Đánh giá khách quan, công tâm những đóng góp cho nghệ thuật

Việc xét vinh danh Nghệ sĩ Nhân dân, Nghệ sĩ Ưu tú đang tiếp tục thu hút mối quan tâm của giới nghề, dư luận khi ngành văn hóa tổ chức lấy ý kiến và trình xét qua các cấp, tiến đến vinh danh trong thời gian tới.
0:00 / 0:00
0:00

Những băn khoăn, trăn trở và nhiều ý kiến trao đổi, đề xuất lại dấy lên, cũng lại ở những vấn đề vốn đã được nhắc đến nhiều là các tiêu chí xét chọn. Trong đó, hai vấn đề cơ bản dường như vẫn được quan tâm nhất. Đó là tiêu chuẩn về Huy chương vàng, giải thưởng qua các kỳ liên hoan, hội diễn và tiêu chuẩn về uy tín, ảnh hưởng, đóng góp của nghệ sĩ đối với nghề nghiệp và đồng nghiệp.

Riêng với yếu tố thứ hai vốn không thể quy ra một cách rạch ròi như tính huy chương, giải thưởng, thì có lẽ do chỉ có thể định tính nên rất cần sự khách quan, công tâm cũng như đòi hỏi sự quan tâm, trách nhiệm của cơ quan chức năng, tổ chức nghề nghiệp và cả các đồng nghiệp. Với trường hợp những nghệ sĩ đã cao tuổi có thành tựu nghề nghiệp nhưng hồ sơ lại thiếu thành tích, do thời trẻ vốn ít có liên hoan, hội diễn, sau này các sự kiện đó liên tục hơn thì sức lực đã có hạn, hoặc còn phải dành cơ hội cho thế hệ trẻ, thì tiêu chí về lĩnh vực này dường như mới chỉ là một trong những tiêu chuẩn cho họ, chứ không được xem như một cơ sở vững chắc, quyết định.

Trong những năm qua, có những nghệ sĩ cao tuổi không đủ huy chương, giải thưởng nhưng có dấu ấn nghệ thuật nổi bật, đã được vinh danh Nghệ sĩ Nhân dân, Nghệ sĩ Ưu tú. Nhưng vẫn cần có những nhìn nhận, đánh giá sâu sát, sâu sắc và nhân văn hơn nữa khi nhìn vào các bộ môn nghệ thuật, các đơn vị nghệ thuật trong những năm tháng hình thành, phát triển. Qua các chặng thời gian đó, nhiều đơn vị nghệ thuật đã được gây dựng, gồng gánh với công sức quan trọng của nhiều nghệ sĩ tài năng, kỳ cựu. Công lao tập hợp đội ngũ, truyền nghề, dàn dựng, trực tiếp biểu diễn và sáng tạo của họ trong nghệ thuật có ảnh hưởng lên nhiều nghệ sĩ kế cận và thế hệ nghệ sĩ sau này của đơn vị cũng như của nghề nghiệp nói chung. Những đóng góp đó rất cần được nghiên cứu, trân trọng một cách đầy đủ, thấu đáo hơn.

Để ghi nhận xứng đáng hơn với đội ngũ nghệ sĩ không chỉ cần sự đánh giá thấu đáo hơn từ các hội đồng, các đơn vị quản lý và thi đua khen thưởng, mà cần cả sự chủ động, tích cực hơn của các đơn vị, ngành nghề mà các nghệ sĩ đó từng công tác, có đóng góp, có uy tín, ảnh hưởng. Đó đều là sự sáng suốt, nhân văn và trọn nghĩa vẹn tình cần có cho việc trao tặng danh hiệu nghệ sĩ vốn đã được coi là hình thức tôn vinh cao quý của Đảng, Nhà nước và nhân dân dành cho các nghệ sĩ tài năng của đất nước.