma túy tại Tây Bán cầu, sau khi các hoạt động trên biển mà ông gọi là “đã đạt được thành công”. Theo ông, các biện pháp này có thể được áp dụng đối với những quốc gia mà Washington cho là có liên quan đến mối đe dọa về ma túy.

Trong khi đó, Venezuela kịch liệt phản đối các hành động này của Mỹ và phủ nhận mọi cáo buộc liên quan tội phạm ma túy. Tổng thống Maduro và Chính phủ Venezuela cho rằng, Washington đang theo đuổi chính sách mạo hiểm nhằm kiểm soát trữ lượng dầu mỏ khổng lồ của Venezuela.

Cùng ngày, Quốc hội Venezuela đã thông qua một đạo luật, mang tên “Luật Bảo đảm tự do hàng hải và thương mại trước tình trạng cướp biển, phong tỏa và các hành vi quốc tế phi pháp khác”, nhằm bảo vệ quyền tự do hàng hải và hoạt động thương mại, trong đó quy định các biện pháp xử lý đối với những hành vi bị coi là cản trở hoặc vi phạm hoạt động hàng hải, trong bối cảnh Caracas cho rằng, các diễn biến hiện nay đang ảnh hưởng đến chủ quyền quốc gia và ổn định khu vực.

Luật trên được thông qua theo thủ tục khẩn cấp tại phiên họp bất thường của Quốc hội, cho phép áp dụng mức án tù lên tới 20 năm đối với các cá nhân bị cáo buộc tham gia, cổ súy hoặc tài trợ cho những hành vi bị xem là cướp biển hoặc phong tỏa. Theo giới chức Venezuela, đạo luật nhằm bảo vệ các quan hệ thương mại và chính trị của quốc gia Nam Mỹ này trước những mối đe dọa mà Caracas cho là xuất phát từ phía Washington.

Trong cuộc điện đàm với Tổng thống Venezuela Nicolas Maduro mới đây, Tổng Thư ký LHQ Antonio Guterres tái khẳng định, các nước cần tôn trọng luật pháp quốc tế, đặc biệt là Hiến chương LHQ, kiềm chế và giảm leo thang căng thẳng để duy trì ổn định ở khu vực. Đây cũng là mong muốn của cộng đồng quốc tế nhằm hạ nhiệt điểm nóng ở Caribe, đồng thời tránh cho sự việc vượt khỏi tầm kiểm soát.